Την Τετάρτη 4/11, με ιδιαίτερη έμφαση, σε ειδική τελετή παρουσία του Πρωθυπουργού, του αρμόδιου επιτρόπου της ΕΕ, Αβραμόπουλου, του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα, έγινε η πρώτη αναχώρηση 30(!) προσφύγων από την Ελλάδα για μετεγκατάσταση στο Λουξεμβούργο, στα πλαίσια των αποφάσεων της ΕΕ για μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων σε βάθος διετίας. Αμφότεροι χαιρέτισαν την Ευρώπη της αλληλεγγύης, έκαναν βαρυσήμαντες δηλώσεις ότι επιτέλους εγκαινιάστηκε το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, στο οποίο συμμετέχουν μόλις 8 χώρες της ΕΕ και οι πρώτοι 30 «τυχεροί»…κληρώθηκαν. Χωρίς ίχνος ντροπής. Στον αντίποδα της πλασματικής εικόνας βρίσκεται η πραγματικότητα. Από την Ελλάδα έχουν περάσει τουλάχιστον 700.000 άνθρωποι, μόνο τον Οκτώβρη 218.000.
Πίσω από τη βιτρίνα των επίσημων επισκέψεων, των διαβεβαιώσεων, των διακηρύξεων και των ευχολόγιων ένας ολόκληρος κόσμος υποφέρει σε ανείπωτες συνθήκες εξαθλίωσης και αντιμετωπίζεται σαν σκουπίδι. Και η κυβέρνηση αγκαλιά με τους εταίρους μιλούν για ευρωπαϊκές αξίες, ενώ οι πνιγμοί γυναικόπαιδων συνεχίζονται αμείωτοι, αναρίθμητοι είναι οι αγνοούμενοι, εκατοντάδες οι αδικοχαμένοι.Μετά το πολύνεκρο ναυάγιο στη Λέσβο ο Τσίπρας δήλωνε ντροπιασμένος από την ευρωπαϊκή πολιτική που «ξεβράζει τον ίδιο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό». Στην άτυπη Σύνοδο για το προσφυγικό, την Κυριακή 26/10, αυτό που ξαναεπικυρώθηκε ήταν η ανακοπή των προσφύγων προς τις ισχυρές χώρες, η ενδυνάμωση του μηχανισμού κρούσης Frontex και η επιδείνωση στις χώρες υποδοχής με τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων. Ο Πρωθυπουργός επέστρεψε ικανοποιημένος από τον «ευρωπαϊκό πολιτισμό», γιατί πέτυχε να μην επιβληθεί στην Ελλάδα η κοινή φύλαξη των χερσαίων συνόρων, αλλά να παραμείνει η διαχείρισή τους σε εθνικό πλαίσιο, με δέσμευση για ενίσχυση της φύλαξής τους, ενώ η συνδρομή της Frontex θα αφορά καταγραφές και ταυτοποιήσεις. Μετά τα θαλάσσια σύνορα μπήκε επομένως ζήτημα από τους «εταίρους» και για ανικανότητα φύλαξης των χερσαίων συνόρων και επιβάλλουν αυστηρότερο έλεγχο που θα περιορίζει την προσφυγική ροή προς τα Βαλκάνια. Εξίσου ενδεικτική μιας επικίνδυνης εξέλιξης που διαμορφώνεται είναι η πρόσφατη παρέμβαση του προέδρου της Κομισιόν Γιούνκερ, την περασμένη Πέμπτη, που αντανακλά τις απόψεις του Βερολίνου και με «ιδιαίτερη ευαισθησία» επανέρχεται στο θέμα των συνόρων και ζητάει από την Ελλάδα να καταργήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο Αιγαίο, στη βάση της «διάσωσης ανθρώπινων ζωών», στη βάση της διατήρησης ανοιχτών των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ. Και αφού η Ελλάδα δεν δέχεται τη συνδιαχείριση των συνόρων της με την Τουρκία, θα τα αναλάβει η Ευρωπαϊκή ακτοφυλακή, που θα συνεργάζεται με την τουρκική! Εκτιμήσεις που συμπίπτουν με τη δήλωση του ΠτΔ, Πρ. Παυλόπουλου, στη συνάντησή του με τον Σουλτς, ότι «η Ελλάδα καθορίζει τα σύνορα, τον τρόπο με τον οποίο τα φυλάσσουμε, αλλά εδώ χρειάζεται η συνεργασία και ιδίως η ενίσχυση του Frontex, o οποίος πρέπει να μεταβληθεί σε μια πραγματική ευρωπαϊκή δύναμη». Άρα θα ενταθούν οι πιέσεις, οι απειλές και οι εκβιασμοί σε αναβαθμισμένο επίπεδο, όπου πλέον αμφισβητούνται ευθέως κυριαρχικά δικαιώματα, αφού η παραμονή στην ΕΕ θέλει θυσίες, ακόμα και αλλαγή συνόρων ενός υποτελούς κράτους -μέλους.
