Είναι μια πραγματικότητα γνωστή σε όλους ότι ένα από τα πιο ευάλωτα και πληττόμενα τμήμα της κοινωνίας όσον αφορά τις εργασιακές συνθήκες, είναι η νεολαία. Εύκολα πάει το μυαλό στο θεσμό της μαθητείας στα ΕΠΑΛ, που είναι απλήρωτη εργασία, στην τεράστια ανεργία των νέων, στον υποκατώτατο μισθό.
Η εργασία των νέων στην εποχή της επέλασης του (νεο)φιλελευθερισμού αντιμετωπίζεται σαν φτηνή ή δωρεάν εργασία μέσα από διάφορα πλαίσια που προσπαθούν να καλύψουν και να δικαιολογήσουν αυτή την εκμετάλλευση.
Μέσα σε τέτοια πλαίσια διεξάγεται η εκπόνηση της πρακτικής άσκησης στα πανεπιστήμια και στις σχολές. Η πρακτική άσκηση είναι η περιορισμένου χρόνου εργασία ενός φοιτητή ή σπουδαστή στο αντικείμενο των σπουδών του σε κάποιο φορέα, ίδρυμα ή επιχείρηση.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει πρόγραμμα χρηματοδότησης πρακτικής, το οποίο καλύπτει μισθό και ασφάλιση αξίας 280 ευρώ το μήνα για πλήρες ωράριο απασχόλησης και μετακίνηση πήγαινε-έλα για μεταφορά εκτός έδρας, από το ΕΣΠΑ. Η διαμονή σε τέτοια περίπτωση φυσικά δεν καλύπτεται και συμμετοχή σε συνέδρια συζητείται, όπως μας ενημερώνει το site «Φοιτητικά Νέα».
Φυσικά δεν είναι ανήκουστες οι περιπτώσεις απλήρωτης πρακτικής άσκησης (σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πιο ευάλωτοι οι φοιτητές στων οποίων τη σχολή, η πρακτική είναι υποχρεωτική) με τη δικαιολογία ότι ο εργοδότης σου προσφέρει γνώση, εμπειρία και προϋπηρεσία, οπότε το να ζητάς πληρωμή για την εργασία που θα προσφέρεις είναι σχεδόν…πλεονεξία!
Φυσικά, ο περιορισμός των θέσεων πρακτικής (με βάση το ποσό προϋπολογισμού π.χ. του προγράμματος του ΕΣΠΑ) και το ύψος του μισθού που προσφέρεται αξίζουν σχολιασμού. Άποψή μας είναι ότι θα έπρεπε να υπάρχει η δυνατότητα πραγματοποίησης πρακτικής άσκησης με πλήρεις απολαβές και εργασιακά δικαιώματα. Με την υπολειτουργία τόσο των φοιτητικών συλλόγων όσο και τη δυσχερή κατάσταση των εργασιακών σωματείων ένας φοιτητής είναι ευάλωτος απέναντι σε αυτή την κατάσταση και σε περαιτέρω «ξεζούμισμα».
Στην αντίληψη της γράφουσας έχουν πέσει δύο περιπτώσεις παράτυπης υπέρβασης των δύο μηνών που δίνει το τμήμα Φυσικών Επιστημών Αθήνας, η μία με υπερωρίες, χωρίς τη δυνατότητα διεκδίκησης ανάλογης αμοιβής.
Η πρακτική άσκηση και οι συνθήκες εκπόνησής της δεν απασχολούν συχνά τον φοιτητικό συνδικαλισμό (ο οποίος είναι σε επίπεδο ανάπτυξης αναντίστοιχο των συνθηκών και έχει να αντιμετωπίσει πολλά θέματα ούτως ή άλλως). Δυστυχώς, η στάση πολλών φοιτητών που εκπονούν την πρακτική τους και έρχονται αντιμέτωποι με τέτοιες καταστάσεις είναι η αποδοχή. Βαρυγκομούν και καταλαβαίνουν την εκμετάλλευση που υφίστανται, αλλά αν τους μιλήσεις για διεκδίκηση, για επαφή με το σωματείο του εργασιακού χώρου ή της σχολής σε κοιτούν σαν εξωγήινο.
Αυτό, όμως, είναι ένα κλίμα που πρέπει να αλλάξει. Οι συνθήκες στις οποίες εκπονούνται σήμερα οι πρακτικές είναι μια πλευρά της φοιτητικής ζωής και της εργασιακής πραγματικότητας που μπορεί να αναδειχτεί και να συμπληρώσει την εικόνα μιας συνεχώς δυσχερένουσας κατάστασης που, όμως, με οργάνωση και αντίσταση μπορεί να ανατραπεί.
Σαν υστερόγραφο, να παρατεθεί ότι ένα από τα κριτήρια επιλογής των φοιτητών που θα κάνουν πρακτική στο Φυσικό Αθήνας είναι να έχουν επιλεγεί ιδιωτικοί φορείς από πάνω από τους μισούς επιλαχόντες, σε πλήρη ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή (και όχι μόνο) «εμμονή» με τον ιδιωτικό τομέα.
Χρυσάνθη Κ.
