Προκειμένου ένας απόφοιτος νομικής σχολής να ασκήσει το δικηγορικό επάγγελμα είναι υποχρεωμένος μέχρι σήμερα να διεκπεραιώσει 18μηνη πρακτική άσκηση συνήθως σε κάποιο δικηγορικό γραφείο και έπειτα να δώσει σχετικές εξετάσεις στο αντίστοιχο αρμόδιο δικαστήριο της έδρας του για να πάρει την απαιτούμενη άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος. Οι νέοι ασκούμενοι που καταφέρνουν να βρουν μια θέση σε κάποιο γραφείο στις ημέρες μας, ιδιαίτερα μετά την επέλαση των μνημονιακών νόμων, έρχονται αντιμέτωποι με άγριες συνθήκες εκμετάλλευσης. Οι αμοιβές τους κυμαίνονται, ανάλογα και με την περιοχή, από μηδενικές μέχρι στην καλύτερη περίπτωση σε μισθούς - χαρτζιλίκια 200 - 300 ευρώ, πάντα σύμφωνα με τη διακριτική ευχέρεια του δικηγόρου, τα ωράρια είναι ατελείωτα χωρίς κανένα περιορισμό, συχνά ο ασκούμενος αντιμετωπίζεται ως βοηθητικό προσωπικό για αγγαρείες, παρά ως μαθητευόμενος, ενώ την ίδια στιγμή ο ίδιος βαρύνεται κανονικά με εισφορές στους αντίστοιχους δικηγορικούς συλλόγους όπου είναι εγγεγραμμένος.
Ταυτόχρονα, λόγω της διάσπασης των πτυχίων και του υποβιβασμού των προπτυχιακών σπουδών, η αγορά εργασίας έχει εν τοις πράγμασι θέσει ως απαραίτητες τις μεταπτυχιακές σπουδές, για τις οποίες βέβαια, ύστερα από τις τελευταίες νομοθετικές παρεμβάσεις προβλέπονται τσουχτερά δίδακτρα. Για να το θέσουμε ξεκάθαρα, όλα τα παραπάνω δημιουργούν μια πραγματικότητα, όπου ο ασκούμενος εργάζεται (σχεδόν) αμισθί με εξαντλητικό πλήρες ωράριο, που δεν του επιτρέπει κατ’αρχάς τη διεκδίκηση εισοδήματος από άλλη πηγή για την αυτοσυντήρησή του και την ίδια στιγμή ζητείται από αυτόν να πληρώσει τόσο για εισφορές ελεύθερου επαγγελματία(!) όσο και για …μετεκπαίδευση. Αυτές οι συνθήκες οδηγούν άμεσα και με μαθηματική ακρίβεια στον αποκλεισμό ενός σημαντικού αριθμού αποφοίτων, των οποίων οι οικογένειες δεν μπορούν να σηκώσουν το οικονομικό βάρος, από την άσκηση του επαγγέλματος του δικηγόρου.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια που περιγράφονται, άνοιξε πριν λίγο καιρό η συζήτηση περί αναθεώρησης του Κώδικα Δικηγόρων και μεταξύ άλλων και του θεσμού της άσκησης. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Δεκέμβρη δημοσιεύτηκαν οι σχετικές προτάσεις της συντονιστικής επιτροπής των Δικηγορικών Συλλόγων, οι οποίες έμελλε να συζητηθούν από την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων. Με προκλητική αδιαφορία για την προαναφερθείσα απαράδεκτη κατάσταση και τις ανησυχίες των ασκούμενων, η συντονιστική επιτροπή και οι Δικηγορικοί Σύλλογοι ήρθαν να πουν στον εξουθενωμένο ασκούμενο ότι το πρόβλημα του θεσμού είναι πως ύστερα από 4 χρόνια εντατικής σπουδής του αντικειμένου και 18μήνες πρακτικής «μαθητείας» (ομολογουμένως από τις πιο μακρόχρονες), δεν γνωρίζει αρκετά και ότι χρειάζεται να θεσπιστεί επιπλέον εκπαίδευση με τη μορφή ενός είδους σχολής δικηγόρων (2 χρόνια), που θα περιλαμβάνει υποχρεωτική παρακολούθηση μαθημάτων-σεμιναρίων, αλλά και συμμετοχή σε εικονικές δίκες (αφήνοντας μετέωρο το ζήτημα πιθανού επιπρόσθετου κόστους). Όσον αφορά τις κατώτατες αμοιβές, τα ωράρια εργασίας, τη διαφύλαξη του περιεχομένου της άσκησης και το δυσανάλογα βαρύ κόστος… αυτά δεν φάνηκαν πουθενά.
