Οι μηχανισμοί της ΕΕ και των ΗΠΑ, όπως ο ΟΟΣΑ, που συχνά-πυκνά εκδίδουν εγκυκλίους για μια σειρά ζητήματα διακυβέρνησης προς την πλειοψηφία των χωρών του κόσμου, προωθούν τη νεοφιλελεύθερη προσαρμογή όλων των τομέων του δημοσίου και της οικονομίας των κρατών, προς όφελος των μονοπωλίων των μεγαλύτερων χωρών του πλανήτη. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αυτές οι εγκύκλιοι εφαρμόστηκαν με σαρωτικό τρόπο τη μνημονιακή δεκαετία, όταν τα κράτη-μέλη της ΕΕ δέχτηκαν πάνω από 60 προτροπές για μείωση των δαπανών στην υγεία από την Κομισιόν, ενώ η παιδεία δέχτηκε ακόμα μεγαλύτερα πλήγματα.
Είναι γνωστό πως η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε οδηγία, σύμφωνη με το πνεύμα και το γράμμα της Συμφωνίας της Μπολόνια, για την εξίσωση των πτυχίων ΑΕΙ με αυτά των ιδιωτικών κολεγίων. Μετέτρεψε με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά τα κολέγια σε ιδιωτικά πανεπιστήμια, παραβιάζοντας το άρθρο 16 του Συντάγματος από την πίσω πόρτα, προωθώντας την περαιτέρω εμπορευματοποίηση της παιδείας. Η ΕΕ όχι μόνο προώθησε αυτή την κατεύθυνση, αλλά την επέβαλλε υπό την απειλή κυρώσεων της Κομισιόν προς τις ελληνικές κυβερνήσεις. Ιδιαίτερο όμως ενδιαφέρον για τη δημόσια παιδεία παρουσιάζει η εμπλοκή του γεωστρατηγικού-στρατιωτικού επικυρίαρχου του ελληνικού κράτους, του Αμερικάνικου Ιμπεριαλισμού.
Πρόσφατα, μέσω των wikileaks, όπου διέρρευσαν έγγραφα της Αμερικάνικης Πρεσβείας, ήρθαν στην επιφάνεια πληροφορίες για τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ σε ότι αφορά το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Σε αυτά τα έγγραφα δεν παρατηρείται τίποτα λιγότερο από το σύνολο της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης όπως τη γνώρισαν μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικοί την τελευταία δεκαετία, με κύριους άξονες την ιδιωτικοποίηση της παιδείας και το χτύπημα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων του εκπαιδευτικού κινήματος. Τα έγγραφα αφορούν μια περίοδο από το 2006, έως το 2009, με αποδέκτες μεταξύ άλλων την Αμερικάνικη Διοίκηση Ευρώπης, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Άμυνας και το Γενικό Επιτελείο των ΗΠΑ. Σε πρώτο πλάνο βρίσκονται οι επιδιώξεις της Πρεσβείας για ιδιωτικοποίηση της Παιδείας, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους εκπαιδευτικούς κολοσσούς των ΗΠΑ: «Μήπως η Ιδιωτική Παιδεία είναι η απάντηση σε ένα Αποτυχημένο Σύστημα;».
Πρόβλημα οι φοιτητικές και λαϊκές αντιδράσεις που «στέκονται αντίθετες στα πλάνα της Ελληνικής Κυβέρνησης για μεταρρύθμιση της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης – ειδικά στη ελευθερία λειτουργίας ιδιωτικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων» ενώ για την Πρεσβεία «τέτοιες μεταρρυθμίσεις είναι απελπιστικά αναγκαίες». «Η Πρεσβεία δαπανά μια αξιοπρόσεκτη ποσότητα χρόνου υποστηρίζοντας τα αμερικάνικα ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι παιδιά πολλών Ελλήνων επισήμων από όλο το πολιτικό φάσμα, φοιτούν σε ιδιωτικά λύκεια και/ή ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα. Η Ελληνική Κυβέρνηση φαίνεται να αναγνωρίζει την αξία της αμερικάνικου στυλ εκπαίδευσης που προσφέρουν αυτά τα ιδρύματα και έχει εκδηλώσει τη βούληση να εργαστεί μαζί μας για να ρυθμίσουμε την κατάσταση αυτών των ιδρυμάτων και να εισάγουμε ένα διάφανο σύστημα διαπίστευσης για την αναγνώριση των πτυχίων».
