Πριν μερικά χρόνια και συγκεκριμένα το 2018, ο Βαρουφάκης, υπουργός Οικονομικών και κεντρικό στέλεχος της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ίδρυσε το ΜέΡΑ25, ως μέρος του πανευρωπαϊκού κόμματος DiEM25. Παρά το γεγονός ότι η παρουσία του κόμματος αυτού στους λαϊκούς και νεολαιΐστικους αγώνες είναι ισχνή, για να μην πούμε ανύπαρκτη, εκλογικά συγκέντρωσε ένα ποσοστό, βασικά προοδευτικού κόσμου, ικανό να το βάλει στη Βουλή στις εκλογές του 2019. Τώρα, εν όψει εκλογών, παρατηρείται ξανά ένα ενδιαφέρον του αριστερού και προοδευτικού κόσμου προς το ΜέΡΑ25 και ιδιαίτερα προς τον ίδιο τον Βαρουφάκη. Παλαιότερα, ήταν ο υπουργός που πήγαινε στις μαζώξεις της ΕΕ με τη μηχανή, τώρα είναι αυτός που «έχει σχέδιο», ενώ μαζί με προβεβλημένα στελέχη του ορισμένες φορές τα λένε «έξω από τα δόντια». Πέραν αυτών όμως, που μετράνε μόνο τηλεοπτικά, υπάρχει η πολιτική ουσία. Ποιες είναι οι θέσεις και οι πράξεις του ΜέΡΑ25 και βασικά ποιον έρχονται να υπηρετήσουν; Αν και ο ίδιος έχει ήδη κριθεί για αυτά τα ζητήματα από την περίοδο που ήταν υπουργός, θεωρούμε χρήσιμο να θυμίσουμε τις θέσεις που είχε τότε και να φωτίσουμε τις θέσεις που έχει σήμερα, οι οποίες παραμένουν ίδιες.
Ο Βαρουφάκης το 2015
Ο Βαρουφάκης, προερχόμενος από αμερικανικά πανεπιστήμια και γνωστός για το έργο του και τις διαλέξεις του σε διάφορα Ινστιτούτα μεγάλων κεφαλαιοκρατών, προσχώρησε στο ΣΥΡΙΖΑ, πριν αυτός γίνει κυβέρνηση το 2015. Αντίστοιχα, μπήκε στη θέση του υπουργού Οικονομικών της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Μπορεί με ευκολία ο Βαρουφάκης να εγκατέλειψε το καράβι τον Ιούλη του 2015, όταν, μετά το -κάλπικο- δημοψήφισμα, η κυβέρνηση ψήφισε το Μνημόνιο 3, ωστόσο, όλο το προηγούμενο εξάμηνο των «διαπραγματεύσεων», ο Βαρουφάκης συνυπέγραψε και υπηρέτησε πιστά όλη την πολιτική, που αναπόφευκτα οδήγησε στο 3ο Μνημόνιο. Και πιο συγκεκριμένα, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από την πρώτη ημέρα διακήρυσσε ότι θα διασφαλίσει «το τραπεζικό σύστημα» και τα συμφέροντα των «ιδιωτών μετόχων». Αποδεχόταν πλήρως το πλαίσιο της κυριαρχίας της ΕΕ, του ΔΝΤ, του ΝΑΤΟ, της ξένης και ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης.
Αναγνώριζε ότι το χρέος πρέπει «να αποπληρωθεί», δηλαδή να αποπληρωθεί από τον ελληνικό λαό, λες και το δημιούργησε αυτός. Ο Βαρουφάκης θα δηλώσει ότι πρέπει να ζούμε με «λιτό βίο», κάνοντας σαφές ότι η πολιτική της λιτότητας και της φτώχειας για το λαό θα συνεχιστεί. Για να γίνει ακόμα πιο σαφής, στις 9 Φλεβάρη 2015, στα πλαίσια των Προγραμματικών Δηλώσεων της κυβέρνησης, ο Βαρουφάκης θα δηλώσει ότι «ως σώφρονες άνθρωποι δεν έχουμε καμία αντίρρηση στο 70% των μεταρρυθμίσεων που περιέχει το Μνημόνιο»! Σε αυτά τα πλαίσια, υπέγραψε τη Συμφωνία του Φλεβάρη με την ΕΕ, σύμφωνα με την οποία δεν πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να προβεί σε «μονομερείς ενέργειες». Δηλαδή, δεν πρέπει να καταργήσει ούτε άρθρο από τα υπάρχοντα 2 μνημόνια, που βύθισαν το λαό μας στη φτώχεια!
