Κολέγια: άδεια ιδρύσεως από τη ΝΔ, άδεια λειτουργίας από το ΠΑΣΟΚ!
Με την σιδερένια Άννα Διαμαντοπούλου στο τιμόνι του υπουργείου Παιδείας, η καινούρια κυβέρνηση αναλαμβάνει να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» της αναγνώρισης των κολεγίων. Πώς θα καταφέρει το ΠΑΣΟΚ να ενισχύσει την ιδιωτική πρωτοβουλία και να ικανοποιήσει τους κολεγιάρχες, χωρίς να ξεσηκωθεί η δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση, η οποία πλήττεται άμεσα;
Η νέα υπουργός αναζητεί ανώδυνους τρόπους να ολοκληρώσει τις «μεταρρυθμίσεις» Στυλιανίδη και Σπηλιωτόπουλου. Για όσους δεν την γνωρίζουν καλά, τηλεγραφικά ας σημειώσουμε ότι είχε διακριθεί ως υπεύθυνη του τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚ και επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ. Ναι, είναι εκείνη που επιθυμούσε ιδιωτικά πανεπιστήμια και αναθεώρηση του άρθρου 16, αλλά ..«με κοινωνική συναίνεση»· μάλιστα, η ίδια που είχε προτείνει την αγγλική ως δεύτερη επίσημη γλώσσα του κράτους..
Πριν επιχειρήσουμε να αξιολογήσουμε τα πεπραγμένα των πρώτων εβδομάδων της νέας υπουργού, και του νέου (ως προς το όνομα) υπουργείου (Παιδείας, δια βίου Εκπαίδευσης και Θρησκευμάτων) έχει σημασία να παρουσιάσουμε συνοπτικά τη «διαδρομή» που έχουν διανύσει τα κολέγια τους τελευταίους μήνες:
Έγκλημα καλοκαιρινής νυκτός
► Μέσα στο κατακαλόκαιρο ο Σπηλιωτόπουλος έσπευσε να δώσει άδεια ιδρύσεως σε 34 κολέγια. Ο τέως υπουργός δεν έδειξε να ξαποσταίνει ούτε λεπτό: εργάστηκε πυρετωδώς Ιούλιο και Αύγουστο, ενώ συνέχισε αδιαμαρτύρητα να υπογράφει αποφάσεις μέχρι και λίγα 24ωρα πριν παραδώσει το υπουργείο του. Μακάρι, βέβαια, να έδειχνε τέτοιο ενδιαφέρον και για τη δημόσια εκπαίδευση..
► Η παραίτηση των εκπροσώπων των ΑΕΙ και ΤΕΙ από την «Επιτροπή Ελέγχου και Αξιολόγησης Κολεγίων» δυσχέραινε αφάνταστα τα σχέδια Σπηλιωτόπουλου για άμεση χορήγηση καιάδειας λειτουργίας στα εν λόγω κολέγια. Αναγκάστηκε να διορίσει αντικαταστάτες των εκπροσώπων που παραιτήθηκαν, και, καλού-κακού, όρισε και ..αναπληρωματικούς για τους αντικαταστάτες.
► Τέσσερις μόλις μέρες πριν από τις εκλογές (!), η «Επιτροπή Ελέγχου και Αξιολόγησης Κολεγίων» τελικά αναγνωρίζει δικαίωμα λειτουργίας σε 33 από τα 34 κολέγια («έκοψαν» ένα κολέγιο, για το ξεκάρφωμα). Αυτά τα 33 κολέγια (παραρτήματα ευρωπαϊκών ιδιωτικών πανεπιστημίων) έχουν με τη σειρά τους δικά τους παραρτήματα (στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας), οπότε ένα τελικό σύνολο 40 ιδρυμάτων φαίνεται να εξασφαλίζει με συνοπτικές διαδικασίες την πολυπόθητη άδεια. Αξιοθαύμαστο στάθηκε και το γεγονός της γενικής εγρήγορσης της προηγούμενης κυβέρνησης, η οποία, εν μέσω εκλογών, είχε την ετοιμότητα να δώσει άδειες λειτουργίας την 30η Σεπτεμβρίου, και να δημοσιεύσει το σχετικό γεγονός σε Φ.Ε.Κ. ακριβώς την επόμενη ημέρα! Τέτοια οργάνωση θα την ζήλευαν και οι Γερμανοί!
