Στα «χνάρια» της Συμφωνίας των Πρεσπών: Νέες εντάσεις για «ανάλογες διευθετήσεις» στα Δ. Βαλκάνια

Κατηγορία: 
serbia kosovo

Η ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου που θα αναδιαμορφώσει περαιτέρω την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και η επίτευξη νέας συμφωνίας-ορόσημο, είναι το επόμενο βήμα για την ευρωατλαντική τους ολοκλήρωση, με στόχο την ανάσχεση της επιρροής άλλων ανταγωνιστών, πρωτίστως της Ρωσίας και της Κίνας. Στην κατεύθυνση αυτή αξιοποιείται ως «μοντέλο» η  συμφωνία των Πρεσπών ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ (τώρα Βόρεια Μακεδονία). 

Σε αυτή την κατεύθυνση ήρθαν τα συγχαρητήρια του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, στον Τσίπρα, που επιχειρεί να παίξει ρόλο σημαιοφόρου στα σχέδια αυτά και το βραβείο «Έβαλντ φον Κλάιστ», ενός Γερμανού στρατιώτη που μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ως νομικός και εκδότης, συνέβαλε τα μέγιστα στην ισχυροποίηση του ΝΑΤΟ. Ο ανταγωνισμός

αυτός, που σχετίζεται με την κατάσταση που διαμορφώνεται στην ευρύτερη περιοχή, τροφοδοτεί νέες εντάσεις, ενδοαστικές κόντρες, ακόμη και επιθέσεις στα πολύπαθα Βαλκάνια. Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκονται Σερβία και Αλβανία: Η πρώτη για την προσπάθεια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ να περιορίσουν τη ρωσική επιρροή στη Βαλκανική, η δεύτερη  για το σχέδιό της να ενσωματώσει βήμα - βήμα το Κόσοβο, προωθώντας τη δημιουργία της «Μεγάλης Αλβανίας».

Η γειτονική Αλβανία βρίσκεται σε αναστάτωση με ένα κύμα αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων καθοδηγούμενο από την αστική αντιπολίτευση, που αξιοποιεί τη δικαιολογημένη λαϊκή δυσαρέσκεια και αποτελεί έκφραση αυτών των ανταγωνισμών, αλλά και της διαφοροποίησης των αστών πολιτικών ως προς την τακτική που πρέπει να ακολουθήσουν, δεδομένου ότι όλοι συμφωνούν στην ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, στην προοπτική της «Μεγάλης Αλβανίας» με την ένωση με το Κό­σοβο. Αυτό ακριβώς εκφράζουν οι διχογνωμίες στο θέμα της «ανταλλαγής εδαφών» με τη Σερβία, με τους πρωθυπουργούς Αλβανίας-Κοσόβου, Έντι Ράμα και Ρ. Χαραντινάι από την μια, να είναι αρνητικοί και τους Προέδρους, Ιλίρ Μέτα και Χασίμ Θάτσι από την άλλη, να είναι πιο διαλλακτικοί. 

Η στρατηγική αυτή σύμπλευση των αλβανικών κομμάτων είναι που κάνει να αντιμετωπίζεται η κατάσταση, για την ώρα, με επιφυλάξεις από ΗΠΑ-ΕΕ,  που αποδοκίμασαν την απόφαση των κομμάτων της αντιπολίτευσης να αποποιηθούν τις βουλευτικές τους έδρες και καλούν, με δηλώσεις εκπροσώπων τους, τους Μπασά-Ράμα, σε «συνεννόηση». 