Επίσης, η κυβέρνηση εγκαινιάζει ακόμα πιο ζοφερό τοπίο για την αντιμετώπιση της προσφυγιάς, προδιαγράφει νέο χειρότερο καθεστώς όπου χιλιάδες άνθρωποι θα στοιβάζονται περιμένοντας την υποτιθέμενη μετεγκατάστασή τους ή την απέλασή τους. Ο Τσίπρας δεσμεύτηκε για τον εγκλωβισμό 50.000 ανθρώπων σε διάφορα κέντρα. Και βέβαια, όταν αυτός ο αριθμός αντιστοιχεί σε όσους ανθρώπους φτάνουν σε μια βδομάδα στην Ελλάδα, μιλάμε προφανώς για πολύ μεγαλύτερα μεγέθη. Καμία διευκρίνιση, κανένας σχεδιασμός, αόριστες διαβεβαιώσεις για προσωρινή διαμονή(;) που εμπλέκουν από επιδοτήσεις ενοικίου σε συνεργασία με προγράμματα του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (που η κυβέρνηση εμφανίζει ως ιδιαίτερη επιτυχία με οικονομικά οφέλη), μέχρι νέα περιφερειακά κέντρα-στρατόπεδα εγκλεισμού. Κατά την επίσκεψή του στη Λέσβο ο Σουλτς διαπίστωσε τις δραματικές συνθήκες «με τα ίδια του τα μάτια», γράφουν δημοσιεύματα, λες και τόσα πνιγμένα παιδιά στις ακτές του Αιγαίου δεν έφταναν για να ευαισθητοποιηθεί, και επανέλαβε την ανάγκη να εφαρμοστούν οι ευρωπαϊκές αποφάσεις, να λειτουργήσουν γρήγορα τα κέντρα καταγραφής για να προωθηθεί το…πρόγραμμα μετεγκατάστασης. Οι καταγγελίες των κατοίκων για τις αδιανόητες συνθήκες διαβίωσης στο κέντρο της Μόρια στη Λέσβο, η παντελής έλλειψη κάθε στοιχειώδους υποδομής που απαξιώνουν την ανθρώπινη ζωή, η αναμονή χιλιάδων ανθρώπων σε ατελείωτες ουρές ντροπής δείχνουν ακριβώς ποια είναι τα ευρωπαϊκά σχέδια που ήρθε να επιτηρήσει ο Σουλτς. Η αλληλεγγύη που δείχνουν οι κάτοικοι της Λέσβου δεν είναι το ανθρώπινο πρόσωπο της κυβέρνησης και δεν ξεπλένει τη συνενοχή της και τις ευθύνες της στην εγκληματική αντιμεταναστευτική πολιτική της ΕΕ. Είναι δύο τελείως διαφορετικοί κόσμοι. Από τη μια οι άνθρωποι του μόχθου που συναισθάνονται τον πόνο των προσφύγων και προσπαθούν με πενιχρά μέσα, με ό,τι διαθέτουν να τους προστρέξουν, να τους υποστηρίξουν. Απέναντι από τα καραβάνια της προσφυγιάς, απέναντι από έναν φτωχό λαό στέκεται η σιδερόφρακτη ΕΕ, η βαρβαρότητα του αντιδραστικού ευρωπαϊκού μορφώματος, της εκμετάλλευσης και των μνημονίων, οι διεθνείς ΜΚΟ που απλώνουν τη «φιλάνθρωπη» πραγμάτεια τους πάνω στην εξαθλίωση. Στέκεται μια δουλική κυβέρνηση που σέρνεται πίσω από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους και τα συμφέροντα των εντολοδόχων της και ζητιανεύει, αξιοποιώντας την προσφυγική κρίση για οικονομικές ελαφρύνσεις, με υποκρισία «συγχαίρει» τους νησιώτες για τη στάση τους, ενώ ταυτόχρονα μετατρέπει τη χώρα σε απέραντη φυλακή προσφύγων, βάζοντας τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη ξενοφοβικού κλίματος και ρατσιστικών αντανακλαστικών.
