«Το πλενάζον προσωπικό δεν μπορεί να επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο χωρίς να είναι χρήσιμο για κάποιο έργο» - Δημήτρης Ρέππας το 2011 για απολύσεις στο Δημόσιο.
«Συνεχίζεται η καθημερινή ταλαιπωρία για χιλιάδες επιβάτες» - δελτία ειδήσεων για απεργία εργαζόμενων στα ΜΜΜ το 2013.
«Δε θα επιτρέψουμε σε κανέναν να παίξει με τον κόπο και την αγωνία των μαθητών» - Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος για απεργία καθηγητών το Μάη του 2013.
«Σε μία περίοδο που ο ελληνικός λαός υφίσταται θυσίες, δεν υπάρχουν περιθώρια ανοχής για ιερές αγελάδες που παραμένουν άθικτες...» - Σίμος Κεδίκογλου για εργαζόμενους στην ΕΡΤ το 2013.
Μερικές μόνο φράσεις από ένα μακρύ κατάλογο αντίστοιχων δηλώσεων που έχουν ειπωθεί κατά καιρούς από στελέχη των εκάστοτε ελληνικών κυβερνήσεων και τα φερέφωνά τους-ΜΜΕ, πυροδοτώντας τον λεγόμενο κοινωνικό αυτοματισμό.
Με δυο λόγια, ο κοινωνικός αυτοματισμός αναφέρεται στην εναντίωση μίας ή περισσότερων κοινωνικών ή εργασιακών ομάδων σε μια άλλη.
Ως όρος, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά και προωθήθηκε από την κυβέρνηση Σημίτη και τον τότε κυβερνητικό εκπρόσωπο Δ. Ρέππα το 1997, κατά τη διάρκεια των αγροτικών κινητοποιήσεων που είχαν ξεσπάσει ενάντια στην αντιδραστική αγροτική πολιτική που επιβλήθηκε από την Ε.Ε. (περιορισμός αγροτικής παραγωγής, αύξηση κόστους παραγωγής, μείωση τιμών και επιδοτήσεων κ.λπ.). Σαν εργαλείο, όμως, ανέκαθεν χρησιμοποιούταν και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από την αστική τάξη και την εκάστοτε κυβέρνησή της, ώστε να στραφεί μία ομάδα απέναντι σε μια άλλη με απώτερο σκοπό την εύκολη εφαρμογή διάφορων αντιλαϊκών πολιτικών και την εξυπηρέτηση πάντοτε των συμφερόντων τους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε περιπτώσεις επικείμενης ανακοίνωσης και ψήφισης νομοσχεδίων ή μέτρων που στρέφονται εναντίον ενός κλάδου εργαζομένων, προηγείται και η απαιτούμενη συκοφάντησή του. Έτσι, ο εκάστοτε κλάδος (π.χ. καθηγητές) παρουσιάζεται ως ευνοημένος σε σχέση με τους υπόλοιπους, ως ένας κλάδος που απολαμβάνει αρκετά προνόμια, και μάλιστα υπερβολικά πολλά για το έργο που προσφέρει στην κοινωνία. Επιπλέον, κάθε φορά που κάποιο τμήμα της κοινωνίας απεργεί και αγωνίζεται βγαίνοντας στο δρόμο και διεκδικώντας αυτά που του ανήκουν, τα κυβερνητικά επιτελεία και τα παπαγαλάκια τους δεν διστάζουν να ρίξουν τόνους λάσπης ισχυριζόμενα ότι με τις συγκεκριμένες πρακτικές θίγεται το κοινωνικό σύνολο (π.χ. κίνδυνος δημόσιας υγείας από απεργία οδοκαθαριστών, κλείσιμο καταστημάτων την ημέρα των διαδηλώσεων κ.λπ.).
