Η οικονομική κρίση που χτύπησε κάθετα και οριζόντια όλα τα λαϊκά στρώματα, τροποποίησε αναμφίβολα όλες τις υφιστάμενες κοινωνικές σχέσεις.Εμβόλισε ανεπανόρθωτα -προς το παρόν- εδραιωμένες πεποιθήσεις, συγγενικές σταθερές, παγιωμένες αξίες και τρόπους ζωής. Τίποτα δεν είναι όπως πριν και από αυτή την άποψη η κρίση δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα λογιστικό και αριθμητικό δεδομένο που αφορά στο μισθό, μεροκάματο, σύνταξη, επιδόματα, αλλά ως ένα πολυσύνθετο γεγονός με δεκάδες απολήξεις άλλοτε εμφανέστατες, άλλοτε λιγότερο εμφανείς, που μετασχημάτισε όλο τον κοινωνικό ιστό. Ακόμα και οι παραδοσιακές γιορτές που ένωναν τους λαϊκούς ανθρώπους και αποτελούσαν κοινωνική συγκολλητική ύλη μειώθηκαν σημαντικά. Και εδώ βλέπουμε ανάγλυφα και παραστατικά τις δύο «ψυχές» του κοινωνικού χώρου. Τον αριθμητή και τον παρανομαστή. Τους πάνω και τους κάτω.
Την ίδια ώρα η ζωή μας συγκροτείται μέσα από την είδηση! Mέσα από την εικόνα που προβάλλουν τα MME, που φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν τα γεγονότα, έτσι που να μην τα γνωρίζουν η «μάνα και ο πατέρας» που τα γέννησαν.
Kαι όμως! Aν οι ειδήσεις μικραίνουν τον κόσμο, κάνοντάς τον αγνώριστο, αυτό δεν σημαίνει πως ο κόσμος είναι μόνο αυτές. Mέσα στον σκουπιδότοπο των άναρχα ριγμένων «ειδήσεων», επίτηδες για να γίνεται αλοιφή το μυαλό του κόσμου, υπάρχει το βαθύ, το πιο μεγάλο, αρκεί να αναζητά κανείς, πίσω από το πώς, το «ποιοι» και το «γιατί», την επιμελώς κρυμμένη αιτία των πραγμάτων.
Ο κόσμος…
Αξίζει λοιπόν να δει κανείς πίσω από τις ειδήσεις και τις επικοινωνιακές μεθοδεύσεις. Nα δει με τα μάτια του νου του, πίσω από τα λιγνά μονόστηλα των ΜΜΕ, τις αποσιωπήσεις, τη «σαβούρα» των δεδομένων και τα «οχυρά» των εικόνων, να προχωρήσει σε ρήξη με την πλαστή αναπαράσταση του κοινωνικού κόσμου.
Και να, μάθαμε ότι φέτος το ψηλότερο χριστουγεννιάτικο δέντρο στη χώρα (ύψους 24 μέτρων, με 80.000 λαμπάκια), άναψε για τις γιορτές στον Βόλο ο ποπ σταρ, Σάκης Ρουβάς. Δίπλα του ο γνωστός, ο έκπτωτος δήμαρχος Αχιλλέας Μπέος, έριξε στην αρένα του ακριβοπληρωμένου θεάματος, μαζί με τη δανεική «χρυσόσκονη» από το αθηναϊκό star system, το «Χωριό του Αϊ Βασίλη», που θα λειτουργήσει φέτος στην πόλη.
Είναι πιθανό, μάθαμε, να το επισκεφθεί και η γνωστή ομάδα των ξένων διαπραγματευτών, οι εκπρόσωποι των θεσμών, που ξημεροβραδιάζονται για να βρουν τις «κατάλληλες λύσεις» για τη χώρα. Εντάξει, θα πει κανείς ότι αμείβονται, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν οι ίδιες οι τράπεζες στα ενημερωτικά τους δελτία, ο καθενας με 16 – 20.000 ευρώ το μήνα, αλλά μήπως είναι εύκολο να υμνούν τη λιτότητα και να απαιτούν κι άλλη λιτότητα και να εξηγούν πόσο ωφέλιμη είναι η λιτότητα και να συντάσσουν κάθε λίγο και λιγάκι τον κατάλογο των εκτελέσεων μισθών και συντάξεων; Να μην είμαστε και αχάριστοι!