Η κυβέρνηση αποκλείει την κατεδάφιση του φράκτη στον Έβρο, μάλιστα η εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Γεροβασίλη, είχε πρόσφατα φέρει το τρομερό επιχείρημα ότι δεν μπορεί άλλες χώρες να υψώνουν φράχτες και εμείς να τους ρίχνουμε! Παρά τη σύγχυση που καλλιεργούν οι τοποθετήσεις Τσίπρα για μέτρα σε θετική κατεύθυνση, πρόκειται για μεγαλύτερη υποχώρηση, για νέα υποταγή στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις. Για αυτό άλλωστε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θέλει να εξασφαλίσει τη διευρυμένη υποστήριξη της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης (Ν.Δ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) σε μια διακομματική επιτροπή για το προσφυγικό, να στήσει μια συμμαχία προθύμων, με ακόμα πιο αντιδραστικές θέσεις και κάτω από την ομπρέλα των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων της χώρας να εφαρμόσει την αντιμεταναστευτική ατζέντα που επιβάλλει η ΕΕ. Ο Τσίπρας για το έγκλημα που συντελείται στο Αιγαίο έριξε τις ευθύνες στην Τουρκία και ζήτησε τη λειτουργία εκεί κέντρων συγκέντρωσης προσφύγων για απευθείας μετεγκατάσταση στην Ευρώπη, αναλαμβάνοντας το ρόλο του διαμεσολαβητή εκ μέρους της ΕΕ στην επικείμενη επίσκεψή του στην Τουρκία. Και φυσικά η Άγκυρα θα παζαρέψει σκληρά ανταλλάγματα. Ωστόσο, όσο και αν αποποιούνται των ευθυνών τους, οι καθημερινοί πνιγμοί, οι πανάθλιες συνθήκες διαβίωσης σε κέντρα κράτησης και καταυλισμούς, η καταστολή είναι το αποτέλεσμα που χτίστηκε σε κάθε Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό, είναι η εγκληματική πολιτική της ΕΕ. Αυτή την πολιτική υπηρετεί, χαιρετίζει και σε αυτή την πολιτική υποτάσσεται η ελληνική κυβέρνηση.
