1.134 νεκροί… 2.500 τραυματίες… οι περισσότεροι ανάπηροι… 800 ορφανά…
Χωρίς κεριά, je suis, παγκόσμιους θρήνους και… επετείους. Χωρίς συντετριμμένους δημοσιογράφους, χωρίς συλλυπητήρια και αλληλεγγύη από την παγκόσμια πολιτική ελίτ… Χωρίς δάκρυα… Στεγνά, απλά μια είδηση…
Ήταν 24 Απριλίου 2013, όταν το κτίριο Rana Plaza στην Ντάκα του Μπαγκλαντές κατέρρευσε «από τις δονήσεις των γεννητριών και των ραπτομηχανών»… όπως αποφάνθηκαν οι ειδικοί. Στα ερείπιά του, γεννήθηκε το πλέον πολύνεκρο βιομηχανικό «ατύχημα», καταγράφοντας αριθμούς που αντιστοιχούν μόνο σε απολογισμούς πολεμικών συρράξεων.
Δεν ήταν ατύχημα. Το Rana Plaza, που φιλοξενούσε 5 βιομηχανίες ένδυσης, κατασκευάστηκε στην λογική των αναδυόμενων επενδυτικών «ελντοράντο» της Ν.Α Ασίας. Η απουσία κάθε ελέγχου και η ασύδοτη δράση των «επενδυτών» έφτιαξαν ένα κτίριο φέρετρο.
Το 2006-7 κατασκευάζεται ένα τετραώροφο κτίριο. Μέχρι το 2012, προστίθενται χωρίς άδεια 4 όροφοι επιπλέον και χωρίς καν τα υποτυπώδη στοιχεία του φέροντα οργανισμού. Επίσης χωρίς μελέτη και άδεια τοποθετούνται στην ταράτσα του κτιρίου τέσσερις ηλεκτρογεννήτριες.
Δύο μέρες πριν την κατάρρευση, το κτίριο εμφανίζει ρωγμές. Οι ανησυχίες και οι διαμαρτυρίες των εργαζομένων αντιμετωπίστηκαν με αδιαφορία και πιέσεις και τελικά υποχρεώθηκαν να συνεχίσουν τη δουλειά. Μόνο μια τράπεζα που στεγάζονταν σε χώρο του κτιρίου εκκενώθηκε.
Για το τερατώδες αυτό έγκλημα, κανένα από τα 40 άτομα στα οποία απαγγέλθηκαν κατηγορίες, δεν έχει ακόμα καταδικαστεί. Άλλωστε 5 ακριβώς μήνες πριν (24/11/12), έγινε ένα ακόμη «ατύχημα» σε εργοστάσιο υφασμάτων στο Μπαγκλαντές με 112 νεκρούς. Για αυτό καταδικάστηκαν δύο άτομα (διοικητικοί υπάλληλοι!) με πρόστιμο και δύο χρόνια φυλακή.
Μαύρη και «μαύρη» εργασία…
Τις μέρες μετά την κατάρρευση του Rana Plaza, η αρχική πλήρης αδυναμία των αρχών, να προσδιορίσουν τους αριθμούς νεκρών και αγνοούμενων, αποδείκνυε το μέγεθος της μαύρης-αδήλωτης εργασίας. Αυτής της «εργασίας» που υποτίθεται διώκουν οι αρχές, αλλά που τελικά ανθεί σε ολόκληρο τον καπιταλιστικό κόσμο, ακόμη και εκεί που η «επίσημη εργασία» αμείβεται με 30 ευρώ το μήνα!
Αυτός ήταν ο λόγος που χρειάστηκαν μήνες για να προσδιοριστεί ο τελικός αριθμός των θυμάτων. Που μάλλον δεν ήταν τελικός, αφού τα συνεργεία απλά σταμάτησαν να ανασύρουν πτώματα όταν… «χάθηκαν οι ελπίδες». Περισσότερα από 100 άτομα (από τους δηλωμένους αγνοούμενους) δεν βρέθηκαν ποτέ.
