Για 700 χρόνια ο ιρλανδικός λαός αγωνίστηκε με θάρρος και αυτοθυσία ενάντια στην αγγλική κατοχή. Πολλές εξεγέρσεις έγιναν στο πέρασμα των αιώνων που πνίγηκαν στο αίμα με σπουδαιότερες του 1641, 1798, 1848, 1867, η Πασχαλινή Εξέγερση του 1916 και τελικά ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1919-1921) που θα οδηγήσει σε μια κολοβή ανεξαρτησία αφού έξι κομητείες, η Β.Ιρλανδία θα παραμείνουν κάτω από την αγγλική κυριαρχία. Αυτή η πλούσια επαναστατική παράδοση θα δημιουργήσει και έναν πλούτο επαναστατικών τραγουδιών. Τραγούδια που εξυμνούν τους αγώνες των Ιρλανδών για εθνική ανεξαρτησία. Ιστορικά γεγονότα, η καθημερινή καταπίεση από τους Άγγλους δυνάστες, νεκροί ήρωες αλλά και η πίστη, η αλληλεγγύη και η αποφασιστικότητα του ιρλανδικού λαού περιγράφεται στα τραγούδια αυτά. Πολλά τραγούδια γράφτηκαν και για τις ταξιαρχίες των Ιρλανδών εθελοντών που πολέμησαν είτε στον Αμερικάνικο εμφύλιο με τους Βόρειους, είτε στον Ισπανικό Εμφύλιο με τους Δημοκρατικούς. Οι σκληροί αγώνες του ιρλανδικού λαού ενάντια στην αγγλική κυριαρχία και στον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό είναι και ένα στοιχείο που ενώνει τον ιρλανδικό και τον ελληνικό λαό αφού και ο δικός μας ο λαός έδωσε σκληρούς αγώνες ενάντια στον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό.
ΣΤΗ ΔΡΟΣΙΑ ΤΗΣ ΟΜΙΧΛΗΣ (ΤΗΕ FOGGY DEW)
Καθώς περνούσα από τη ρεματιά, πηγαίνοντας στο πανηγύριστην πόληΈνα Πασχαλιάτικο πρωινό, γραμμές ΙρλανδώνΠου πορεύονταν σε διμοιρίες, πέρασαν μπροστά μουΠίπιζες δεν έπαιζαν, τύμπανα πολέμου δεν ακουγότανΜόνο η καμπάνα των Αγγέλων χτύπαγε πάνωαπό τον φουσκωμένο LiffeyMες στης ομίχλης τη δροσιάΠερήφανα πάνω από την πόλη του Δουβλίνου,σήκωσαν ψηλά τη σημαία του πολέμουΓιατί είναι καλύτερα να πεθαίνειςκάτω από τον Ιρλανδέζικο ουρανόΠαρά στο Suvla ή στο Sud- El- BarΚι απ’ τα λιβάδια του Βασιλικού Meath,βιαστικά ήρθαν άντρες δυνατοίΤην ώρα που Βρετανοί Ούννοι με τα μεγάλα τους κανόνιαΣάλπαραν μες στης ομίχλης τη δροσιάΗ Βρετανία έδιωξε τις δικές μας Άγριες Χήνες, γιατίμικρά έθνη μπορούν να είναι ελεύθεραΌμως οι μοναχικοί τους τάφοι είναι δίπλα στου Suvla τα κύματαΚαι στης Μεγάλης Βόρειας θάλασσας τις ακτέςΑχ! Πέθαναν στο πλάι του Πήρς,πολεμώντας με τον Cathal BrughaΘα φυλάξουμε τα ονόματα τους εκεί που οι Φένιανς κοιμούνταιτυλιγμένα μες στης ομίχλης τη δροσιάΑχ! Οι πιο γενναίοι έπεσαν και οι καμπάνες πένθιμα και καθαράχτυπάνεΓια κείνους που πεθάναν σ’ εκείνη την Πασχαλινή παλίρροια τηςάνοιξηςΌταν ο κόσμος με βαθύ θαυμασμό παρακολουθούσεΑυτούς τους ατρόμητους αλλά λίγους άντρεςΠου με τον αγώνα τους, έκαναν, το φως της λευτεριάς να λάμψειMες στης ομίχλης τη δροσιάΠερνάω ξανά απ’ τη ρεματιά, με την καρδιά μου γεμάτη θλίψηΓι’ αυτούς τους γενναίους άντρες, που δεν θα δω ποτέ ξανάΌμως, στα όνειρα μου, πηγαίνω, γονατίζω και προσεύχομαιγι’ αυτούςΗ σκλαβιά έπεσε δοξασμένοι νεκροί, που πέσατε μες στης ομί-χλης τη δροσιά.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Liffey= To ποτάμι που διασχίζει το Δουβλίνο
Suvla= Κόλπος στην Καλλίπολη, αναφορά στην εκστρατεία της Καλλίπολης το 1915
Sud- El- Bar= οχυρή θέση στα Δαρδανέλια
Meath= κομητεία της Ιρλανδίας
Wild Geese= Άγριες Χήνες. Έτσι ονομάστηκαν οι ιρλανδοί στρατιώτες που έφυγαν από την Ιρλανδία και μετανάστευσαν στη Γαλλία μετά τη συνθήκη του Λίμερικ το 1691. Από τότε οι Ιρλανδοί στρατιώτες που έφευγαν για να υπηρετήσουν σε διάφορους ευρωπαϊκούς στρατούς το 16ο, 17ο, 18ο αιώνα λέγονταν έτσι.