Τρεις ημέρες μετά, ο Βαρουφάκης θα στείλει ένα mail («Λίστα Βαρουφάκη») στους «θεσμούς», όπως είχε μετονομάσει ο ΣΥΡΙΖΑ τους ιμπεριαλιστές-δυνάστες, στο οποίο θα προτείνει ο ίδιος όλα τα αναγκαία για τον ιμπεριαλισμό και την ντόπια μεγαλοαστική τάξη μέτρα. Μέτρα για τη συνέχιση της αντιλαϊκής επίθεσης. Σε αυτό, προτείνει τη συνέχιση της φορομπηχτικής πολιτικής, την αύξηση των χρονικών ορίων συνταξιοδότησης, ώστε να μειωθούν οι συντάξεις, την περαιτέρω περικοπή των δημοσίων δαπανών για την υγεία και τις λοιπές λαϊκές ανάγκες, τη συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων (δηλ. των 14 αεροδρομίων, του Ελληνικού, των τραίνων κ.ά.), την «ευελιξία» στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, δηλαδή το σπάσιμό τους και άρα την εκ περιτροπής εργασία, τη μερική απασχόληση, τα ακανόνιστα ωράρια κλπ. Ακόμα, στο ζήτημα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, ο Βαρουφάκης δεν θα προτείνει κανένα μέτρο υπέρ των δανειοληπτών. Η «Λίστα Βαρουφάκη» εξηγεί πως ο πλειστηριασμός σπιτιών σε χαμηλές τιμές ρίχνει τα κέρδη των τραπεζών, για αυτό αυτές θα πρέπει να τις «αποφύγουν». Με στόχο τη διάσωση του τραπεζικού κεφαλαίου, την «κεφαλαιοποίησή» τους, όπως γράφτηκε, κανένα μέτρο προστασίας απέναντι στα «κοράκια» δεν προτάθηκε, για αυτό και δεν λήφθηκε στη συνέχεια. Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής, θα ταχθεί υπέρ της συνέχισης του ξεπουλήματος του Λιμανιού του Πειραιά στην κινεζική COSCO, όπως και έγινε.
Η «Λίστα Βαρουφάκη» αποτελεί τη βάση τής εκ νέου πρότασης της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και τελικά του τρίτου Μνημονίου. Ο Βαρουφάκης και άλλοι υποκρίνονται, όταν λένε ότι για το 3ο μνημόνιο φταίει η μετά το δημοψήφισμα «προδοσία Τσίπρα». Ο ίδιος, όπως και σύσσωμη η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αποδέχθηκαν ή και πρότειναν(!) τις βασικές διατάξεις του μετέπειτα 3ου Μνημονίου, από την πρώτη ημέρα της διακυβέρνησής τους.
Ο Βαρουφάκης και το ΜέΡΑ25 σήμερα
Σήμερα, η πολιτική του ΜέΡΑ25 κινείται στις κατευθύνσεις της «Λίστας Βαρουφάκη». Πλήρης αποδοχή της ΕΕ και της εξουσίας του μεγάλου κεφαλαίου, ξένου και ντόπιου. Καμία αμφισβήτηση της παραμονής της Ελλάδας στο δολοφονικό ΝΑΤΟ. Το ΜέΡΑ25 δεν αμφισβητεί τα 3 Μνημόνια και δεν διατυπώνει κανένα αίτημα για την κατάργησή τους. Είναι δεδομένα! Όπως και τότε, έτσι και τώρα, πίσω από τις πομπώδεις φράσεις, δεν προτείνονται αιτήματα για την κατοχύρωση των λαϊκών δικαιωμάτων. Το αντίθετο, προτείνονται μέτρα για τη διάσωση του τραπεζικού κεφαλαίου, αλλά και ευρύτερα για τις ανάγκες ξένων και ντόπιων ολιγαρχών.
