Πολιτικό σεισμό προκάλεσε η επισημοποίηση της τελικής συμφωνίας για το Brexit, με τη βρετανική κυβέρνηση να βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί, καθώς τις επόμενες μέρες κρίνεται το πολιτικό μέλλον της πρωθυπουργού Τερέζας Μέι, μετά την οριστικοποίηση της συμφωνίας με την ΕΕ.
Παρά το γεγονός ότι η Βρετανίδα πρωθυπουργός κατάφερε να περάσει τη συμφωνία από το υπουργικό συμβούλιο, αυτό αποδείχθηκε “πύρρειος νίκη”, αφού την επομένη μέρα και ενόψει της συζήτησης στο Κοινοβούλιο ακολούθησε ορυμαγδός παραιτήσεων συντηρητικών κυβερνητικών στελεχών. Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές τέσσερις υπουργοί υπέβαλαν την παραίτησή τους, με αυτήν του υπουργού για το Brexit, Ντομινίκ Ράαμπ, να είναι η ηχηρότερη, ο οποίος εκτίμησε ότι το σχέδιο της Μέι βάζει σε κίνδυνο την ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.“Δεν μπορώ να συμφιλιωθώ με τους όρους της προτεινόμενης συμφωνίας, δεδομένων των υποσχέσεων που δώσαμε στη χώρα στο μανιφέστο μας στις τελευταίες εκλογές. Αυτό είναι, στη βάση του, υπόθεση που επηρεάζει την εμπιστοσύνη του λαού”, ανέφερε ο Ράαμπ στη δήλωση παραίτησής του.
Η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, μετράει ήδη 18 παραιτήσεις από την κυβέρνησή της από τον περασμένο Νοέμβριο, δέκα εκ των οποίων συνδέονται με την πολιτική της σχετικά με το Brexit.
Η παραίτηση Ράαμπ αποτέλεσε αφορμή για να εξαπολύσει επίθεση στη Μέι το Εργατικό Κόμμα της Βρετανίας, το οποίο σε ανακοίνωσή του σημειώνει πως η πρωθυπουργός στερείται πλέον κύρους. “Η κυβέρνηση διαλύεται μπροστά στα μάτια μας, καθώς για δεύτερη φορά ο υπουργός αρμόδιος για το Brexit αρνήθηκε να υποστηρίξει το σχέδιο της πρωθυπουργού”, δήλωσε ο Τζον Τρίκετ, μέλος της ηγετικής περί τον Τζέρεμι Κόρμπιν ομάδας.
Παρουσιάζοντας το πλαίσιο συμφωνίας στο βρετανικό Κοινοβούλιο, η Μέι επιχείρησε να υπερασπιστεί τη συμφωνία με τις Βρυξέλλες, αφήνοντας σαφή υπονοούμενα ότι η κυβέρνηση Κάμερον προχώρησε σε ένα δημοψήφισμα χωρίς να έχει εμπεριστατωμένο σχέδιο για το Brexit.
Σε μία ύστατη προσπάθεια να σώσει αφενός το σχέδιο συμφωνίας και αφετέρου το δικό της πολιτικό μέλλον, η Βρετανίδα πρωθυπουργός δήλωσε στο βρετανικό Κοινοβούλιο ότι η επιλογή που έχει μπροστά του είναι σαφής: “...Μπορούμε να επιλέξουμε να αποχωρήσουμε χωρίς συμφωνία, μπορούμε να ρισκάρουμε να μην υπάρξει καθόλου Brexit ή μπορούμε να επιλέξουμε να ενωθούμε και να υποστηρίξουμε την καλύτερη συμφωνία που μπορεί να προκύψει από διαπραγμάτευση”.
Τι προβλέπει το προσχέδιο της συμφωνίας
Στο επίμαχο κείμενο, μεταξύ άλλων, καθορίζεται ο τρόπος πρόσβασης των βρετανικών χρηματοπιστωτικών εταιρειών στην ενιαία αγορά της ΕΕ, ο οποίος θα κινείται στα πρότυπα των αμερικανικών και ιαπωνικών εταιρειών.
