Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Πορεία, τέυχος 55 που κυκλοφορε;i
“Από μια ντουζίνα προγράμματα, προτιμώ έναν αγώνα”
Κ. Μαρξ
Το φοιτητικό κίνημα καλείται να υπερβεί σημαντικές δυσκολίες. Πρώτ’ απ’ όλα είναι πολύ δύσκολες οι συνθήκες διαβίωσης. Τα υψηλά ενοίκια, η ακρίβεια, η ενεργειακή κρίση, η υποτυπώδης φοιτητική μέριμνα, συνθέτουν ένα εκρηκτικό μίγμα, το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει η μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών. Εκείνοι και οι οικογένειές τους πραγματοποιούν πολύ βαριές θυσίες προκειμένου να τα βγάλουν πέρα και να μπορέσουν να σπουδάσουν, με πολλούς φοιτητές να είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται ταυτόχρονα με τις σπουδές τους. Η πραγματικότητα αυτή βάζει αναμφισβήτητα εμπόδια στη συλλογική δράση των φοιτητών.
Επιπλέον, η δράση της φιλοκυβερνητικής ΔΑΠ, καθώς και των δυνάμεων που στηρίζουν βασικές πτυχές της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής όπως η ΠΑΣΠ και το Bloco, έρχεται να δυσκολέψει περαιτέρω την ανάπτυξη των αγώνων των φοιτητών. Οι δυνάμεις αυτές καλλιεργούν μέσα στα πανεπιστήμια τη συμπόρευση με την κυβερνητική πολιτική. Συντάσσονται με το τσάκισμα των μορφωτικών δικαιωμάτων της νεολαίας. Ταυτόχρονα, καλλιεργείται συστηματικά από την Κυβέρνηση και τα ΜΜΕ ο ατομικός δρόμος και η συκοφάντηση των φοιτητικών συλλόγων. Όπως επίσης αξιοποιείται από την κυβέρνηση η προσπάθεια τρομοκράτησης του φοιτητικού κινήματος με απειλές για πειθαρχικά και διαγραφές φοιτητών που συνδικαλίζονται, άγρια καταστολή των φοιτητικών αγώνων με χημικά, ξύλο, προσαγωγές και συλλήψεις. Αυτήν την κατεύθυνση έρχεται να ενισχύσει η προσπάθεια της κυβέρνησης για την είσοδο της αστυνομίας στα Πανεπιστήμια όπως επίσης και ο στόχος της κυβέρνησης για πραγματοποίηση φοιτητικών εκλογών με ενιαία ψηφοδέλτια.
Παρόλα αυτά, αρκετών φοιτητών δείχνει να μην ιδρώνει το αυτί τους. Μπαίνουν στις γενικές συνελεύσεις και προσπαθούν μέσα από τον σύλλογό τους να βρουν διέξοδο στα οξυμένα προβλήματά τους. Εκεί έρχονται αντιμέτωποι με νέες δυσκολίες. Πρώτ΄ απ’ όλα οι δυνάμεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ, σαμποτάρουν με την αποχή τους τις συνελεύσεις (ή συμμετέχουν μόνο όταν θέλουν να εμποδίσουν τη λήψη μια αγωνιστικής απόφασης). Εμπόδια όμως βάζουν και οι δυνάμεις των ΠΚΣ και ΕΑΑΚ. Οι δυνάμεις αυτές υποστηρίζουν πως οι φοιτητές στις γενικές συνελεύσεις πρέπει να ψηφίζουν στη βάση πλαισίων και όχι να αποφασίζουν με βάση συγκεκριμένα αιτήματα, στόχους και μορφές πάλης. Με την ψήφιση πλαισίων, οι δυνάμεις αυτές επιχειρούν να μετατρέψουν τις γενικές συνελεύσεις από μαζικές και συλλογικές διαδικασίες σε διαδικασίες που αφορούν μόνο τα μέλη και τους φίλους τους. Πρόκειται για μια βαθιά λαθεμένη αντίληψη που αντί να υπηρετεί το φοιτητικό κίνημα υπηρετεί μονάχα τους εκλογικούς τους σχεδιασμούς. Οι φοιτητές αντί να δουν τις γενικές συνελεύσεις σαν μία δική τους υπόθεση, καλούνται να παρακολουθήσουν ένα παραταξιακό πάνελ και στο τέλος να γίνουν ψηφοφόροι της μίας ή της άλλης φοιτητικής παράταξης.
