Η πυρκαγιά που ξέσπασε στο ΚΥΤ της Μόριας και κατέκαψε ολοσχερώς τον καταυλισμό των προσφύγων έφερε για μια ακόμα φορά στην επιφάνεια την αντιπροσφυγική – ακροδεξιά πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ. Το κέντρο κράτησης στη Μόρια ήταν μια δομή χωρητικότητας 2.500 ανθρώπων, στην οποία είχαν στοιβαχτεί σαν τα ζώα περίπου 13.000 πρόσφυγες που διαβιούσαν κάτω από άθλιες συνθήκες με μια βρύση και μια τουαλέτα να αντιστοιχούν σε πολλούς εκατοντάδες. Η Μόρια αποτελούσε για πρόσφυγες και μετανάστες ένα κανονικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η παρουσία της δομής στη Λέσβο μετέτρεψε το νησί σε φυλακή ψυχών, ενώ η δραματική αύξηση τα προηγούμενα χρόνια του αριθμού των προσφύγων που στοιβάζονταν εκεί, διόγκωνε συνεχώς τα προβλήματα τόσο για τους ίδιους τους πρόσφυγες όσο και για τους κατοίκους. Μπροστά στην πανδημία, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν φρόντισε να βελτιώσει στο ελάχιστο τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούσαν στο κέντρο κράτησης αλλά, αντίθετα, άφησε ουσιαστικά ανοχύρωτους τους πρόσφυγες απέναντι στον κορονοϊό και έφτασε να μεταφέρει τα ύποπτα κρούσματα όχι σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, αλλά σε αποθήκες. Φυσικά, κύριο συστατικό της κυβερνητικής πολιτικής απέναντι στους πρόσφυγες όχι μόνο της Μόριας, αλλά συνολικά σε όσους βρίσκονται στη χώρα μας, είναι η τρομοκρατία και η καταστολή, ενώ συνολικά η αντιπροσφυγική αυτή πολιτική τροφοδότησε και ενθάρρυνε κάθε είδους φασιστική και ακροδεξιά δράση διαφόρων αντιδραστικών και ρατσιστικών ομάδων. Όλα αυτά τα στοιχεία, που συνθέτουν την εμπρηστική πολιτική της κυβέρνησης του Κυρ. Μητσοτάκη απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες, αποτέλεσαν εκείνη την εύφλεκτη ύλη που πυροδότησε την καταστροφή στη Μόρια.
Απέναντι στη νέα καταστροφή που χτύπησε τους πρόσφυγες και λίγο απείχε από το να θρηνήσουμε θύματα, όπως έγινε περίπου πριν από ένα χρόνο, η κυβέρνηση απάντησε με την γνωστή συνταγή της καταστολής. Αμέσως μετά την πυρκαγιά και ενώ πρόσφυγες και μετανάστες έμειναν άστεγοι, η κυβέρνηση έστειλε με C–130 τα ΜΑΤ, τα οποία προχώρησαν σε ένα όργιο τρομοκρατίας, χτυπώντας τους με χημικά και εμποδίζοντας την προσέγγισή τους σε κοντινά χωριά και πόλεις όπου προσπάθησαν να αναζητήσουν πρώτες βοήθειες, τροφή και νερό. Την ίδια στιγμή, το νησί της Λέσβου κηρύχθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης -ώστε να μη μπορεί να φύγει κανένας από αυτό- και οι άστεγοι πρόσφυγες ξεκίνησαν να στοιβάζονται σε προσωρινή δομή στο Καρά Τεπέ. Χαρακτηριστικές της ακροδεξιάς στάσης της κυβέρνησης ήταν και οι τοποθετήσεις για το ζήτημα πολλών κορυφαίων στελεχών της ΝΔ. Ο Α. Γεωργιάδης δήλωσε: «Δεν αισθάνομαι καθόλου υποχρεωμένος κάθε φορά που καίνε αυτοί τα σπίτια που τους χτίζουμε, να τους χτίζουμε καινούργια», ενώ αξιοποιώντας την κατάσταση για να προωθήσει τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τα κλειστά κέντρα κράτησης είπε: «Το σχέδιο πρέπει να προχωρήσει». Ο υπουργός μετανάστευσης και ασύλου Ν. Μηταράκης