Patrick Pearse= Ιρλανδός επαναστάτης. Ένας από τους ηγέτες της Πασχαλινής εξέγερσης του 1916. Εκτελέστηκε στις 3 Μαΐου 1916.
Cathal Brugha= Ιρλανδός επαναστάτης. Ένας από τους ηγέτες της Πασχαλινής εξέγερσης του 1916 και του Πολέμου της Ανεξαρτησίας.
Fenian= Ιρλανδοί επαναστάτες του 19ου αι., πρωτεργάτες της εξέγερσης των Φένιανς το 1867.
Πρόκειται για ένα σχεδόν θρυλικό ιρλανδικό επαναστατικό τραγούδι. Υπάρχουν σχεδόν 150 παραλλαγές του. Η πιο γνωστή του εκδοχή γράφτηκε το 1919 από τον ιερέα Charles O’Neill. Αναφέρεται στην Πασχαλινή Εξέγερση του 1916. Το όνομα Foggy Dew προέρχεται από ιρλανδικό λαϊκό τραγούδι του 1840 με διαφορετική μελωδία και στίχους. Η μελωδία στην εκδοχή του ιερέα Charles O’ Neill προέρχεται από ένα άλλο ιρλανδικό λαϊκό τραγούδι το «Corraga Bawn». Ο ιερέας με τους στίχους του αναφέρεται στους ιρλανδούς που πολέμησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τους Βρετανούς. Οι Ιρλανδοί ηγέτες γενικά καταδίκαζαν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σαν ιμπεριαλιστικό. Παρ’ όλα αυτά 210.000 περίπου Ιρλανδοί πολέμησαν με τους Βρετανούς. «Καλύτερα να πεθαίνεις κάτω από τον Ιρλανδέζικο ουρανό» για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας παρά σε κάποιο μακρινό μέρος όπως το Suvla ή το Sud- El- Bar για τα συμφέροντα του εγγλέζικου ιμπεριαλισμού. Η Πασχαλινή Εξέγερση του 1916 άρχισε στις 24 Απριλίου και τελείωσε πέντε μέρες αργότερα. Οι εξεγερμένοι δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τις πολυπληθέστερες δυνάμεις των Βρετανών. Το επιτελείο των εξεγερμένων βρίσκονταν στο Λίμπερτυ Χωλλ στα γραφεία της Ένωσης Ιρλανδών Εργατών Μεταφορών. Για πέντε μέρες το Δουβλίνο βρίσκονταν στα χέρια των εξεγερμένων που στην πλειοψηφία τους ήταν εργάτες. Στη φυλακή του Kilmeinhem οι Άγγλοι θα εκτελέσουν τους ηγέτες της εξέγερσης. Ο Λένιν σχολιάζοντας την εξέγερση είπε ότι ήταν πραγματικά ένα μαζικό κίνημα και όχι πραξικόπημα ορισμένων τυχοδιωκτών και πρόσθεσε ότι: «Το ατύχημα των Ιρλανδών βρίσκεται στο ότι εξεγέρθηκαν σε ακατάλληλη ώρα, τότε που η ευρωπαϊκή εξέγερση του προλεταριάτου δεν είχε ακόμα ωριμάσει».