Την ίδια στιγμή συνεχίζεται και το «μεγάλο παζάρι» Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου, με στόχο τη λεγόμενη επίτευξη «συμφωνίας ομαλοποίησης σχέσεων». Φαίνεται ότι οι Αμερικανοί που επιδιώκουν να υπάρξει γρήγορα συμβιβασμός ανάμεσα σε Σερβία και Κόσοβο, υπό αμερικανοΝΑΤΟϊκή ομπρέλα, προωθούν μια τέτοια «λύση», όπως φάνηκε στη συνάντηση Ντόναλντ Τραμπ και Αυστριακού Σεμπάστιαν Κουρτς, που συμφώνησαν με την ιδέα της «ανταλλαγής εδαφών», εφόσον συμφωνήσουν σ' αυτό Σερβία και Κόσοβο. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση πιέζουν την Κοσοβάρικη ηγεσία να άρει τους εκβιαστικούς δασμούς 100% που επέβαλε τον Νοέμβρη σε Σερβία και Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Διχασμένη φαίνεται να είναι στο ζήτημα αυτό και η σερβική ηγεσία, με τμήματα της αστικής τάξης να θέλουν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τη Ρωσία και άλλα να λοξοκοιτάζουν προς την ΕΕ.

Φαίνεται, επίσης, ότι στην πορεία της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» υπάρχουν, από τη Γερμανία και άλλους, διαφορετικές απόψεις και συμφέροντα. Το ζήτημα της αλλαγής συνόρων συγκεντρώνει τις επιφυλάξεις ισχυρών ευρωπαϊκών δυνάμεων με ζωτικά συμφέροντα στην περιοχή, με πρώτη τη Γερμανία, που στην παρούσα φάση δεν βλέπει με καλό μάτι τις ανταλλαγές εδαφών μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, γιατί μια τέτοια διευθέτηση ενδέχεται να προκαλέσει ένα «ντόμινο» εξελίξεων (τροφοδότηση αντιπαραθέσεων και αποσχιστικών κινήσεων στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, άνοιγμα της όρεξης Αλβανόφωνων εθνικιστών στη Βόρεια Μακεδονία κλπ), με τελικό αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση της περιοχής, την καθυστέρηση στη διείσδυση και τον έλεγχο των αγορών και στην ευρωενωσιακή ολοκλήρωση.

Αποκαλυπτική ήταν η δήλωση του Γερμανού πρώην αντιπροέδρου του ΟΑΣΕ, Βίλι Βίμερ, στο Βελιγράδι, σε σερβική εφημερίδα πως η ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου και η απόσχισή του από την τότε ενιαία Γιουγκοσλαβία «σχεδιαζόταν από τα τέλη της δεκαετίας του '80 με μοναδικό σκοπό να γίνει το αεροπλανοφόρο των ΗΠΑ στο έδαφος της περιοχής». Το Κοσσυφοπέδιο, τόνισε ο Βίμερ, «ήταν απαραίτητο για την κυριαρχία της Αμερικής στα Βαλκάνια».

Εν τω μεταξύ έντονη είναι η παρουσία και κινητικότητα ΑμερικανοΝΑΤΟϊκών αξιωματούχων και διπλωματών στην περιοχή (Αθήνα-Τίρανα-Πρίστινα-Βελιγράδι), με έναν εξ αυτών (Μάθιου Πάλμερ) να καταλογίζει στη Μόσχα ότι «εργάζεται ενάντια σε οτιδήποτε ανοίγει δρόμους» προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, ενώ προϊδέασε για επικείμενες αλλαγές συνόρων στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, αν προκύψει μια «συνολική συμφωνία».

Η Ρωσία, ο άλλος βασικός «παίκτης» στην περιοχή, που αντιτίθεται φυσικά στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, στο θέμα του Κοσόβου τάσσεται υπέρ της διαπραγμάτευσης για «κοινά συμφωνημένη λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ», ενώ με δηλώσεις τής εκπροσώπου  του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρίας Ζαχάροβα, χαρακτήρισε «απολύτως απαράδεκτες» τις δηλώσεις του Αλβανού πρωθυπουργού, Έντι Ράμα, πως το Κοσσυφοπέδιο είναι «τμήμα της Αλβανίας», καλώντας τις άλλες χώρες της Δύσης να αντιδράσουν. 