Αφού η Πρεσβεία κάνει μια αναφορά στο άρθρο 16 και το ισχύον δικαίωμα στη δημόσια-δωρεάν παιδεία στην Ελλάδα, που σχετίζεται με την αξία των πτυχίων, την αγορά εργασίας και τις προσλήψεις στο δημόσιο, στη συνέχεια αναφέρει την προσπάθεια αναθεώρησής του από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με άξονα τα συμφέροντα των αμερικάνικων κολλεγίων: «Εάν η Ελλάδα συμμορφωθεί ποτέ με τη ντιρεκτίβα της Ε.Ε. αλλά δεν συμπεριλάβει επίσης ιδρύματα που σχετίζονται με την Αμερική, αυτά τα ιδρύματα θα βρεθούν με εξαιρετικό μειονέκτημα – κάτι που η Πρεσβεία εργάζεται σκληρά ώστε να αποφύγει». Μάλιστα η Αμερικάνικη Πρεσβεία παρατηρεί πως δεν συνέφερε την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να βελτιώσει το δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης, σε βάρος φυσικά των φτωχότερων μαθητών και των οικογενειών τους. «Η βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος θα σήμαινε τη μείωση της ανάγκης για φροντιστήρια, με σημαντικό πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση και οικονομικό κόστος για το κράτος».
Εμπόδιο στην πλήρη εμπορευματοποίηση της παιδείας όπως την οραματιζόταν και ακόμα οραματίζεται ο Αμερικάνικος Ιμπεριαλισμός, στέκονται σύμφωνα με τα δημοσιοποιημένα έγγραφα, τα Εκπαιδευτικά Σωματεία και οι Φοιτητικοί Σύλλογοι, το συνδικαλιστικό και πολιτικό κίνημα της νεολαίας και της εκπαιδευτικής κοινότητας: «Οι δάσκαλοι είναι κακοπληρωμένοι αλλά ευρέως συνδικαλιζόμενοι. Το Ελληνικό Συνδικάτο Εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης – ΟΛΜΕ – δε διστάζει να διαδηλώνει ή να κλείνει τα σχολεία με απεργία», «Η μεγαλύτερη πρόκληση για τα Ελληνικά πανεπιστήμια είναι οι υπερβολικά ισχυροί, σχετιζόμενοι με την πολιτική, Φοιτητικοί Σύλλογοι», «Πολιτικές ομάδες φοιτητών κατέχουν αυξανόμενη ισχύ, ακόμα και σε αποφάσεις που σε άλλες χώρες αφήνονται συνήθως στις διοικήσεις των σχολών», «…τα δικαιώματα των φοιτητών να διαμαρτύρονται και να διακόπτουν τα μαθήματα καταπατούν το δικαίωμα όλων σε μια ποιοτική εκπαίδευση». Φυσικά για τον Αμερικάνικο Ιμπεριαλισμό δεν αποτελούν πρόβλημα όλες οι πολιτικές ομάδες των φοιτητών αλλά μόνο οι, όπως αναφέρονται στα έγραφα της Πρεσβείας, «Δεινόσαυροι της Σκληρής Αριστεράς».
Το δεύτερο ζήτημα που έθετε επιτακτικά η Πρεσβεία των ΗΠΑ σε συνδυασμό με το χτύπημα των Συλλόγων, ήταν η κατάργηση του Ασύλου. Οι τίτλοι είναι ενδεικτικοί: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ: ΙΣΧΥΡΟΙ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΑΣΥΛΟ», «ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΑΣΥΛΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΟΤΑΝ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΕΙ ΣΤΡΑΒΑ», «Πανεπιστημιακά Προβλήματα: Πολιτικοποίηση των Φοιτητών και Κατάχρηση του Ασύλου». Στα έγγραφα ακολουθεί εκτενής ανάλυση για την ανάγκη κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου από πλευράς αμερικανικής πρεσβείας, π.χ. για το «Τρομακτικό Κοινωνικό και Οικονομικό Κόστος» ή για την απαγόρευση της εισόδου της αστυνομίας στις σχολές χωρίς άδεια: «Οι πολιτικές του Πανεπιστημιακού «ασύλου» απαγορεύουν στις κρατικές δυνάμεις ασφάλειας από την είσοδο στις σχολές χωρίς την άδεια των πανεπιστημιακών διοικήσεων».