Και ο… αντίκοσμος
Εντελώς τυχαία, στο ίδιο μέρος που ο Ρουβάς άναψε το ψηλότερο χριστουγεννιάτικο δέντρο στη χώρα, λίγες μέρες πριν, σαρανταεπτάχρονος άστεγος έσπασε το τζάμι αυτοκινήτου με κατσαβίδι. Δεν τον είδε κανείς και γι’ αυτό παρουσιάζεται μόνος του στο αστυνομικό τμήμα. Εξηγεί πως το ’κανε για να φυλακιστεί και να εξασφαλίσει ένα πιάτο φαΐ κι ένα κρεβάτι. Ήταν, όμως άτυχος καθώς ο ιδιοκτήτης τού Ι.Χ. δεν υπέβαλλε μήνυση κι έτσι ο δυστυχής αφέθηκε ελεύθερος να λιμοκτονεί στην παγωνιά.
Αλήθεια, οι Άθλιοι των Παρισίων δεν είναι μακριά, όπως νομίζουν ορισμένοι. Όλο και περισσότερο πολλαπλασιάζονται οι εκτός των τειχών και οι Aγιάννηδες που γεννιούνται πλέον μαζικά απέναντι στους Iαβέρηδες του συστήματος. Να, όπως εκεί στην Καλαμάτα που πριν λίγες μέρες ζωντάνεψαν τα «κολασμένα παιδιά» των μυθιστορημάτων μιας άλλης εποχής, που πριν ακόμη κοπεί η κορδέλα των εγκαινίων της παιδικής τους ηλικίας σέρνουν μια μπάλα κανονιού δεμένη στα πόδια. Εκεί, 3 ανήλικοι, 15 και 16 χρονών, συνελήφθησσαν από την ασφάλεια της πόλης για τρίτη φορά τα δύο τελευταία χρόνια, αυτή τη φορά για 14 περιπτώσεις κλοπών και αποπειρών κλοπής.
«Γεννιούνται οι άνθρωποι, δεν γίνονται», θα απαντήσουν οι μόνιμοι προσηλυτιστές της κοινής γνώμης, γιατί είναι εύκολη απάντηση να ρίχνεις τον ψόγο στον θεό, στο σύμπαν, στο DNA, στους προγόνους και τη μεταφυσική. Γιατί έτσι και μ’ αυτό τον τρόπο, είναι εύκολο να δικαιολογείς τις φυλακές, τα συστήματα καταστολής και παρακολούθησης, το αστυνομικό κράτος, τα στρατόπεδα και τα γκέτο.
Οι ίδιοι, ακόμα και όταν τα βήματα που ακούγονται δεν έχουν παρά μόνο το ουρλιαχτό των ανθρώπων που συντρίβονται, θα πουν, ε, ατύχημα είναι, αυτά συμβαίνουν. Να όπως εκεί, στο υπόγειο του ταχυ-σφαγείου Everest, 3ης Σεπτεμβρίου και θανάτου γωνία, στην πλατεία Βικτωρίας, εκεί που η ζωή «καταναλώνεται» με την ίδια ταχύτητα με την οποία καταναλώνονται τα προϊόντα της αλυσίδας.
Όλα στα γρήγορα. Ταχύτητα και βιασύνη στην κατανάλωση, ταχύτητα και βιασύνη στο θάνατο.
Και ο θάνατος, φυσικός, οικονομικός, πολιτιστικός, με τη μορφή της ανεργίας, της φτώχειας, του αποκλεισμού, γυρίζει πια πάνω από τα κεφάλια όλο και περισσότερων. Να όπως και στην περίπτωση του Μιχάλη Π. από τη Θεσσαλονίκη που, εδώ και κάμποσους μήνες αισθάνεται ότι βρίσκεται στα σύνορα του εξαποδώ. Άνεργος, με βιβλιάριο απορίας του Δήμου, πατέρας 4 παιδιών, προσπαθεί να σώσει το σπίτι του από την Τράπεζα που θέλει να του το πάρει.
Πρόκειται, πιθανόν, για μια σειρά «επεισοδίων» που συνθέτουν, όμως, κατά κάποιον τρόπο το παζλ της εποχής της χολέρας. Aκριβώς σαν μυθιστόρημα μιας άλλης εποχής, παιδιά άγουρα, από αυτά της διπλανής πόρτας που τα σκληραίνουν καθημερινά η ορφάνια και η εγκατάλειψη, τα βυζαίνουν η βία και η κοινωνική αδικία και τα μεγαλώνει… ποιος αλήθεια; Και μαζί, χέρι χέρι, «νεοάστεγοι», αυτοκτονίες, φτώχεια, κουτσούρεμα και των ελάχιστων συντάξεων, πλειστηριασμοί, σπίτια που τυλίγονται στις φλόγες και όποιος αντέξει το σωτήριον νέον έτος 2017.