… και ανάπτυξη
Οι συνθήκες εργασίας στο Μπαγκλαντές είναι απάνθρωπες. Είναι αυτές που το κατατάσσουν στις οικονομικές τίγρεις της Ασίας, για να χρησιμοποιήσουμε το νεοφιλελεύθερο λεξιλόγιο των καιρών. Το Μπαγκλαντές με 168 εκατομμύρια (8η σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο), βρίσκεται στον κατάλογο των 10 ταχύτερα αναδυόμενων οικονομιών. Είναι ένα οικονομικό θαύμα, όπως το χαρακτηρίζουν οι «διεθνείς οίκοι» αξιολόγησης και οι «οικονομικοί αναλυτές». Η καλπάζουσα ανάπτυξη που παρουσιάζει, οφείλεται κατά βάση στη βιομηχανία υφασμάτων και ένδυσης, αφού τα προϊόντα του κλάδου αφορούν το 80% των εξαγωγών της, τοποθετώντας το Μπαγκλαντές στη δεύτερη σχετική θέση, μετά την Κίνα
Αυτές οι εργασιακές σχέσεις είναι που προσφέρουν ανάπτυξη όχι μόνο στην ίδια την χώρα, αλλά και στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τα μονοπώλια που λυμαίνονται αυτή τη μεγάλη αγορά. Οι πολυεθνικές του κλάδου της ένδυσης-υπόδησης, που έχουν σχεδόν εξολοκλήρου μεταφέρει την παραγωγή τους στις χώρες της Ν.Α. Ασίας, έχουν στους ισολογισμούς τους, τα κέρδη από το αίμα των εργατών του Rana Plaza και των υπόλοιπων 5000 εργοστασίων του Μπαγκλαντές.
Η μέρα της γυναίκας…
Το 90% των εργαζομένων από τα 4 περίπου εκατομμύρια, που εργάζονται στον κλάδο της υφαντουργίας στο Μπαγκλαντές, είναι γυναίκες. Αυτό ήταν και το ποσοστό των γυναικών μεταξύ των νεκρών και των τραυματιών του Rana Plaza. Στο κτίριο εκείνη τη μέρα βρίσκονταν 3.500 εργαζόμενες (-οι), χωρίς βέβαια να είναι δυνατόν να υπολογιστεί ο ακριβής αριθμός λόγω της αδήλωτης εργασίας,
Οι περισσότερες από όσες επέζησαν, είναι σήμερα άνεργες, έχοντας υποστεί ισχυρό ψυχικό σοκ και κουβαλώντας κάθε είδους αναπηρία. Αποζημιώσεις δεν έχουν δοθεί ούτε στις οικογένειες των νεκρών, ούτε στις ανάπηρες εργάτριες, ούτε βέβαια και στα ορφανά του Rana Plaza. Των αποζημιώσεων άλλωστε προηγούνται οι αποφάσεις της… «δικαιοσύνης».
Οι ΜΚΟ (τύπου Oxfam), που «έτρεξαν» μετά τις 24/4/13 στο Μπαγκλαντές, ως τσιράκια των ιμπεριαλιστικών κέντρων, αναζητούν ακόμη τους υπεύθυνους. Μέχρι να βρεθούν επιδίδονται σε αγώνα υπεράσπισης της μπαγκλαντεσιανής βιομηχανίας, πάντα για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και το καλό των εργαζομένων. Με τέτοια προπαγάνδα εναντιώθηκαν στο ξέσπασμα οργής που ακολούθησε το έγκλημα του Rana Plaza και τις κινητοποιήσεις που «βλάπτουν την εύρυθμη λειτουργία των βιομηχανιών».
Είναι οι ίδιες ΜΚΟ, που ως τμήμα των μηχανισμών της κυρίαρχης προπαγάνδας την 8η Μάρτη, ξεχνούσαν τα αμέτρητα-καθημερινά εγκλήματα που γίνονται σε βάρος των εργατριών στα Rana Plaza του πλανήτη και ανακάλυπταν την καταπίεση στον γυναικείο φερετζέ… μόνο των χωρών όμως που δεν υποτάσσονται στον δυτικό ιμπεριαλισμό.
…και η υποκρισία της Δύσης
1.134 νεκροί πέρασαν και περνούν κάθε χρόνο στα ψιλά των εφημερίδων. Η «πονόψυχη», «δημοκρατική» δύση, που είναι έτοιμη ακόμη και να βομβαρδίσει ολόκληρες χώρες για να «αντιμετωπίσει εγκλήματα», σφυρίζει αδιάφορα απέναντι στον εγκληματικό πόλεμο της βιομηχανίας της Ν.Α Ασίας όπως και του υπόλοιπου κόσμου.
Όχι από κανενός είδους παράλειψη. Μα επειδή το Rana Plaza είναι ένα κομμάτι από τη σάρκα της Αμερικής και της Ευρώπης. Η εικόνα της γεωργίας και της βιομηχανίας του Μπαγκλαντές, της Ινδοκίνας, της Ινδονησίας, όπως και των χωρών της υποσαχάριας Αφρικής είναι η πίσω όψη του δυτικού κόσμου. Είναι, πιο σωστά, δημιούργημα του δυτικού ιμπεριαλισμού. Και ως τέτοιο, όχι απλά δεν θέλει να το αλλάξει, παρά μόνο παλεύει μανιασμένα για την διατήρησή του.