JAMES CONNOLLY
Eνα μεγάλο πλήθος ήταν συγκεντρωμένο έξω από το Κilmeinhem
Με ξέσκεπα τα κεφάλια τους, καταγής γονάτισαν
Μες στη ζοφερή φυλακή βρισκόταν ένας γενναίος Ιρλανδός στρατιώτης
Έτοιμος να δώσει τη ζωή του για την πατρίδα τουΠήγε στο θάνατο του σαν αληθινός γιός της Ιρλανδίας
Αντίκρισε παλληκαρήσια το απόσπασμα
Κι όταν ακούστηκε η διαταγή: «Παρουσιάστε! Στα όπλα! Πυρ!
Ο James Connolly έπεσε στον ανοιχτό τάφοΚι όταν η μαύρη σημαία υψώθηκε και η σκληρή πράξη είχε τελειώσει
Ο άνθρωπος που αγάπησε τόσο πολύ την Ιρλανδία είχε φύγει
Πολλές οι λυπημένες καρδιές στο Δουβλίνο εκείνο το πρωί
Όταν δολοφόνησαν τον James Connolly τον Ιρλανδό επαναστάτηΚατάρα σε σένα Αγγλία, άκαρδο τέρας
Οι πράξεις σου ντροπιάζουν όλους τους διαβόλους της κόλασης
Λουλούδια δεν ανθίζουν, αλλά το τριφύλλι μεγαλώνει
Στον τάφο του James Connolly του Ιρλανδού επαναστάτηΠέρασαν χρόνια από εκείνη την εξέγερση
Όταν τα κανόνια της Βρετανίας μίλησαν με θόρυβο
Όταν οι μαχητές του IRA στάθηκαν ώμο με ώμο
Και το αίμα απ’ τα κορμιά τους χύθηκε στην οδό SackvilleΟι Άγγλοι βομβάρδισαν το Δικαστήριο του Δουβλίνου
Τη σπίθα της λευτεριάς κόπιασαν πολύ για να σβήσουν
Αλλά η κραυγή «Δεν παραδινόμαστε»!! δυνάμωνε
Ήταν η φωνή του James Connolly
Του Ιρλανδού επαναστάτη
Tραγούδι του Patrick Galvin, Ιρλανδού ποιητή και τραγουδιστή. Γραμμένο για τον James Connolly, Ιρλανδό επαναστάτη και σύμφωνα με τον Λένιν λαμπρό μαρξιστή. Ο James Connolly γεννήθηκε στο Εδιμβούργο το 1868 από γονείς Ιρλανδούς μετανάστες. Τη δεκαετία του 1880 θα μετέχει ενεργά στους απεργιακούς αγώνες και θα μελετάει τα έργα του Μάρξ και του Ένγκελς. Το 1896 θα ιδρύσει στο Δουβλίνο το Σοσιαλιστικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Ιρλανδίας για να συνενώσει την πάλη για το σοσιαλισμό στην Ιρλανδία με τον αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία και θα εκδίδει την εφημερίδα «Ο Σοσιαλιστής». Το Σεπτέμβριο του 1903 θα μεταναστεύσει στις ΗΠΑ. Συμμετέχει δραστήρια στο σοσιαλιστικό κίνημα. Γίνεται
μέλος των Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου. Το 1907 ιδρύει στη Ν. Υόρκη την Σοσιαλιστική Ένωση Ιρλανδών. Το 1910 μετά την επιστροφή του στην Ιρλανδία θα καθοδηγήσει μαζί με τον Τζ. Λάρκιν το μεγαλύτερο συνδικάτο μεταφορών και ανειδίκευτων εργατών. Θα είναι από τους διοργανωτές της μεγάλης γενικής απεργίας του 1913 στο Δουβλίνο. Ο Connolly θα εναντιωθεί στο σφαγείο των ιμπεριαλιστών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και θα δηλώσει: «I know of no foreign enemy of this country except the British Government» - «Δεν ξέρω κανέναν ξένο εχθρό της Ιρλανδίας εκτός από την Βρετανική κυβέρνηση». Θα είναι ένας από τους κύριους ογανωτές της Πασχαλινής εξέγερσης του 1916 και μαζί με τους άλλους ηγέτες της εξέγερσης θα υπογράψει τη διακήρυξη για την ανεξαρτησία της Ιρλανδικής Δημοκρατίας. Για τις ηγετικές του ικανότητες ο Μάικλ Κόλινς