με τη σειρά του απείλησε: «Η συζήτηση (για να μπουν οι πρόσφυγες στην προσωρινή δομή στο Καρά Τεπέ) συνεχίζεται, αλλά στο τέλος, είναι υποχρέωση της πολιτείας να μπουν όλοι μέσα. Αν δεν μπορέσουμε να επιταχύνουμε με τη συζήτηση, θα αναγκαστεί η ελληνική αστυνομία, να μπουν όλοι μέσα», ενώ συμπλήρωσε με μπόλικη δόση κυνισμού: «Όσοι ευθύνονται για τον εμπρησμό στο ΚΥΤ της Μόριας, πρώτα θα τους αποδοθούν οι ανάλογες ευθύνες, και αφού εκτίσουν την ποινή τους στις ελληνικές φυλακές, θα απελαθούν». Ο αναπληρωτής υπουργός μετανάστευσης και ασύλου Γ. Κουμουτσάκος με τη σειρά του, σε μια δήλωση απύθμενου θράσους και υποκρισίας, είπε πως η καταστροφή στη Μόρια αποτελεί τεράστια ανθρωπιστική κρίση. Ας μην ξεχνάμε βέβαια το «ανθρωπιστικό» αίτημα του εν λόγω υπουργού στο παρελθόν να νομιμοποιηθούν οι παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων στο Αιγαίο. Την πολιτική άλλωστε της καταστολής και του δόγματος «νόμος και τάξη» απέναντι στο ζήτημα, την έκανε ξεκάθαρη ο ίδιος ο πρωθυπουργός λίγες ώρες μετά την καταστροφή, κουνώντας το δάκτυλο στους πρόσφυγες πως «…Τίποτα δεν μπορεί να γίνεται άλλοθι για βίαιες αντιδράσεις σε υγειονομικούς ελέγχους. Και, πολύ περισσότερο, για τέτοιας έκτασης ταραχές… Όλο το νησί κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης… Κανείς άλλος μετανάστης ή πρόσφυγας δεν θα επιτραπεί να ταξιδέψει. Και θα υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί στην κυκλοφορία και στις τοπικές δραστηριότητες».
Το υποκριτικό ενδιαφέρον της ΕΕ δεν μπορεί να κρύψειτην εγκληματική, ιμπεριαλιστική της πολιτική
Μπροστά στο νέο δράμα των προσφύγων, την εκρηκτική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί και τις ποικίλες αντιδράσεις που έχουν ξεσπάσει, διάφορα επιφανή στελέχη της ΕΕ επιδόθηκαν σε υποκριτικές και γενικόλογες τοποθετήσεις για τις αξίες της Ευρώπης, την ανθρωπιά που πρέπει να επιδείξει καθώς και την αλληλεγγύη των χωρών – μελών στην Ελλάδα και τους πρόσφυγες. Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας για Ευρωπαϊκά Θέματα, Μίχαελ Ροτ δήλωσε: «Αυτό που βιώνουμε τώρα στη Mόρια δεν είναι συμβατό με τις αντιλήψεις μου για την Ευρώπη. Η ΕΕ είναι μια κοινότητα αξιών». Ο επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων, Γιάνες Λένερσιτς, δήλωσε: «Η ΕΕ θα κάνει ό,τι μπορεί για να βοηθήσει την Ελλάδα και τους πρόσφυγες που πλήττονται. Ευχαριστώ όλες τις χώρες που στέλνουν βοήθεια και θέτουν σε εφαρμογή την αλληλεγγύη της ΕΕ». Τέλος, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε: «Πρόκειται για μια τεράστια τραγωδία (…) Κατά την άποψή μου, η μοναδική λύση είναι η μεταφορά αυτών των προσφύγων στην ηπειρωτική (Ευρώπη) και ελπίζω ότι θα υπάρξει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη». Αμέσως μετά την καταστροφή στη Μόρια η Μέρκελ ανακοίνωσε πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Γαλλίας για να μοιραστούν 400 ασυνόδευτα παιδιά από το ΚΥΤ σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός στο Βερολίνο αποφάσισε το βράδυ της Τρίτης την υποδοχή 1.553 προσφύγων από την Ελλάδα».