Οι αποφάσεις της ΕΕ, που αποσιωπούνται ή εξωραΐζονται πίσω από τις καταγγελίες για τη δράση των κυκλωμάτων διακίνησης, πίσω από τις δήθεν πρωτοβουλίες για την εξάρθρωσή τους, τροφοδοτούν τις απάνθρωπες συνθήκες υψώνοντας τείχη, φράχτες, συρματοπλέγματα, θωρακίζοντας κατασταλτικούς μηχανισμούς, παρεμποδίζοντας με κάθε τρόπο την προσφυγική ροή. Οι αλλεπάλληλες απαγορεύσεις, οι αδιάκοποι φραγμοί στα σύνορα οδηγούν στο παράνομο πέρασμα, στις επικίνδυνες θαλάσσιες διαδρομές με κόστος εκατοντάδες ζωές. Οι όροι που έχει θέσει η ΕΕ αφορούν σε ασφυκτικό έλεγχο τόσο των ροών όσο και του ανθρώπινου δυναμικού που εισέρχεται στο ευρωπαϊκό έδαφος, ώστε να περιορίζεται στις ευρωπαϊκές ποσοστώσεις. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που προωθεί κυρίως η Γερμανία, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες πρέπει να ξεδιαλέγονται στις χώρες εισόδου, που είναι υπόλογες και υπεύθυνες για τις διαδικασίες ασύλου, όπως προβλέπεται στη Συνθήκη του Δουβλίνου 2. Στα κέντρα διαλογής και καταγραφής – ταυτοποίησης, τα λεγόμενα hotspots, θα επιλέγονται όσοι προορίζονται για μετεγκατάσταση και θα απελαύνονται όσοι κρίνονται ανεπιθύμητοι. Βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτής της πολιτικής είναι η σκληρή καταστολή και η ενίσχυση των μηχανισμών φύλαξης και περιφρούρησης των ευρωπαϊκών συνόρων, απόκρουσης και επαναπροώθησης. Που μεταφράζονται σε κατακόρυφη αύξηση των πνιγμών στη Μεσόγειο. Η γερμανική πλευρά δίνει έμφαση στη μετεγκατάσταση και αυτό αναδεικνύεται και στις δηλώσεις του Σουλτς ότι «η Ευρώπη των 500 εκατομμυρίων, μπορεί να δεχτεί άνετα ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, αρκεί να συμμετέχουν όλα τα κράτη-μέλη». Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν πρόκειται για εγκατάσταση που σχετίζεται με ανθρωπιστικές ευαισθησίες από πλευράς Γερμανίας ή Γαλλίας, αλλά με τις ευρύτερες και πολύπλευρες επιδιώξεις του γερμανικού και του γαλλικού ιμπεριαλισμού. Όμως οι σχεδιασμοί της Γερμανίας για συντεταγμένες και ελεγχόμενες ροές, σκοντάφτουν στο τεράστιο προσφυγικό κύμα που διογκώνεται, καθώς η Συρία εξελίσσεται σε πεδίο ιμπεριαλιστικών αναμετρήσεων και εξόντωσης του λαού της, οπότε δεν ελέγχονται οι προσφυγικές ροές όπως θα το επιθυμούσε. Σκοντάφτουν στην όξυνση των σχέσεων ανάμεσα στα κράτη της Κεντρικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, που προωθούν ακόμα σκληρότερη γραμμή αναχαίτισης είτε με στρατιωτικά μέσα και συρματοπλέγματα είτε θεσπίζοντας νόμους ποινικοποίησης του πρόσφυγα και του μετανάστη, με αφορμή ότι οι πρόσφυγες κατευθύνονται προς τις ισχυρές χώρες που μέσω εντατικοποίησης των ελέγχων παρεμποδίζουν τη διέλευση. Σε αυτό το κλίμα αντιπαραθέσεων και αψιμαχιών που σταδιακά θέτει σοβαρούς τριγμούς στη συνοχή του ευρωπαϊκού μορφώματος, η Μέρκελ εξέφρασε φόβους, ενδεχομένως και απειλές, ότι η προσφυγική κρίση πυροδοτεί εντάσεις σε χώρες των δυτικών Βαλκανίων που μπορούν να φτάσουν σε ένοπλες συγκρούσεις εκεί, στέλνοντας μήνυμα