Στις «7 Τομές της Νέας Συμφωνίας για την Ελλάδα», ο Βαρουφάκης προτείνει, μεταξύ άλλων, μείωση του φόρου των επιχειρήσεων του μεγάλου κεφαλαίου από «…29% σε 26%…», καθώς και αντίστοιχα «ευελιξία στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας», ανοίγοντας παραθυράκι στα αντεργατικά μέτρα. Για την προστασία της πρώτης κατοικίας, ουδέν. Όπως και το 2015, στόχος είναι η διάσωση των τραπεζών από πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας σε χαμηλές τιμές. Η «φιλολαϊκή» αντιπρόταση είναι προσωρινή αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας (και όχι μόνιμο νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της), με το κράτος να παίρνει τα χρεωμένα σπίτια. Για αυτά πρέπει οι χρεωμένοι λαϊκοί άνθρωποι να πληρώνουν …ενοίκιο στο κράτος. Αν έχουν λεφτά, θα τα …ξαναγοράσουν. Περίπου τέτοιο είναι και το καθεστώς που ισχύει σήμερα επί διακυβέρνησης της ΝΔ.
Σε κάθε περίπτωση, οι φοβερές προτάσεις του ΜέΡΑ25 αποδέχονται τη συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων -δηλαδή του ξεπουλήματος των δομών της χώρας. Επιπλέον, η όποια συζήτηση για «αναδιάρθρωση του χρέους», μόνο φιλολαϊκή δεν είναι, αφού στη βάση της αναγνωρίζει ότι ο λαός χρωστάει και οφείλει να πληρώσει. Ο ελληνικός λαός όμως έχει χρυσοπληρώσει ένα χρέος που ποτέ δεν δημιούργησε. Ο ελληνικός λαός δουλεύει και δεν χρωστάει, αλλά του χρωστάνε: η ΕΕ, οι ξένοι και οι ντόπιοι ολιγάρχες, οι οποίοι -με πρόσχημα το χρέος- τον καταληστεύουν.
Το ΜέΡΑ25, παρά τις διακηρύξεις του, αποδέχεται την καταστροφική πολιτική της ΕΕ για την αγροτική οικονομία της χώρας. Καταθέτει ένα κατεβατό προτάσεων στις «Θέσεις» του για το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά με καμία πρότασή του δεν αμφισβητεί την Κοινή Αγροτική Πολιτική και δεν παλεύει για την κατάργησή της. Τον βασικό, δηλαδή, άξονα της ΕΕ, που οδήγησε τη χώρα μας από αυτάρκη σε τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα να καταστεί χώρα εισαγωγών.
Είναι με την «πράσινη ανάπτυξη» και τη «Νέα Πράσινη Συμφωνία για την Ευρώπη», ενώ τάσσεται υπέρ της απλιγνιτοποίησης της χώρας. Ενώ η χώρα ήταν αυτάρκης -έστω- στο πιο βασικό αγαθό, στο ρεύμα, με την πολιτική της ΕΕ και του γερμανικού ιμπεριαλισμού μπήκε στη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης. Μετέτρεψαν τη χώρα σε αποθήκη ανεμογεννητριών, ενώ ακόμα και στο ρεύμα καταντήσαμε εξαρτημένοι. Τώρα, με το Χρηματιστήριο Ενέργειας και την ιδιωτικοποίηση της Ενέργειας, ο ελληνικός λαός πληρώνει πολλαπλά την πολιτική της απολιγνιτοποίησης.
Στην περίοδο της πανδημίας, το ΜέΡΑ25 δεν θα μπορούσε παρά να συνεχίσει να επιδεικνύει μια πολιτική συμμόρφωσης προς τα συμφέροντα των ξένων και ντόπιων κυρίαρχων. Έβαλε πλάτες στην πολιτική της «εθνικής ομοψυχίας» του Μητσοτάκη. Χειροκρότησε ως «υγειονομικά αναγκαίες» τις χουντικές απαγορεύσεις συναθροίσεων και κυκλοφορίας. Απουσίασε από όλες τις μάχες του λαού και της νεολαίας, για να σπάσουν την πολιτική των απαγορεύσεων και της τρομοκρατίας. Κάλεσε το λαό «να μείνει σπίτι», τη στιγμή που η κυβέρνηση περνούσε το ένα νομοσχέδιο μετά το άλλο. Αντίστοιχα, ήταν το ίδιο από τους πρώτους που πρότεινε την υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών σε υγειονομικούς και εργαζόμενους σε γηροκομεία, με ποινή την αναστολή εργασίας, αλλά «…όχι την απόλυση». Έβαλε πλάτες στην αναστολή εργασίας 7.000 υγειονομικών. Έβαλε πλάτες στην κυβερνητική πολιτική διάλυσης του ΕΣΥ, καθώς και στη νομιμοποίηση των αναστολών, των προστίμων και των ποινών σε βάρος του λαού, που καμία σχέση δεν είχαν και δεν έχουν με την πανδημία.
