Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό Πορεία, τεύχος 53, που κυκλοφορεί
Με το παρόν άρθρο θα θέλαμε να φωτίσουμε πτυχές του αθλητισμού στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες με παράδειγμα την Ε.Σ.Σ.Δ. Ο αθλητισμός στις σοσιαλιστικές χώρες ήταν δικαίωμα του λαού και όχι εμπόρευμα.
Στην καπιταλιστική Ελλάδα βλέπουμε όλο και περισσότερο ο αθλητισμός να εμπορευματοποιείται (κατάργηση της χρηματοδότησης της ΓΓΑ για τα προγράμματα «Άθληση για όλους») που οδηγεί χιλιάδες ωφελούμενους στον ιδιώτη, αθλητικές εγκαταστάσεις να περνούν στα χέρια ιδιωτών με συνέπεια να χρειάζεται αντίτιμο για να μπεις κ.ά.
Στη Σοβιετική Ένωση ο αθλητισμός ήταν μέσο εκπαίδευσης και όχι πλουτισμού. Ο αθλητισμός στην Ε.Σ.Σ.Δ. δεν ήταν επαγγελματικός. Κανένας αθλητής, καμία ομάδα δεν είχε τον τίτλο του επαγγελματία.
Ο αθλητής κι ο πρωταθλητής στην ΕΣΣΔ δεν αγωνιούσε για την επαγγελματική του αποκατάσταση ή για την επιβίωσή του. Όλοι τους είχαν ή θα είχαν με την ενηλικίωσή τους ή την ολοκλήρωση των σπουδών τους ένα κύριο επάγγελμα, από το οποίο θα ζούσαν. Η φυσική αγωγή και ο αθλητισμός χρηματοδοτούνταν αποκλειστικά από τους προϋπολογισμούς του κράτους και των συνδικάτων, από τα κονδύλια των συνεταιρισμών και από τα ειδικά έσοδα των αθλητικών οργανώσεων και των αθλητικών παραστάσεων, τα οποία άλλωστε δε φορολογούνταν από το κράτος.
Στα καπιταλιστικά κράτη, ο αθλητής κυνηγά τους χορηγούς για την επιβίωση του και συνάμα γίνεται έρμαιο στις ορέξεις τους.
Μάλιστα στο επίκεντρο ήταν ο μαζικός αθλητισμός, ο αθλητισμός και η φυσική αγωγή ήταν υποχρεωτική για όλους τους μαθητές όλων των σχολείων, των επαγγελματικών και τεχνικών σχολών, των μέσων ειδικών και των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (εδώ στην Ελλάδα παρατηρούμε τον παραγκωνισμό του μαθήματος της Φυσικής αγωγής μέσω της μείωσης των ωρών σε εβδομαδιαία βάση). Επίσης είχαν σχηματίσει αλτικές λέσχες σε εργοστάσια, γήπεδα, στον αγροτικό συνεταιρισμό κ.ά. που συνέβαλαν στην ανάπτυξη ενός αθλητικού κινήματος. Είναι άξιο αναφοράς πως υπήρχε αθλητικό διάλειμμα στις επιχειρήσεις, στις υπηρεσίες και στα εκπαιδευτικά ιδρύματα που υπολογίζονταν στον εργάσιμο χρόνο. Στον καπιταλισμό μην ονειρεύεστε τέτοια πράγματα, διότι ο χρόνος είναι χρήμα.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας για τον αθλητισμό είναι και οι υποδομές. Στην χώρα μας παρατηρούμε το φαινόμενο της εγκατάλειψης των αθλητικών εγκαταστάσεων, την έλλειψη χώρων άθλησης για τα σωματεία και τους πολίτες που μερικές φορές πληρώνουν και χρηματικό αντίτιμο για τη χρήση τους.
Το 1976, και παρότι είχε ανατραπεί ο σοσιαλισμός και υπήρχε μόνο κατ’ όνομα, στην ΕΣΣΔ υπήρχαν πάνω από 3.200 στάδια και 61.000 αθλητικές αίθουσες (γυμναστήρια). Πάνω από 1.200 κολυμβητήρια, 446.000 αθλητικά γήπεδα, 98.000 γήπεδα ποδοσφαίρου, 60 αυτοκινητοδρόμια, πάνω από 19.000 σκοπευτήρια, 6.600 βάσεις για σκι, 1.300 στάδια για παγοδρομίες κ.ά.
Τέλος, συμπεραίνουμε πως στο καπιταλιστικό σύστημα τον αθλητισμό τον αντιμετωπίζουν σαν προϊόν και πηγή κέρδους, ενώ στον σοσιαλισμό, που είναι σύστημα που έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και την εξυπηρέτηση των αναγκών του, σαν λαϊκό αγαθό που βοηθά ολόπλευρα στην ανάπτυξη του ανθρώπου, καθώς και στην βελτίωση της υγείας του και της ζωής του.
Είναι επιβεβλημένο να αναπτυχθεί στην χώρα μας ένα κίνημα που θα διεκδικεί την δωρεάν συμμετοχή της νεολαίας και των εργαζομένων στον αθλητισμό, την ανάπτυξη του μαζικού λαϊκού αθλητισμού με την ευθύνη της πολιτείας και των δήμων, την ενίσχυση και αναβάθμιση του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής στα σχολεία, συμβάλλοντας έτσι στην βελτίωση της ψυχοσωματικής υγείας του λαού μας.
Α.Χ, Γυμναστής Βέροια