Για τα οφέλη της δυναμικής ενίσχυσης των ρωσικών επενδύσεων στην Κροατία μίλησε ο επικεφαλής του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Κροατίας,Μπούριλοβιτς, στους τομείς της Ενέργειας, του Τουρισμού, της φαρμακοβιομηχανίας, των κατασκευών και της γεωργίας, μετά τη συνάντηση Κροατών και Ρώσων επιχειρηματιών στα πλαίσια της συνεδρίασης του επιχειρηματικού συμβουλίου για τη συνεργασία με τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Έντονη είναι η οικονομική παρουσία και της Κίνας  στην περιοχή και δυνατός ο «ενθουσιασμός» για τις κινεζικές επενδύσεις στη Σερβία, με τον Σέρβο υπουργό Οικονομίας, Σίνισα Μάλι, να είναι «ενθουσιασμένος» για το ότι η «πέμπτη μεγαλύτερη τράπεζα του κόσμου, η Τράπεζα της Κίνας, έρχεται στη Σερβία για μπίζνες» και να εξαίρει τη σημασία των κινεζικών επενδύσεων στη χώρα του, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος σε αυτές του ομίλου μεταλλευμάτων «Zijin» στο μεγαλύτερο σερβικό ορυχείο χαλκού «RTB Bor» στην πόλη Μπορ της ανατολικής Σερβίας, του μονοπωλίου χάλυβα «HBIS Group» στο Ζελέζαρα Σμεντέρεβο και της κινεζικής βιομηχανίας ελαστικών αυτοκινήτου «Ling Long» στο Ζρέντζανιν.

Την ίδια περίοδο στο Μαυροβούνιο γίνονται διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς του Προέδρου Τζουγκάνοβιτς, στη Ρουμανία αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις, με αφορμή τις μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σύστημα που επιχειρεί η εκεί σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της πρωθυπουργού Βιόριτσα Ντάντσιλα, με τους διαδηλωτές να κρατούν στα χέρια σημαίες της ΕΕ.

Με αφορμή τις διαδηλώσεις σε Αλβανία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία, αστικά επιτελεία στη χώρα μας και αλλού αρχίζουν να μιλάνε για «βαλκανική άνοιξη», που όμως παραπέμπουν στην «αραβική», την «ουκρανική άνοιξη», που έφεραν στο προσκήνιο αντιδραστικά καθεστώτα.

Οι εξελίξεις αυτές στα Δυτικά Βαλκάνια, μαζί με την επιχείρηση ελέγχου των πηγών και των αγωγών ενέργειας που, υπογραμμίζει - μετά την ανακάλυψη νέων σημαντικών κοιτασμάτων στην Κύπρο - η παρουσία του Αμερικανού Υπ. Εξ. Πομπέο στην Κρήτη, σε κοινή συνάντηση με Τσίπρα-Αναστασιάδη-Νετανιάχου (για τον έλεγχο του τόξου Βαλκάνια-Ανατολική Μεσόγειος-Μέση Ανατολή, σε αντιπερισπασμό με τη δυναμική είσοδο της Ρωσίας σε Συρία, Ιράν), περιπλέκει το κουβάρι των αντιθέσεων, εντείνουν τον ανταγωνισμό των διαφόρων ιμπεριαλιστικών κέντρων, αυξάνοντας τους κινδύνους για τους λαούς της περιοχής. 

Σ’ αυτούς τους ανταγωνισμούς, η υποτελής ελληνική κυβέρνηση προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες της στους ευρωατλαντικούς ιμπεριαλιστές, προβάλλοντας το αφήγημα του πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. Καμιά τάξη όμως και σταθερότητα και καμιά ασφάλεια για τους λαούς δεν μπορεί να υπάρξει μέσα στα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα και τις φυλακές των λαών και μόνο ο ενιαίος, μαζικός, αντιπολεμικός, αντιιμπεριαλιστικός αγώνας των λαών μπορεί να βάλει φραγμούς στους σχεδιασμούς αυτούς.

Διαβάστε επίσης