Με το νέο πολυνομοσχέδιο η κυβέρνηση της ΝΔ βάζει ακόμα ένα καρφί στο φέρετρο των Γενικών Συλλογικών Συμβάσεων. Γιατί σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο όταν μια επιχείρηση ζητήσει να ενταχθεί με καθεστώς πτώχευσης ή σε παρόμοιου τύπου ειδικά καθεστώτα, αυτόματα δεν ισχύουν οι κλαδικές ή εθνικές και τοπικές ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις, αλλά για κάθε εργαζόμενο ισχύουν νέοι όροι, με βάση το ειδικό καθεστώς (και τις «ειδικές ανάγκες») της εκάστοτε επιχείρησης.
Είναι προφανές ότι έτσι προωθούνται οι επιχειρησιακές ή, ακριβέστερα οι ατομικές συμβάσεις, με δυσμενέστερους όρους για τον εργαζόμενο, χαμηλότερους μισθούς, ελαστικές σχέσεις, με πρόσχημα το να «διασωθούν οι θέσεις εργασίας και να μην χαθούν εντελώς» από το ενδεχόμενο κλεισίματος της εταιρίας, όπως δηλώνει ο Υπουργός Εργασίας, Βρούτσης, όπου σταθεί.
Αυτό που δε λέει ο Υπουργός, είναι πως με αυτό τον ύπουλο τρόπο ανοίγεται μεγάλο παράθυρο για να μπει μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων στην κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης» και για να καταπατηθούν τα δικαιώματα χιλιάδων εργαζόμενων. Μάλιστα, αναφορές στα μέσα ενημέρωσης τονίζουν ότι μέχρι και ένα 70% των επιχειρήσεων είναι δυνατόν να ενταχθεί στην κατηγορία εξαίρεσης εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων, με συνέπεια τεράστιο ποσοστό εργαζομένων να έχει καταβύθιση των μισθών τους!
Με το ίδιο νομοσχέδιο αλλάζει και η διαδικασία με την οποία η ΓΣΕΕ, οι ομοσπονδίες και τελικά τα σωματεία μπαίνουν στο στάδιο της επιδιαιτησίας με τις εργοδοτικές οργανώσεις. Εδώ θα πρέπει να εξηγήσουμε τι είναι η επιδιαιτησία ή Μεσολάβηση. Επιδιαιτησία είναι η διεξαγωγή συλλογικών διαπραγματεύσεων με τη συμβολή Μεσολαβητή και με στόχο τη διευκόλυνση των Μερών για υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Αυτό μέχρι σήμερα ήταν δυνατόν να κινηθεί είτε από κοινού είτε μονομερώς. Όμως με το σημερινό νομοσχέδιο καταργείται και από δω και στο εξής απαιτείται η από κοινού αίτηση για Μεσολάβηση.
Έτσι, οι εργαζόμενοι χάνουν μεγάλο μέρος της διαπραγματευτικής τους δύναμης αφού δεν είναι σε θέση να απευθυνθούν από μόνοι τους στον Μεσολαβητή, και βέβαια σε καμία περίπτωση οι εργοδοτικές οργανώσεις δεν θέλουν την επιδιαιτησία γιατί μέχρι πρότινος όλο και κάποια αιτήματα των εργαζομένων ικανοποιούσε. Μετατρέποντας έτσι τους εργαζόμενους σε έρμαια των εργοδοτών.
Τέλος ένα από τα βασικότερα πλήγματα που φέρει το νέο νομοσχέδιο στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας είναι ότι δεν δικαιούνται αυτόματα όλοι οι εργαζόμενοι ενός κλάδου την εφαρμογή μιας ΣΣΕ που έχει υπογραφεί από το κλαδικό συνδικαλιστικό όργανό τους, αλλά για την επέκτασή της σε όλους τους εργαζόμενους θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση προς τον Υπουργό Εργασίας, και το πιο προκλητικό, υποχρεούνται να τεκμηριώσουν ότι η εν λόγω σύμβαση δεν θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης, δηλαδή τα κέρδη του εργοδότη (!), αλλά ούτε και την απασχόληση, δηλαδή δεν θα προκαλέσει απολύσεις (!!). Ο εργαζόμενος καλείται να μπει στα παπούτσια του εργοδότη και να «προστατεύσει» την επιχείρηση με κάθε τρόπο!
Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι υπεύθυνος για να ορίζει ποιες επιχειρήσεις εξαιρούνται από τις παραπάνω διατάξεις είναι πάντα ο Υπουργός Εργασίας. Ο Υπουργός μπορεί επίσης να εξειδικεύει κάθε περίπτωση και να κάνει αλλαγές κατά το δοκούν με αντίστοιχες Υπουργικές Αποφάσεις, κάτι το οποίο μας έχουν συνηθίσει οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια.
Είναι σαφές ότι το πολυνομοσχέδιο έρχεται και στοχεύει στην πλήρη καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων, με ένα τέχνασμα περιπτώσεων και εξαιρέσεων. Περιλαμβάνει άρθρα τα οποία δίνουν ξεκάθαρη προτεραιότητα στις επιχειρήσεις και την «ανταγωνιστικότητά» τους. Συγχρόνως, και ως δίχτυ ασφαλείας για την καλύτερη εφαρμογή των διατάξεων, λύνει τα χέρια του Υπουργού Εργασίας, δίνοντάς του απόλυτη ελευθερία και εξουσία να κρίνει ποια επιχείρηση αντιμετωπίζει προβλήματα, να την εξαιρεί από όλες τις παραπάνω διατάξεις και να μετατρέπει τους εργαζόμενους σε έρμαια των εργοδοτών.
Οι «πολλές και καλές δουλειές» του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι τελικά δουλειές χωρίς δικαιώματα, με ακόμα χαμηλότερους μισθούς, με παρεμπόδιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, με διαλυμένες συλλογικές συμβάσεις και με τη δαμόκλειο σπάθη των υπουργικών αποφάσεων, που κινούνται ανάλογα με τις ορέξεις των εργοδοτών.
Φανή Μ.
Αναδημοσίευση από το νέο τεύχος του περιοδικού Πορεία που κυκλοφορεί.