συμμόρφωσης με το πλαίσιο που θέτει η Γερμανία. Αναμφισβήτητα σε επίπεδο κατασταλτικών μέτρων -όπως η επιτακτική ανάγκη να εντατικοποιηθούν οι απελάσεις, οι αναχαιτίσεις, η λειτουργία στρατοπέδων- υπάρχει σύμπνοια μέσα στην ΕΕ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά δεν υπάρχει καμία κοινή σύμπλευση σε ζητήματα φιλοξενίας και μετεγκατάστασης προσφύγων στα κράτη-μέλη (και αυτό αναδεικνύεται σε κάθε Σύνοδο Κορυφής). Οι εξαγγελίες της Μέρκελ για υποδοχή 800.000 προσφύγων προκαλούν συνεχείς εσωκομματικές και ενδοκυβερνητικές διενέξεις, οδηγούν σε άνοδο της ξενοφοβίας στη Γερμανία, οι ακροδεξιές φωνές που ζητούν όχι μόνο να κλείσουν τα σύνορα, αλλά να πυροβολούνται όσοι επιχειρούν να περάσουν σε γερμανικό έδαφος, βρίσκουν ακροατήριο, προκαλώντας πτώση της δημοτικότητας της Μέρκελ και σκλήρυνση της κυβερνητικής γραμμής. Εκτός από τη δημιουργία ζωνών τράνζιτ στο εσωτερικό, όπου θα γίνεται η διαλογή των προσφύγων, η Μέρκελ ξεκαθάρισε ότι οι οικονομικοί μετανάστες θα απελαύνονται. Είναι αξιοσημείωτο ότι για τους Αφγανούς πρόσφυγες μπαίνουν προϋποθέσεις απέλασης γιατί η ηγεσία της ΕΕ εκτιμά ότι η κατάσταση στο Αφγανιστάν έχει ομαλοποιηθεί και επομένως πρέπει να θεωρούνται μετανάστες και όχι πρόσφυγες πολέμου, όπως οι Σύροι. Ανεξάρτητα αν πριν ένα μήνα οι δυνάμεις των ΗΠΑ βομβάρδισαν στο Αφγανιστάν νοσοκομείο των Γιατρών χωρίς Σύνορα και μαζί με τις ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις εξακολουθούν να διατηρούν τα στρατεύματά τους, το Αφγανιστάν βαφτίζεται ασφαλής χώρα, υπό κατοχή.
Ο μαζικός ξεριζωμός εκατομμυρίων ανθρώπων δεν οφείλεται το ότι η Ευρώπη τους «ενθαρρύνει» να πάρουν το δρόμο της προσφυγιάς. Οι πρόσφυγες είναι θύματα της ιμπεριαλιστικής θηριωδίας, της καταστροφής του τόπου τους, των συνεχών επεμβάσεων και της κατοχής, της επαναχάραξης συνόρων, της πυροδότησης και διαιώνισης εμφύλιων συρράξεων από τους ιμπεριαλιστές. Τα μεγαλύτερα προσφυγικά ρεύματα σημειώνονται στις χώρες που προηγήθηκαν ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Είναι αποπροσανατολιστική και επικίνδυνη η αντίληψη που καλλιεργεί η κυβέρνηση ότι αυτοί που έχουν μετατρέψει τη Μεσόγειο σε υγρό τάφο, που ισοπεδώνουν χώρες, θα λύσουν το προσφυγικό με ποσοστώσεις και προγράμματα ελεγχόμενης μετεγκατάστασης. Καθιστά τη χώρα ξέφραγο αμπέλι όχι των προσφύγων και των μεταναστών, όπως υποστηρίζουν οι αντιδραστικές και ακροδεξιές δυνάμεις, αλλά των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών, επιφυλάσσοντας νέα δεινά για το λαό μας. Όσο ο λαός μένει θεατής και αμέτοχος, όσο το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα βρίσκεται σε υποχώρηση και η ιμπεριαλιστική κυριαρχία δεν αμφισβητείται, η προσφυγική κρίση θα κλιμακώνεται. Χωρίς τη συγκρότηση ενός πλατιού αντιιμπεριαλιστικού μετώπου, οι αγώνες για νομιμοποίηση οδών ασφαλούς διέλευσης, για να σταματήσουν οι πνιγμοί στο Αιγαίο, για το δικαίωμα των ανθρώπων που φτάνουν στη χώρα μας σε αξιοπρεπή διαβίωση, θα μένουν στα μισά του δρόμου.