Ακόμα, τάχθηκε υπέρ της πανεπιστημιακής αστυνομίας, αρκεί να μην ονομάζεται έτσι και να υπάγεται στις Πρυτανικές Αρχές. Στήριξε αυτή τη σχετική απόφαση της Συνόδου των Πρυτάνεων το 2021. Μα είναι οι ίδιες οι Πρυτανικές Αρχές που έχουν βάλει τους security τους απέναντι σε φοιτητικές κινητοποιήσεις (βλ. ΑΠΘ). Τάσσεται με τις «ηλεκτρονικές διαδικασίες» στο συνδικαλιστικό κίνημα, τη στιγμή που η κυβέρνηση με το νόμο Χατζηδάκη θέλει να τις επιβάλει, ώστε να τσακίσει τη ζωντανή, διά ζώσης επαφή των εργαζομένων. Για να είναι αυτοί παρακολουθητές πίσω από ένα πληκτρολόγιο και να χειραγωγούνται από την τρομοκρατία της κυβέρνησης, της εργοδοσίας, των ΜΜΕ. Αντίστοιχα, τάσσεται κατά της κομματικής παρουσίας στο συνδικαλιστικό κίνημα, τη στιγμή μάλιστα που η κυβέρνηση προσπαθεί να επιβάλει το «ενιαίο ψηφοδέλτιο» σε φοιτητικούς συλλόγους και σωματεία. Η κυβέρνηση προσπαθεί να επιβάλει την απαγόρευση όχι γενικώς των παρατάξεων, αλλά ουσιαστικά των αριστερών δυνάμεων και το ΜέΡΑ25 αποδέχεται αυτήν την χουντικής έμπνευσης εξέλιξη.
Ανάμεσα στις διάφορες θέσεις του, μπορούμε ακόμα να ξεχωρίσουμε ότι ιδιαίτερα στην εκπαίδευση συντάσσεται με βασικές κυβερνητικές επιλογές.
Προτείνει τη «..μείωση Τμημάτων» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή τις συγχωνεύσεις, όπως κάνει και η κυβέρνηση. Προτείνει την κατάργηση του μοναδικού συγγράμματος και την αντικατάστασή του από εκτενή βιβλιογραφία, μάλιστα και ψηφιακή. Το ίδιο κάνει και η κυβέρνηση, η οποία έτσι μεθοδεύει την κατάργηση της δωρεάν διανομής βιβλίων και συγγραμμάτων, με σκοπό τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης για την Παιδεία.
Αντίστοιχα, κλείνει το μάτι στα όρια σπουδών και τις διαγραφές φοιτητών, ενώ τάσσεται υπέρ της «Αξιολόγησης», η οποία συμβαίνει και μπορεί να συμβαίνει μόνο με στόχο τη δικαιολόγηση των απολύσεων και της περικοπής της κρατικής χρηματοδότησης για εκπαιδευτικούς και σχολεία, λόγω «χαμηλής ποιότητας». Θεωρητικά δεν την αποδέχεται με αυτούς τους στόχους, ωστόσο μπαίνει στη συζήτηση και αντικειμενικά τη νομιμοποιεί.
Το ΜέΡΑ25 δεν προτείνει ούτε κάτι νέο, ούτε κάτι αριστερό. Κομμάτια του προγράμματός του και των προτάσεών του θα βρεθούν και στα αντίστοιχα προγράμματα του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ. Για αυτό όχι μόνο δεν έχει πρόβλημα να συζητήσει μαζί τους περί «προοδευτικής διακυβέρνησης», αλλά πρωτοστατεί στη διαμόρφωση μιας τέτοιας προοπτικής. Ακόμη, μια σειρά προτάσεις και πλάνα του υιοθετούνται σήμερα από τη διακυβέρνηση της ΝΔ.
Καμία συζήτηση για κοινές εκλογικές καθόδους δεν χωρά με το ΜέΡΑ25, όπως φαίνεται να προτείνουν κάποιοι από το λεγόμενο αντικαπιταλιστικό χώρο.
Οι προοδευτικοί και αριστεροί άνθρωποι πρέπει να βρεθούν απέναντι στο ΜέΡΑ25, να παλέψουν για την ενδυνάμωση του μαζικού εξωκοινοβουλευτικού αγώνα, για την οικοδόμηση μιας πραγματικής Αριστεράς και ενός πραγματικού κομμουνιστικού κόμματος.
