Για να καταλάβουμε βαθύτερα και καλύτερα τα κοινωνικά γεγονότα πρέπει οπωσδήποτε να ξεχωρίσουμε τις αιτίες από τις αφορμές. Συχνά, η αφορμή, που είναι επιφαινόμενο, στιγμιαίο ή «τυχαίο» , επικαλύπτει τις ρίζες των κοινωνικών πραγμάτων που είναι ουσιαστικότερες. Το ίδιο συνέβη πρόσφατα στο Μενίδι (Αχαρνές όπως λένε και οι αρχαιολάτρεις), όπου ο αδόκητος θάνατος ενός παιδιού φάνταζε περισσότερο από το διαρκές έγκλημα, που είναι η μετατροπή μιας αξιόλογης περιοχής σε κοινωνική χαβούζα. Το Μενίδι, στους πρόποδες της Πάρνηθας, στην άκρη της παλιάς βιομηχανικής ζώνης, δυο βήματα από την εθνική οδό, είχε όλες τις προϋποθέσεις να «πάει αλλιώς».
Η κυρίαρχη κρατική αντίληψη όμως είχε άλλες προτεραιότητες. Ο δήμος βούλιαξε ως γκέτο φτωχών, τσιγγάνων (Ρομά) και απόκληρων δίπλα σε συνοικίες με επαύλεις και απαστράπτουσες λιμουζίνες. Όπου φτωχός κι ο δήμος του. Ύστερα ήρθαν οι επαναπατρισθέντες Πόντιοι που αντί να κουβαλήσουν όπως οι παλιοί Μικρασιάτες τους θησαυρούς της γνώσης, της εργασίας και του πολιτισμού, έφεραν τους βυζαντινούς δικέφαλους και την κούφια εθνικοφροσύνη. Το τρίτο κύμα αφορούσε τα ναρκωτικά.
Οι σκούπες στην Ομόνοια, την πλατεία Βάθη και τα πέριξ, έσπρωξαν όλο το κύκλωμα της πρέζας στα φτωχά βορειοδυτικά προάστια και γύρω απ’ το Μενίδι βλάστησαν όλα τα ζιζάνια του περιθώριου. Έχουμε χίλιους λόγους να καταγγέλλουμε την κυρίαρχη (αστική) πολιτική και το κράτος της και όλους τους μηχανισμούς της. Έχουμε αναλύσει (σε βαθμό υπερβολής) όλες τις κυρίαρχες κρατικές δομές ενσωμάτωσης, αποχαύνωσης και υποταγής. Αλλά έχουμε εκατοντάδες λόγους να κρατάμε αποστάσεις και να ’μαστε απέναντι από το «λούμπεν προλεταριάτο», το κοινωνικό περιθώριο και τον τύπο που πουλάει τη μάνα του για δέκα ευρώ. Δεν είναι μόνο ότι έτσι αντιμετώπισαν οι Μαρξ-Ένγκελς τους κουρελήδες στην Αγγλία, τη Γαλλία και την… ιστορία. Δεν είναι μόνο γιατί το παλιό επαναστατικό ΚΚΕ πήρε σαφείς αποστάσεις από το κοινωνικό περιθώριο του μεσοπολέμου θέλοντας να διαφυλάξει τα νώτα του και τις γραμμές του. Είναι γιατί αυτό υποδείχνει η στοιχειώδης ανάλυση και ταξική πάλη.
\Ο κύριος εχθρός είναι σαφώς η αστική τάξη, οι εκφραστές της και η πολιτική τους. Αλλά το επαναστατικό κίνημα δεν έχει καμία σχέση με τους λούμπεν. Αυτά που λένε οι αναρχοαυτόνομοι για τη συμμαχία με την κοινωνική καθυστέρηση είναι αντιδραστικές ανοησίες. Αυτός που σπρώχνει τα παιδιά του στην πρέζα και την πορνεία και «ντουφεκάει γείτονες» δεν έχει καμία σχέση με το κίνημα, την αριστερά και τη στοιχειώδη πρόοδο. Είναι έτοιμος να υπηρετήσει τους κυρίαρχους, τ’ αφεντικά και το φασισμό. Δεν είναι τυχαίο, διόλου τυχαίο, ότι μ’ αφορμή τη ζούγκλα στο Μενίδι οι φασίστες χτυπάνε τις πόρτες των «νοικοκυραίων» και των Πόντιων για να πουλήσουν προστασία και μαύρη καταστολή. Ενάντια στο γκέτο, τη φτωχοποίηση και τη διακίνηση ναρκωτικών.
Με κάθετο τρόπο «από τα πάνω ως κάτω», επιμερίζοντας ευθύνες, αξιολογώντας καταστάσεις, βαθαίνοντας τους συλλογισμούς μας. Και επειδή ακριβώς ισχύει απόλυτα και κατηγορηματικά η φράση πως «το είναι καθορίζει τη συνείδηση», πρέπει να υποστηρίξουμε πως η αλλαγή των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών όρων θ’ αλλάξει τη σκέψη και συμπεριφορά των ανθρώπων.
Ανθρώπινη γειτονιά σημαίνει σχολεία, πάρκα, υποδομές, πολιτισμό, συντροφικότητα και αλληλεγγύη. Σημαίνει εργασία για όλους, χώρους ψυχαγωγίας και αναψυχής, χώρους για τα παιδιά. Αν τόποι σαν το Μενίδι γίνονται κόλαση για τους φτωχούς και άλλοι σαν την Εκάλη παράδεισος για τους πλούσιους, υπάρχουν εξηγήσεις και είναι γνωστές οι αιτίες. Αρκεί να βλέπουμε τα πράγματα καθαρά και ξάστερα, δηλαδή με τα μάτια της τάξης μας και από την πλευρά των λαϊκών συμφερόντων. Αλλιώτικα θ’ αναζητάμε περισσότερους «χωροφύλακες» και θα αντιμετωπίζουμε τα γεγονότα με τα κυάλια των ΜΜΕ και των κυρίαρχων κύκλων.