Σύμφωνα με αυτές τις δυνάμεις, ο φοιτητής πρέπει να συμφωνήσει σε ό,τι γράφουν σε πολυσέλιδα κατεβατά που πολλές φορές δεν έχουν διαβάσει ούτε οι ίδιοι, προκειμένου να κάνει έναν αγώνα. Ταυτόχρονα, ΠΚΣ και ΕΑΑΚ πέφτουν σε μια σειρά από αντιφάσεις κρατώντας αυτήν τη στάση. Έχουμε δει για εβδομάδες ολόκληρες να διαφωνούν ωρυόμενοι στα φοιτητικά αμφιθέατρα πόσο διαφορετικά είναι τα πλαίσιά τους και στη συνέχεια μετά από λίγες μέρες να κατεβαίνουν με κοινό πλαίσιο. Έχουμε δει να έχουν κοινό πλαίσιο για εβδομάδες ολόκληρες και στην συνέχεια να καταλήγουν να λύνουν τις «διαφορές» τους με την «πολιτική διαδικασία» των άγριων εκατέρωθεν ξυλοδαρμών. Το γεγονός ότι αυτές οι πρακτικές και μέθοδοι απωθούν τον κόσμο από τη συνέλευση, υπονομεύουν το φοιτητικό κίνημα και διασπούν τους αγώνες δε δείχνει να ενδιαφέρει τις συγκεκριμένες δυνάμεις. Ανεξάρτητα από τυχόν καλοπροαίρετες προθέσεις φοιτητών που δραστηριοποιούνται στις γραμμές των δυνάμεων αυτών, είναι τέτοια η εκλογολαγνική λογική της ηγεσίας των δυνάμεων αυτών, που σε όποιες κινητοποιήσεις συμμετέχουν το κάνουν προκειμένου να το εξαργυρώσουν μετέπειτα στην κάλπη. Είναι τέτοιος ο τυχοδιωκτισμός τους και οι ευκαιριακές πρακτικές και μέθοδοί τους που είναι πολύ λογικό να πέφτουν σε αντιφάσεις.
Ένα επιχείρημα που αντιτάσσουν συχνά οι δυνάμεις αυτές είναι πως η ψήφιση με βάση συγκεκριμένα αιτήματα, στόχους και μορφές πάλης θα αποπολιτικοποιούσε τις Γενικές Συνελεύσεις. Η Φοιτητική Πορεία έχει ιδεολογική, πολιτική και συνδικαλιστική τοποθέτηση για μια σειρά ζητήματα. Τις απόψεις αυτές οι εκπρόσωποί της, τις διατυπώνουν θαρραλέα σε κάθε Γενική Συνέλευση, όπου υπάρχουν δυνάμεις. Αυτό που λέμε είναι ότι η συμφωνία με τις απόψεις μας αυτές δεν μπαίνει ως προϋπόθεση προκειμένου να πραγματοποιηθεί ένας αγώνας. Δεν βάζουμε παραδείγματος χάρη σαν προϋπόθεση την συμφωνία με την ανάλυση της Φοιτητικής Πορείας για τον πόλεμο στην Ουκρανία προκειμένου να παλέψει ένας φοιτητής ενάντια στην είσοδο της πανεπιστημιακής αστυνομίας.
Ταυτόχρονα, το προηγούμενο διάστημα πραγματοποιήθηκαν σημαντικοί εργατικοί αγώνες. Οι εργάτες στην Μαλαματίνα πραγματοποίησαν πολύμηνη απεργία. Ποιο ήταν εκεί το «πλαίσιο»; Να παρθούν πίσω οι 15 απολύσεις και να υπογραφούν συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Πριν από περίπου έναν χρόνο είχε πραγματοποιηθεί ο αγώνας των διανομέων. Και αυτός ο αγώνας πραγματοποιήθηκε στη βάση των δίκαιων αιτημάτων των εργαζομένων. Τα αιτήματα αυτά ήταν να παρθούν πίσω οι απολύσεις, να υπογραφούν συλλογικές συμβάσεις εργασίας, να σταματήσουν οι δολοφονικές αξιολογήσεις της εταιρείας e-food και ορισμένα ακόμη αιτήματα που αφορούσαν τα ΜΑΠ και την πληρωμή των βενζινών. Ποιο ήταν το «πλαίσιο» του αγώνα των εργαζομένων της COSCO; Μέτρα ασφαλείας και υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας. Οι αγώνες αυτοί ήτανε απολιτίκ; Υπήρχαν εκεί πολυσέλιδα πλαίσια να μπουν σαν προϋπόθεση προκειμένου να αγωνιστούν οι εργαζόμενοι για τα δίκαια αιτήματά τους; Στο εργατικό κίνημα, εκεί που σφίγγουν τα γάλατα, μια τέτοια πρακτική δε θα μπορούσε ούτε καν να διατυπωθεί χωρίς να φαντάζει αστεία, πόσο μάλλον να επικρατήσει.
Όλα τα παραπάνω ίσως να συνοψίζονται σε μία φράση που φέρεται να απηύθυνε ένας Γερμανός εργάτης στον Καρλ Μαρξ: «Δε γνωρίζω πολλά, μπορώ όμως να σου περιγράψω με τον πιο κατανοητό τρόπο πού με χτυπάει το παπούτσι». Πράγματι, οι αγώνες των εργαζομένων, του λαού, των φοιτητών ξεσπάνε υπό το βάρος των αδιεξόδων που υπάρχουν στις ζωές τους. Είναι τα οξυμένα προβλήματα αυτά που κινητοποιούν τον λαό να αγωνιστεί. Η πάλη για μια ανθρώπινη ζωή αποτελεί την αιτία των αγώνων. Το φοιτητικό κίνημα δεν αποτελεί εξαίρεση. Η μοναδική διέξοδος στα οξυμένα προβλήματα των φοιτητών βρίσκεται στους αγώνες τους. Οι φοιτητές παρά τις δυσκολίες πρέπει να μπουν στις Γενικές Συνελεύσεις των Συλλόγων τους και να παλέψουν μέσα από εκεί. Η Φοιτητική Πορεία θα συνεχίσει να αγωνίζεται στο πλευρό των φοιτητών για την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων μας.
Μιχάλης Μ.