► Ένα μικρό ζήτημα δημιουργήθηκε αρχικά, σχετικά με το «ποια Επιτροπή» έδωσε τις άδειες λειτουργίας στα κολέγια· εκτός από τους πρώτους εκπροσώπους που παραιτήθηκαν, στη συνέχεια υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους και οι αντικαταστάτες τους (οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, δεν ρωτήθηκαν ποτέ για το αν συμφωνούν με τον διορισμό τους στην Επιτροπή Ελέγχου και Αξιολόγησης).
Ευτυχώς όμως το θέμα διευθετήθηκε με ντελικάτο τρόπο: η τότε ηγεσία του ΥΠΕΠΘ δεν έκανε δεκτή τη δεύτερη φουρνιά παραιτήσεων, ενώ η κυβέρνηση της ΝΔ δεν τις δημοσίευσε σε Φ.Ε.Κ., και ως εκ τούτου θεωρήθηκαν ως μη γενόμενες (!). Με τον εμπνευσμένο αυτόν σχεδιασμό εξάλλου, δεν χρειάστηκε να μπουν σε βάσανα και οι αναπληρωματικοί των αντικαταστατών..
► Μολονότι η αναγνώριση (εν μια νυκτί) των κολεγίων έρχεται να υποκλιθεί στο Κοινοτικό Δίκαιο (και στις γενικότερες επιταγές της Ε.Ε.), δεν είναι αποκλειστικά ευρωπαϊκά τα κολέγια που έλαβαν άδεια λειτουργίας: τα 21 είναι μεν ευρωπαϊκά, ωστόσο 5 είναι αμερικανικά, και 7 είναι, ας πούμε, αγνώστων λοιπών στοιχείων-δεν συνεργάζονται με κάποιο πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Υποτίθεται, πάντως, ότι τα νομοσχέδια της ΝΔ συντέθηκαν για να καλύψουν τα νομικά κενά για την αδειοδότηση κολεγίων που θα λειτουργούσαν στην Ελλάδα ως παραρτήματα ιδιωτικών πανεπιστημίων με έδρα κάποιο από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
► Ας σημειωθεί παρενθετικά ότι περίπου 15 (από τις συνολικά 40) άδειες λειτουργίας χορηγήθηκαν από τον Σπηλιωτόπουλο χωρίς να έχει προηγηθεί η απαραίτητη κατάθεση, εκ μέρους των κολεγίων, εγγυητικής επιστολής της τάξεως των 500.000 ευρώ. Η ΝΔ πρόλαβε και σύνταξε νομοσχέδια για τις προϋποθέσεις αναγνώρισης των κολεγίων, τα έκανε νόμους (στην περίπτωσή μας: 3696/08), και στη συνέχεια τους καταπάτησε! Μαγκιά είναι να καταπατάς τους δικούς σου νόμους, όχι τους νόμους των άλλων!
► Στη χορήγηση αδειών λειτουργίας στα κολέγια αντέδρασαν, από πλευράς συνδικαλιστικών φορέων, η ΠΟΣΔΕΠ, η ηγεσία των ΤΕΙ, καθώς και το ΤΕΕ. Ζήτησαν να ανακληθούν οι άδειες και να μη γίνεται δεκτός ο όρος «πανεπιστήμιο» για καθένα από τα κολέγια. Βέβαια, οι αντιδράσεις περιορίστηκαν στις νομικές προσφυγές, ενώ καμία μαζική κίνηση δεν αναπτύχθηκε ούτε από την πλευρά των εκπαιδευτικών, ούτε από την πλευρά των φοιτητών. Η εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή κοινότητα δεν επέδειξαν την απαιτούμενη εγρήγορση, και επέτρεψαν στα αντι-εκπαιδευτικά νομοσχέδια να γίνουν νόμοι..
► Αποχωρώντας ο Άρης Σπηλιωτόπουλος πέταξε το γάντι στην νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και στη νέα υπουργό Άννα Διαμαντοπούλου (που προσποιήθηκαν ότι δυσαρεστούνται με την αιφνίδια αναγνώριση των κολεγίων)· ο τέως υπουργός επεσήμανε ότι επρόκειτο για «χορήγηση αδειών υπό όρους, με δυνατότητα ανάκλησής τους από τον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας». Υπέροχα. Εφόσον τα «λάθη»διορθώνονται, μπορούμε ελεύθερα να κάνουμε λάθη..