Από το Charlie μέχρι το… Rana Plazα
Την επίθεση στο Charlie, ακολούθησαν πολύωρα αφιερώματα δακρυσμένων δημοσιογράφων, εκατομμύρια κεριά, όρκοι στην υπεράσπιση της δημοκρατίας, δηλώσεις στήριξης και συμπόνιας όλων των δυτικών ηγετών και αναρίθμητες εκπομπές, ντοκιμαντέρ και επετειακές εκδηλώσεις στη μνήμη των 12 θυμάτων.
Για την Παναγία των Παρισίων ο πλανήτης δάκρυσε, όπως ανέφεραν συνεχώς τα ΜΜΕ, και σε ελάχιστες ώρες ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό συγκεντρώθηκε για την ανοικοδόμηση της.
Δεν υποτιμά κανείς ούτε τη σημασία ούτε τα θύματα της προβοκατόρικης επίθεσης στο Charlie, ούτε την καταστροφή ενός τέτοιου θρησκευτικού και πολιτιστικού μνημείου. Οφείλουμε όμως να θυμίζουμε και να θυμόμαστε τον ωκεανό των ιμπεριαλιστικών εγκλημάτων.
Ποιος θυμάται ότι το 1991 οι ΗΠΑ επιτιθέμενες στο Ιράκ βομβάρδισαν την πυραμίδα της αρχαίας πόλης Ουρ; Ένα μνημείο του παγκόσμιου πολιτισμού ηλικίας σχεδόν 6000 ετών. Ποιος θυμάται ότι οι Αμερικάνοι έστησαν στρατόπεδα και ελικοδρόμια πάνω σε αρχαιολογικούς χώρους στην περιοχή της Βαβυλώνας; Ποιος θυμάται την βιβλιοθήκη της Βαγδάτης και την τύχη που της επιφύλαξε η αμερικάνικη επίθεση και κατοχή; Που είναι οι δηλώσεις αλληλεγγύης και οι επέτειοι όλων αυτών των εγκλημάτων;
Το μεγαλύτερο έγκλημα στην ιστορία της βιομηχανικής παραγωγής, όχι απλά ξεχάστηκε 6 χρόνια μετά, αλλά ακόμη και την στιγμή που συνέβη ελάχιστες φορές βρήκε θέση στην δυτική δημοσιογραφία. Αλλά και όταν έγινε θέμα στα δυτικά ΜΜΕ, έγινε με ιδιαίτερη προσοχή, χωρίς φράσεις και λέξεις που θα προκαλούσαν «επικίνδυνους» συνειρμούς και προπάντων χωρίς καμία συναισθηματική φόρτιση.
Η απάντηση των γυναικών, της εργατικής τάξης και των λαών είναι… δική τους υπόθεση
Κανείς δεν περιμένει βέβαια από τα κέντρα προπαγάνδας του ιμπεριαλισμού και της ολιγαρχίας να αναδείξουν το έγκλημα του Rana Plaza. Γιατί πολύ απλά και αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα είναι δικό τους «παιδί». Τα ερωτήματα τίθενται καθαρά ρητορικά.
Αυτό είναι υπόθεση της εργατικής τάξης του Μπαγκλαντές και των άλλων λαών. Στις 26 Απρίλη, δύο μέρες μετά το έγκλημα, εκατοντάδες χιλιάδες βιομηχανικοί εργάτες-τριες βγήκαν οργισμένοι στους δρόμους της Ντάκα. Τις επόμενες μέρες η βιομηχανία ένδυσης σε όλο το Μπαγκλαντές γνώρισε ένα μεγάλο απεργιακό μπλακ άουτ. Έγινε ένα μεγάλο βήμα.
Παρά τις διώξεις, την τρομοκρατία και τις απολύσεις, οι εργάτριες του Μπαγκλαντές στα επόμενα χρόνια και μέχρι το 2018, κατάφεραν να συγκροτήσουν σχεδόν 500 συνδικαλιστικές οργανώσεις. Το 2016 η κυβέρνηση σε αγαστή συνεργασία με τους μεγαλοβιομήχανους, διέλυσε τα συνδικάτα, τα οποία κινητοποιούνταν με αφορμή έναν ακόμη εργατικό θάνατο.
Παρά τη λυσσασμένη αντίδραση, οι εργάτριες στην κόλαση της κλωστοϋφαντουργίας του Μπαγκλαντές συσπειρώνονται στα σωματεία τους. Εκεί δεν υπάρχει χρόνος για κεριά.
Γνωρίζουν καλά ότι με τους αγώνες τους μπορούν να νικήσουν την ιμπεριαλιστική και καπιταλιστική βαρβαρότητα. Μόνο έτσι μπορούν να τιμούν τη μνήμη των χιλιάδων νεκρών τους.