θα δηλώσει: «Θα ακολουθούσα τον Connolly και μέσα στην κόλαση». Μετά την ήττα βαριά τραυματισμένος θα συλληφθεί από τους Άγγλους. Ο James Connolly θα τουφεκιστεί στις 12 Μαΐου 1916 στις φυλακές Κilmainham Gaol. Επειδή ήταν βαριά τραυματισμένος -μάλιστα ο γιατρός που τον εξέτασε είχε πει ότι δεν θα ζούσε πάνω από μια-δυο μέρες έτσι κι αλλιώς- τον εκτέλεσαν δεμένο επάνω σε καρέκλα. Οι Άγγλοι θα ρίξουν όλους του εκτελεσμένους ηγέτες της εξέγερσης σε έναν ομαδικό τάφο. Η εκτέλεση των ηγετών της εξέγερσης θα εξοργίσει τον ιρλανδικό
λαό, η εκτέλεση όμως του Connolly και ο τρόπος που έγινε θα τους εξαγριώσει. Ο Connolly είχε αφιερώσει τη ζωή του στην απελευθέρωση της Ιρλανδίας και της εργατικής τάξης. Γι’ αυτό ίσως είναι και ο μόνος από τους ηγέτες της εξέγερσης που γράφτηκαν τραγούδια γι’ αυτόν. Ο Λένιν εκτιμούσε πάρα πολύ τον Connolly και μιλούσε με πολύ επαινετικά λόγια για το έργο του, στους Ιρλανδούς εργάτες που επισκέπτονταν τη Σ. Ένωση
μέλος των Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου. Το 1907 ιδρύει στη Ν. Υόρκη την Σοσιαλιστική Ένωση Ιρλανδών. Το 1910 μετά την επιστροφή του στην Ιρλανδία θα καθοδηγήσει μαζί με τον Τζ. Λάρκιν το μεγαλύτερο συνδικάτο μεταφορών και ανειδίκευτων εργατών. Θα είναι από τους διοργανωτές της μεγάλης γενικής απεργίας του 1913 στο Δουβλίνο. Ο Connolly θα εναντιωθεί στο σφαγείο των ιμπεριαλιστών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και θα δηλώσει: «I know of no foreign enemy of this country except the British Government» - «Δεν ξέρω κανέναν ξένο εχθρό της Ιρλανδίας εκτός από την Βρετανική κυβέρνηση». Θα είναι ένας από τους κύριους ογανωτές της Πασχαλινής εξέγερσης του 1916 και μαζί με τους άλλους ηγέτες της εξέγερσης θα υπογράψει τη διακήρυξη για την ανεξαρτησία της Ιρλανδικής Δημοκρατίας. Για τις ηγετικές του ικανότητες ο Μάικλ Κόλινς θα δηλώσει: «Θα ακολουθούσα τον Connolly και μέσα στην κόλαση». Μετά την ήττα βαριά τραυματισμένος θα συλληφθεί από τους Άγγλους. Ο James Connolly θα τουφεκιστεί στις 12 Μαΐου 1916 στις φυλακές Κilmainham Gaol. Επειδή ήταν βαριά τραυματισμένος -μάλιστα ο γιατρός που τον εξέτασε είχε πει ότι δεν θα ζούσε πάνω από μια-δυο μέρες έτσι κι αλλιώς- τον εκτέλεσαν δεμένο επάνω σε καρέκλα. Οι Άγγλοι θα ρίξουν όλους του εκτελεσμένους ηγέτες της εξέγερσης σε έναν ομαδικό τάφο. Η εκτέλεση των ηγετών της εξέγερσης θα εξοργίσει τον ιρλανδικό
λαό, η εκτέλεση όμως του Connolly και ο τρόπος που έγινε θα τους εξαγριώσει. Ο Connolly είχε αφιερώσει τη ζωή του στην απελευθέρωση της Ιρλανδίας και της εργατικής τάξης. Γι’ αυτό ίσως είναι και ο μόνος από τους ηγέτες της εξέγερσης που γράφτηκαν τραγούδια γι’ αυτόν. Ο Λένιν εκτιμούσε πάρα πολύ τον Connolly και μιλούσε με πολύ επαινετικά λόγια για το έργο του, στους Ιρλανδούς εργάτες που επισκέπτονταν τη Σ. Ένωση
Θανάσης Κ.
Το άρθρο είναι δημοσιευμένο στο περιοδικό Πορεία που κυκλοφορεί.