Στην πραγματικότητα, όσα υποκριτικά φληναφήματα κι αν εκτοξεύουν τα στελέχη της ΕΕ κάνοντας αόριστες και υποκριτικές επικλήσεις στις ευρωπαϊκές αξίες και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και όσες πρωτοβουλίες κι αν πάρουν τα διάφορα κράτη μέλη κάτω από την πίεση που το ίδιο το προσφυγικό ζήτημα δημιουργεί, η αλήθεια δεν μπορεί να κρυφτεί. Και η αλήθεια είναι ότι πρώτα και κύρια υπεύθυνη για το δράμα των προσφύγων είναι η ιμπεριαλιστική πολιτική της ΕΕ και των υπόλοιπων ιμπεριαλιστικών χωρών. Είναι η ΕΕ που με τις ιμπεριαλιστικές της επεμβάσεις οδηγεί στο κομμάτιασμα και την καταστροφή ολόκληρων χωρών και βυθίζει τους λαούς των χωρών αυτών στη δυστυχία και το θάνατο, αφήνοντάς τους ως μοναδική διέξοδο για να επιβιώσουν το δρόμο της προσφυγιάς. Είναι η ΕΕ που με τις επαίσχυντες συμφωνίες της, όπως είναι η συνθήκη Σέγκεν, ο κανονισμός του Δουβλίνου και η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας, μετατρέπει την Ευρώπη σε φρούριο, τα νησιά σε φυλακές ψυχών και γεννά τα κολαστήρια της Μόριας και τα αίσχη σαν αυτό του Έβρου πριν λίγους μήνες.
Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες - Κοινός αγώνας προσφύγων και Ελλήνων
Μετά την καταστροφή στη Μόρια που ενέτεινε ακόμα περισσότερο το προσφυγικό δράμα, ένα πλατύ κίνημα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες εκδηλώθηκε. Πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από πορείες και συγκεντρώσεις που ζητούσαν να δοθεί τέλος στα κολαστήρια σαν κι αυτό της Μόριας. Σε πορεία διαμαρτυρίας προχώρησαν και οι άστεγοι πυρόπληκτοι πρόσφυγες στη Λέσβο, ζητώντας να απεγκλωβιστούν από το νησί. Συγκεντρώσεις αλληλεγγύης πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες χώρες του κόσμου, όπως επίσης και σε πολλές της Ευρώπης με τους διαδηλωτές να απαιτούν από τις κυβερνήσεις τους να δεχτούν στις χώρες τους ορισμένο αριθμό προσφύγων από τη Μόρια.
Ταυτόχρονα όμως με την αλληλεγγύη σε πρόσφυγες και μετανάστες, θα πρέπει να εκδηλωθεί με τον πιο αποφασιστικό τρόπο ο κοινός αγώνας προσφύγων και Ελλήνων ενάντια στην ακροδεξιά πολιτική της κυβέρνησης για την ικανοποίηση των κοινών, δίκαιων αιτημάτων τους.
Παράλληλα, οι λαοί της Ευρώπης εκδηλώνοντας την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες, να ζητήσουν την κατάργηση των αντιπροσφυγικών – αντιμεταναστευτικών συμφωνιών της ΕΕ και ταυτόχρονα να καταδικάσουν και να παλέψουν ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της που γεννούν τον όλεθρο, τη δυστυχία και τα καραβάνια της προσφυγιάς.