Σήμερα
Αυτό που ασφαλώς θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητο, είναι το γεγονός ότι η Διαμαντοπούλου «χορεύει» στον ρυθμό που αποφασίζει ο Παπανδρέου (αντίστοιχα κι αυτός λικνίζεται στους ρυθμούς που του επιβάλλουν). Αν λοιπόν ο νέος πρωθυπουργός θέτει ανάμεσα στους στόχους του τη «διεθνοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης» (;) προκειμένου να ..«πάψουμε να διώχνουμε την ελληνική νεολαία στο εξωτερικό», πώς να διαφωνήσει η Διαμαντοπούλου; Όση ασάφεια κι αν έχει καλύψει τον όρο «διεθνοποίηση», η νέα υπουργός γνωρίζει ότι πρόθεση της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ είναι να εφαρμόσει τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, είναι να αναγνωρίσει τα κολέγια με ..κοινωνική συναίνεση.
Σε κάθε περίπτωση, το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει η Διαμαντοπούλου, έπειτα από τον σάλο που προκλήθηκε από την αναγνώριση των κολεγίων κυριολεκτικά στο «παρά πέντε», και με δεδομένες τις προθέσεις «διεθνοποίησης» του Γ. Παπανδρέου (προέδρου, εξάλλου, της Σοσιαλιστικής Διεθνούς), θα ήταν μια γενικόλογη, κατευναστική δήλωση, που δεν την δεσμεύει, στην πραγματικότητα, για τίποτα. Έτσι κι έγινε: «Προχωράμε αμέσως σε επανεξέταση όλων των φακέλων και των αδειών λειτουργίας και σε κάθε περίπτωση επισημαίνω την προτεραιότητά μας για μια συνολική πολιτική που αφορά και στην Ευρώπη αλλά και σε εθνικό επίπεδο, για κριτήρια, για διαδικασίες ελέγχου και πιστοποίησης στο σύνολο της μεταλυκειακής ιδιωτικής εκπαίδευσης στην οποία ανήκουν τα Κολέγια». Τάδε έφη Άννα Διαμαντοπούλου. Τι να περιμένουμε άραγε;
► Κατά πρώτον, η Διαμαντοπούλου μίλησε μόνον για επανεξέταση στις «άδειες λειτουργίας». Άρα, οι άδειες ιδρύσεως των κολεγίων και όλη η διαδικασία που προηγήθηκε (διαδικασία που προσδίδει υπόσταση και κύρος στα κολέγια), σιωπηρά γίνεται αποδεκτή από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.
► Κατά δεύτερον, η διατυπωμένη, με μισόλογα βέβαια, πρόθεση της Διαμαντοπούλου είναι να επανεξετάσει φακέλους και άδειες, δηλαδή να ερευνήσει πόσα από τα κολέγια απόκτησαν «τυπικά» το δικαίωμα στη λειτουργία τους. Ποτέ δεν δεσμεύτηκε η υπουργός για την πλήρη αναίρεση της διαδικασίας χορήγησης αδειών λειτουργίας.
Τώρα, αν η νέα κυβέρνηση θα αδειοδοτήσει 10, 20 ή 33 κολέγια, κι αυτό είναι ένα ζητούμενο, δευτερεύον πάντως. Το ουσιαστικό της υπόθεσης είναι ότι, ακριβώς, δεν θίγεται η ίδια η διαδικασία αδειοδότησης. Η «επαναδιαπραγμάτευση για την αδειοδότηση των κολεγίων», την οποία είχε υποσχεθεί η Διαμαντοπούλου, ασφαλώς και δεν ξεκινά από μηδενική βάση..
► Ο εκπρόσωπος των κολεγιαρχών, Κ. Καρκανιάς, ο οποίος και στο παρελθόν έχει κάνει δηλώσεις-κανονικό δούλεμα προς τις εκάστοτε ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας, συνέχισε το ίδιο βιολί: «οι περαιτέρω έλεγχοι που προβλέπονται σ’ αυτές τις άδειες και τους οποίους θα κάνει η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας μέσα στις επόμενες ημέρες, ίσως καθυστερήσουν, αλλά αυτό δεν αλλάζει σε τίποτα ούτε εμποδίζει τη λειτουργία μας». Ανοίξαμε και σας περιμένουμε, είναι το μήνυμα των κολεγίων, προς όλους τους ενδιαφερόμενους.