Πρόκειται, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, για μία “αποδυναμωμένη σχέση”, η οποία είναι και ο “καλύτερος διακανονισμός που θα μπορούσε να εξασφαλίσει το Λονδίνο”. Στο πλαίσιο αυτό, το Ηνωμένο Βασίλειο θα κληθεί να υλοποιήσει μία σειρά δεσμεύσεων, οι οποίες θα αφορούν:
- τη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας
- τη διασφάλιση της ακεραιότητας της αγοράς
- την προστασία των επενδυτών
- την εξασφάλιση του θεμιτού ανταγωνισμού
Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει σεβασμός στα κανονιστικά και λειτουργικά συστήματα, αλλά και στην αυτονομία της διαδικασίας λήψης εταιρικών αποφάσεων.
Στο, 585 σελίδων, κείμενο γίνεται ειδική αναφορά και στη συμφωνία για την αποφυγή των λεγόμενων “σκληρών” συνόρων μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι παρότι η Βόρεια Ιρλανδία θα απολαμβάνει το ίδιο τελωνειακό καθεστώς με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, θα συνεχίσει να υπόκειται σε συγκεκριμένους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, ώστε να αποφευχθούν οι αυστηροί διασυνοριακοί έλεγχοι μεταξύ των δύο πλευρών.
Όσον αφορά την εμπορική συμφωνία, Βρυξέλλες και Λονδίνο κατέληξαν σε μία μεσοβέζικη λύση, κατά την οποία θα υπάρξει μία μεταβατική περίοδος, από τον Απρίλιο του 2019 έως τον Δεκέμβριο του 2020, όπου θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη μίας τελικής συμφωνίας, η οποία θα ρυθμίζει το σύνολο των εμπορικών σχέσεων και η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2021.
Σύνοδος Κορυφής για την υπογραφή του σχεδίου
Η ευρωπαϊκή πλευρά υποδέχθηκε με ικανοποίηση τη χθεσινή έγκριση του προσχεδίου από το υπουργικό συμβούλιο, και γνωστοποίησε ότι στις 25 Νοεμβρίου θα διεξαχθεί Σύνοδος Κορυφής προκειμένου να υπογραφεί το σχέδιο συμφωνίας για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ.
Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει τις συνομιλίες με το Ηνωμένο Βασίλειο όσον αφορά την πολιτική δήλωση για τη μελλοντική σχέση ανάμεσα στη Βρετανία και την ΕΕ, η οποία θα συνοδεύει τη συμφωνία αποχώρησης. Από την πλευρά του, o Μισέλ Μπαρνιέ, επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ, έκανε λόγο για ένα “αποφασιστικό βήμα προς το συντεταγμένο Brexit”, υπογραμμίζοντας ότι η συμφωνία επιφέρει μία “τάξη” στις συνέπειες της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Βουτιά της στερλίνας
Αναταράξεις στις διεθνείς αγορές προκάλεσαν οι ραγδαίες εξελίξεις στη Βρετανία. Η στερλίνα έκανε βουτιά έναντι του δολαρίου, υποχωρώντας κατά 1% , όταν έγινε γνωστή η είδηση της παραίτησης του Ράαμπ, ενώ οι αποδόσεις των 10ετών γερμανικών ομολόγων, που θεωρούνται από τα ασφαλέστερα περιουσιακά στοιχεία στον κόσμο, υποχώρησαν πάνω από 3 μονάδες βάσης στο 0,36% – το χαμηλότερο εδώ και πάνω από δύο εβδομάδες. “Η παραίτηση του Ράαμπ απλά τώρα αλλάζει το παιχνίδι. Δύσκολο να είναι κανείς αισιόδοξος για τη βρετανική λίρα βραχυπρόθεσμα”, δήλωσε αναλυτής του ιαπωνικού χρηματοοικονομικό κολοσσού Nomura.