Με βάση τις παραπάνω εξελίξεις και με πρωτοβουλία της Κίνησης Ασκούμενων και Νέων Δικηγόρων συγκροτήθηκε η «Πρωτοβουλία ενάντια στην Αναθεώρηση της Άσκησης» στη Θεσσαλονίκη, η οποία σε πρώτο στάδιο συνέλεξε υπογραφές με σκοπό την πλατύτερη προπαγάνδιση του ζητήματος, τις οποίες κατέθεσε στον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Κουτσοχήνα. Μάλιστα πραγματοποιήθηκε και κινητοποίηση στην Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων στις ....Σέρρες, το Σάββατο 20 Απρίλη, όπου και συζητιόνταν οι αλλαγές αυτές. Τελικά, η Συντονιστική Επιτροπή της Ολομέλειας δεσμεύτηκε ότι θα ξαναθέσει το θέμα στην Ολομέλεια το καλοκαίρι, ενώ θα προτείνει όχι τη 2χρονη σχολή δικηγόρων, αλλά κάποιες ώρες εικονικών δικών και αυτές όχι υποχρεωτικές (αρχικά τουλάχιστον). Λέχθηκε μάλιστα ότι θα προταθεί και η θέσπιση κατώτατου μισθού για τους ασκούμενους.
Με δεδομένο την υποχώρηση συνολικά του κινήματος, το ότι έγιναν αυτές οι κινήσεις και αποτράπηκε προς το παρόν το χειρότερο σενάριο, υπογραμμίζει ακριβώς πως όπου υπάρξει αντίσταση, έστω και αυτής της κλίμακας, τότε μπορούν να επιτευχθούν νίκες ή έστω κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Να τονίσουμε πως ό,τι έγινε, έγινε σε κόντρα και με την ηγεσία της ΕΑΝΔΙΘ (Ένωση Ασκούμενων και Νέων Δικηγόρων Θεσσαλονίκης) η οποία αφού τηρούσε σιγή ιχθύος όλο το προηγούμενο διάστημα, τελικά κάλεσε σε Γενική Συνέλευση την Πέμπτη 18 Απρίλη, 2 μέρες πριν την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων. Τελικά εκεί αναγκάστηκε να υιοθετήσει το κείμενο της Πρωτοβουλίας, αφού μάλιστα η ίδια έχει ταχθεί υπέρ της θέσπισης υποχρεωτικών σεμιναρίων!
Η Φοιτητική Πορεία με όσες δυνάμεις διαθέτει, στήριξε την εν λόγω πρωτοβουλία έχοντας βαθειά πίστη ότι η μόνη στάση που μπορεί να αντιταχθεί ρεαλιστικά στη ζοφερή κατάσταση δεν είναι αυτή της αδράνειας και της αναμονής «θείων δώρων» από τους δικηγορικούς συλλόγους, που έχουν δείξει ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να υπερασπιστούν τα συμφέροντά μας (το αντίθετο!). Την ίδια αναμονή-ανοχή δεν πρέπει να δείξουμε και απέναντι σε ηγεσίες, όπως αυτή της ΕΑΝΔΙΘ που όταν δεν προτείνουν οι ίδιες κάποιο μέτρο ενάντιά μας, σιωπούν προκλητικά μπροστά στα προβλήματα.
Οι νέοι που εγκλωβίζονται σ’ αυτό τον ασφυκτικό κλοιό πρέπει να συγκροτηθούν οργανωμένα και ενωμένα γύρω από τη διεκδίκηση των θεμελιωδών αιτημάτων, για αξιοπρεπή μισθό, για ανθρώπινα ωράρια, για ουσιαστική άσκηση με δικαιώματα του εργαζόμενου.