Από τα έγγραφα δεν απουσιάζει η ιδεολογική χροιά, που εντοπίζει το «πρόβλημα» όχι μόνο στην πρακτική αλλά και στην ιστορία του φοιτητικού κινήματος. «Ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου το 1973, στον οποίο ορισμένοι φοιτητές τσακίστηκαν από τα τανκς της Χούντας στο χώρο του Πολυτεχνείου, γέννησε τη σύλληψη του πανεπιστημιακού «ασύλου» που βρίσκεται ακόμα σε ισχύ και αξιοποιείται σήμερα ως πολιτικό κεφάλαιο».
Στα έγγραφα παρουσιάζεται πεντακάθαρα η επιθυμία των ΗΠΑ να επέμβουν στα ελληνικά πράγματα ακόμα στον τομέα της εκπαίδευσης: «Η ΛΥΠΗΡΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: ΜΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΗΠΑ» Είναι αμέτρητες οι αναφορές της Αμερικάνικης Πρεσβείας στην προθυμία των πολιτικών εκπροσώπων, τόσο του ΠΑΣΟΚ, όσο και της ΝΔ, να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ στο έργο της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης, ενώ καταγράφονται ονόματα όπως οι Καραμανλής, Γιαννάκου, Σπηλιωτόπουλιος, Μπαμπινιώτης και άλλοι: «ΕΛΛΗΝΑΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΗΠΑ», «Ο Μπαμπινιώτης μοιραζόταν τα πλάνα και τα χρονοδιαγράμματα της Ελληνικής Κυβέρνησης, και υποδεχόταν με ενθουσιασμό τη βοήθεια των ΗΠΑ».
Στον αντίποδα, το ισχυρό πολιτικοποιημένο φοιτητικό κίνημα αποτελεί διά στόματος των Αμερικανών, «πρόβλημα» συνολικά για τις ιμπεριαλιστικές τους επιδιώξεις. «Δεν υπάρχει Χαλί Υποδοχής για την Πρεσβεία. Ο Αντιαμερικανισμός βρίσκεται ακόμη σε αρκετά υψηλά επίπεδα στα ελληνικά πανεπιστήμια, και οι φοιτητικές κινητοποιήσεις συχνά οδηγούν μπροστά από την Πρεσβεία. Ο σε μεγάλο βαθμό πολιτικοποιημένος και συχνά αριστερός χαρακτήρας πολλών πανεπιστημίων στην Ελλάδα καθιστά επικίνδυνη για το προσωπικό της Πρεσβείας την επίσκεψη σε σχολές και αδύνατο για την Πρεσβεία να ταυτοποιηθεί σε κοινά προγράμματα».
Από τα έγγραφα των wikileaks αναδεικνύεται ο καθοριστικός ρόλος που παίζει στη χώρα μας ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός ακόμα και στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής. Όλες οι αντιεκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι ήταν και στόχοι των Αμερικάνων. Όσο και αν πολλές δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά θεωρούν ότι η χώρα μας δεν είναι μια εξαρτημένη χώρα από τον ιμπεριαλισμό, τα γεγονότα από τα πιο μεγάλα μέχρι και τα πιο μικρά υπογραμμίζουν τον ολόπλευρο χαρακτήρα της εξάρτησης της χώρας μας από αυτόν. Το φοιτητικό και εκπαιδευτικό κίνημα αποτελούν διαχρονικά αγκάθι στο πλευρό του Αμερικάνικου Ιμπεριαλισμού, και κόντρα στους αρνητές της εξάρτησης, είτε αυτοί ξελασπώνουν τον ιμπεριαλισμό από τα δεξιά, είτε από τα «αριστερά», θα συνεχίσουν στο δρόμο που φωτίζει η ηρωική Εξέγερση του Πολυτεχνείου, όταν έγραψε στην Πύλη του «ΕΞΩ ΟΙ ΗΠΑ» «ΕΞΩ ΤΟ ΝΑΤΟ».