► Καλού-κακού, ας προσέχουμε ταυτόχρονα κι όσα λέμε για τους κολεγιάρχες, τους απανταχού διανομείς πιστοποιητικών και εμπόρους της γνώσης. Ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Κολεγίων (που εκτιμά, σωστά, ότι έχει την αμέριστη στήριξη της ΕΕ και των διαδοχικών κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ) ετοιμάζει μηνύσεις και αγωγές προς την ΠΟΣΔΕΠ, από την οποία θα ζητήσει ως αποζημίωση το ποσό, τουλάχιστον, των 4.000.000 € (!). Η ΠΟΣΔΕΠ θα διωχθεί με την κατηγορία της «ηθικής και οικονομικής βλάβης» διότι, όπως λένε τα κολέγια, «ανακριβείς ανακοινώσεις των εκπροσώπων της ΠΟΣΔΕΠ» συντέλεσαν ώστε «να αμφισβητείται το κύρος, η καλή λειτουργία και η νομιμότητα των κολεγίων τόσο πριν όσο και μετά τη χορήγηση αδειών λειτουργίας από το υπουργείο Παιδείας».
Εν ολίγοις
Ένα ακόμη χτύπημα στη Δημόσια και Δωρεάν Τριτοβάθμια Εκπαίδευση βρίσκεται προ των πυλών, αν δεν έχει ήδη διαβεί τις πύλες. Η ιδιωτική εκπαίδευση έχει βγει στην αντεπίθεση, κηρύσσοντας το (ελέω Θεού, ΕΕ και νομοθετημάτων της ΝΔ) κατοχυρωμένο νομικώς δικαίωμά της να εμπορεύεται το προϊόν της. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, σήμερα, πρώτα τρίβει τα χέρια της από ικανοποίηση, κι έπειτα τα σηκώνει ψηλά, διότι είναι «υποχρεωμένη» να συμμορφωθεί με τις κοινοτικές Οδηγίες (και τις διαθέσεις των εγχώριων μεγαλοεμπόρων γνώσης/ κολεγιαρχών).
Το άλλοτε ΥΠΕΠΘ μετονομάζεται σε υπουργείο «Παιδείας, Δια βίου Εκπαίδευσης και Θρησκευμάτων». Ο Παπανδρέου πρόσθεσε στον προηγούμενο τίτλο τού υπουργείου, μια καινούργια φράση κλειδί: «Δια βίου εκπαίδευση». Σε όλο της το μεγαλείο ανοίγεται η νέα κυνηγετική περίοδος· ως θηράματα νοούνται τα κάθε λογής πιστοποιητικά, από τις πιο απλές βεβαιώσεις παρακολούθησης και πιστωτικές μονάδες ωριαίων σεμιναρίων, μέχρι τα διπλώματα των πάσης φύσεως ιδιωτικών ινστιτούτων, κέντρων σπουδών, κολεγίων. Το βραβείο, το δικαίωμα στη διεκδίκηση μιας πολυπόθητης θέσης εργασίας.
Γεγονός παραμένει ότι οι αντιστάσεις που ορθώθηκαν στους ευρωπαϊκούς και κυβερνητικούς σχεδιασμούς δεν ήταν ικανοποιητικά ισχυρές, ώστε να ανακόψουν το επερχόμενο αντιδραστικό, αντι-εκπαιδευτικό μεταρρυθμιστικό κύμα. Φοιτητές, σπουδαστές, καθηγητές, η εκπαιδευτική και η ακαδημαϊκή κοινότητα, πρέπει πρώτα απ’ όλα να πληροφορηθούν για τις προωθούμενες (άλλοτε καλοκαιριάτικα, και άλλοτε τέσσερις μέρες πριν από τις εκλογές) αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στο βαθμό που οι αγώνες θα περιορίζονται σε προσφυγές και νομικά πλαίσια, θα είναι και εξορισμού αποτυχημένοι.