Πάγια τακτική λοιπόν, όλων των αστικών κυβερνήσεων και των προπαγανδιστικών τους επιτελείων είναι αρχικά η πυροδότηση ενός κλίματος, με δηλώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν αρχικά, ώστε να ενεργοποιηθεί το αντιδραστικό αυτό αντανακλαστικό της κοινωνίας. Στη συνέχεια, λειτουργώντας σε ένα βαθμό υπογείως, παίζουν το ρόλο του διαιτητή ανάμεσα στα «αντίπαλα» κομμάτια της κοινωνίας, πάντοτε βέβαια εναντίον των αγωνιζόμενων. Με την τακτική του «διαίρει και βασίλευε», τα δημοσιογραφικά πρακτορεία της αστικής τάξης, προβάλλουν εκτεταμένα δήθεν αγανακτισμένους πολίτες που δεν δείχνουν καμιά ανοχή προς κλάδους που αμοίβονται «παχυλά», με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αιώνια διαμάχη μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Επιπλέον, για κάθε περίσταση απεργίας, η κυβέρνηση και τα παπαγαλάκια της, διαθέτουν στη φαρέτρα τους βέλη-«αγανακτισμένους» με στόχο κάθε κλάδο που διεκδικεί και προσπαθεί να κατακτήσει ή να διαφυλάξει τα δικαιώματά του. Για τους εργαζόμενους στα ΜΜΜ, υπάρχουν οι αγανακτισμένοι πολίτες που χάνουν το μεροκάματο επειδή δεν μπορούν να προσεγγίσουν τη δουλειά τους, για τους εκπαιδευτικούς, οι αγανακτισμένοι γονείς και τα παιδιά τους που δεν μορφώνονται, για τους γιατρούς, οι αγανακτισμένοι ασθενείς που καθυστερεί η θεραπεία τους, για τους ναυτεργάτες, οι αγανακτισμένοι αγρότες που σαπίζουν τα προϊόντα τους κ.ο.κ.
Σήμερα, ολοένα και περισσότερα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας βιώνουν στο πετσί τους τις συνέπειες της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης και της βάρβαρης αντιλαϊκής πολιτικής που εφαρμόζεται από τις υπόδουλες σε Ευρωπαίους και Αμερικάνους ιμπεριαλιστές ελληνικές κυβερνήσεις. Σ' αυτές τις συνθήκες, οι αστοί πολιτικοί και τα ΜΜΕ δεν διστάζουν να ξεπεράσουν κάθε προηγούμενο χυδαιότητας επιχειρώντας να οδηγήσουν τον κοινωνικό αυτοματισμό στο ζενίθ, ώστε να μετατοπίσουν το ενδιαφέρον του λαού από τα πραγματικά προβλήματα αυτής της πολιτικής, κατασκευάζοντας αποδιοπομπαίους τράγους και φανταστικούς εχθρούς, σπέρνοντας έριδες και ενοχοποιώντας κοινωνικές ομάδες. Είναι χαρακτηριστική και προκλητική η δήλωση σε τηλεοπτικό πάνελ κυβερνητικών στελεχών ότι «Yπάρχουν ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι στον ιδιωτικό τομέα και κανείς δεν μιλάει γι' αυτούς. Γι' αυτούς η διαθεσιμότητα του δημόσιου τομέα θα ήταν σαν μάννα εξ ουρανού!», ξεπερνώντας κάθε όριο ξεδιαντροπιάς και υποκρισίας.
Συνοψίζοντας, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο, ιδιαίτερα στις μέρες μας, ότι ο κοινωνικός κανιβαλισμός που επιχειρείται κάθε φορά, με τη μετατροπή ενός αγωνιζόμενου κλάδου σε «συντεχνία», «εχθρό της ομαλότητας», «σαμποτέρ της οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας του τόπου» έρχεται να αποπροσανατολίσει το λαό και να συσκοτίσει τη βάρβαρη μνημονιακή πολιτική. Και έρχεται βέβαια για να κρύψει επιμελώς ότι ο εχθρός είναι κοινός για όλους τους εργαζόμενους... Είναι η κυβέρνηση, η ντόπια μεγαλοαστική τάξη και οι ιμπεριαλιστές συνέταιροι, προστάτες και κηδεμόνες της.
Μυρτώ Σ.
Αναδημοσίευση από το τεύχος 37 του Περιοδικού Πορεία