Μια αγαστή, αν και ιδιότυπη, συνεργασία έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στα δύο μεγάλα αστικά κόμματα, που εναλλάσσονται τα τελευταία χρόνια στη διακυβέρνηση της χώρας: ο ένας νομοθετεί, ο άλλος υλοποιεί. Ο μεν προετοιμάζει, ο δε εφαρμόζει. Συνεννόηση και «εποικοδομητικός» συντονισμός. Στην πράξη, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν μεταξύ τους μικρότερα προβλήματα, σε σχέση με εκείνα που έκαστο κόμμα εκδηλώνει εσωκομματικά. Όπως και να ’χει, η συνεργασία των δύο αυτών μεγάλων «αντίπαλων» διεκδικητών της πολιτικής εξουσίας, έχει τα αποτελέσματά της. Η περίπτωση της άρσης του πανεπιστημιακού ασύλου μπορεί να νοείται ένα απ’ αυτά.
Κι αν η ΝΔ δεν μπόρεσε, επί των ημερών τού Καραμανλή του Νεότερου του Εξαφανισθέντος, να κάνει πράξη τις αντιδραστικές αποφάσεις της για το άσυλο (νόμος-πλαίσιο της Γιαννάκου), φαίνεται σιγά-σιγά να τα καταφέρνει το ΠΑΣΟΚ, με σταθερές και μεθοδευμένες κινήσεις, μέσα σε λίγους μόνο μήνες «σοσιαλιστικής» διακυβέρνησης.
Θυμίζουμε ότι ήδη από τον Δεκέμβρη του 2009 η Διαμαντοπούλου πίεζε τις διοικήσεις των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων να χαρτογραφήσουν (να περιορίσουν) τα όρια του ασύλου. Για να δώσει κάποιες «κατευθυντήριες γραμμές» για τον επακριβή προσδιορισμό, σημείωνε με νόημα ότι «τα πεζοδρόμια και οι δρόμοι δεν είναι άσυλο». Η σπουδή τής υπουργού ήταν τέτοια, ώστε έθεσε το θέμα του ασύλου στην 62η Σύνοδο των Πρυτάνεων, μολονότι ήταν εκτός ατζέντας.
Δεν πέρασαν πολλές ημέρες, και στις 28/1/10 η Διαμαντοπούλου επαναφέρει με επιστολή της προς τους Πρυτάνεις των ΑΕΙ και τους Προέδρους των ΤΕΙ το αίτημά της να ονοματίσουν «επακριβώς τους χώρους που προβλέπονται για έρευνα και εκπαίδευση, ώστε η οριοθέτηση του ασύλου να δίνει και τη δυνατότητα αποτελεσματικής εφαρμογής του». Γιατί άραγε βιάζεται τόσο πολύ;
Από τα 21 πανεπιστήμια της χώρας, στην επιστολή-αίτημα της Διαμαντοπούλου μέχρι στιγμής έχουν απαντήσει μόνον έξι· από αυτά, τα πέντε είναι «σεσημασμένα» (Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ιονίου, Δυτικής Μακεδονίας, Πολυτεχνείο Κρήτης και Γεωπονικό), ενώ το ΕΜΠ κρατάει στάση άξια αναφοράς:
καταρχήν απάντησε στην Διαμαντοπούλου (κακώς),
ωστόσο, για να μην ξεσηκώσει τους φοιτητές του, περιέγραψε ανεξαίρετα ως άσυλο ό,τι υπάρχει μέσα στις περιφράξεις: «Η οριοθέτηση των χώρων ασύλου για τα Συγκροτήματα της Πατησίων και του Ζωγράφου είναι σαφώς καθορισμένη από την περίφραξη, εντός της οποίας περιέχονται οι κτιριακές εγκαταστάσεις των εννέα σχολών του ΕΜΠ. Περιλαμβάνονται, επίσης, οι ελεύθεροι χώροι μεταξύ των κτιρίων.» (καλώς),
αλλά άφησε ανοιχτό παραθυράκι για τη δυνατότητα εφαρμογής των διατάξεων του νόμου-πλαισίου για την άρση του ασύλου: «Σε ακραίες περιπτώσεις, όπου υπάρχουν ισχυρές και κατά το δυνατόν αντικειμενικά αξιολογημένες ενδείξεις για την τέλεση κακουργηματικών πράξεων ή εγκληματικών ενεργειών κατά της ανθρώπινης ζωής και ακεραιότητας και της περιουσίας, και αφού έχει καταστεί εμφανής η αδυναμία ειρηνικής παρέμβασης, η εφαρμογή του νόμου καθίσταται απαραίτητη.» (κακώς)
Δυστυχώς η διοίκηση του ΕΜΠ (ο πρύτανης και δύο αντιπρυτάνεις) προσφάτως θεώρησε απειλή για το άσυλο ένα ..πάρτυ που πραγματοποιήθηκε στο κτήριο των Χημικών Μηχανικών στις 20/2, στη διάρκεια του οποίου διατυπώθηκαν, σύμφωνα με τον πρύτανη, Μουτζούρη Κ., «ακόμη και απειλές» εναντίον του υπευθύνου φύλαξης. Για πρώτη φορά στα νεότερα χρονικά, με «ομόφωνη» απόφαση της διοίκησης του ΕΜΠ (δηλαδή τριών ατόμων), δόθηκε το «πράσινο» -με όλη τη σημασία της λέξης- «φως» για επέμβαση της αστυνομίας με δεδομένα τέτοιου τύπου. Ας σημειωθεί ότι ο πρύτανης του ΕΜΠ, για να δικαιολογήσει το αίτημά του για την άρση του ασύλου, αναφέρθηκε σε γεγονότα (κλοπή Υ/Η και βανδαλισμό αμαξιού φοιτητή) δύο ημερών που προηγήθηκαν (18/2 και 19/2). Συσσωρεύονται λοιπόν τα παραπτώματα, και, όταν γίνουν πολλά, καταλύεται το άσυλο; Πού αλλού θα μπορέσει να δει κανείς μια τέτοια νομική αντίληψη;
Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι, λίγο-πολύ, γνωστά: περίπου 30 μοτοσικλετιστές της ομάδας «Δ» εισήλθαν στον χώρο της Πολυτεχνειούπολης και προχώρησαν σε 35 συλλήψεις, αδιακρίτως. Οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν έξω από τα κτήρια: η αστυνομία εφαρμόζει εδώ ένα μεθοδικό σχέδιο· προς το παρόν, στόχος είναι να νομιμοποιηθεί η παρουσία της γύρω και δίπλα στα πανεπιστημιακά κτήρια, ενώ με σταδιακά βήματα δρομολογείται και η εισβολή της εντός των κτηρίων.
Για να μη προκαλέσει περισσότερο το φοιτητικό και κοινό αίσθημα, και, φυσικά, επειδή όλες οι συλλήψεις που πραγματοποιήθηκαν ήταν καταφανώς παράνομες και αντισυνταγματικές, η αστυνομία, μετά από λίγες ώρες, άφησε ελεύθερους τους προσαχθέντες. «Δεν προέκυψε τίποτα σε βάρος τους», αναγκάστηκε να παραδεχτεί η ίδια η ασφάλεια. Πάντως Υπουργείο «Προστασίας» του πολίτη, Διαμαντοπούλου, και ομοϊδεάτες της πρυτάνεις πανηγυρίζουν για την πρώτη σημαντική κατάκτηση τους. Μέσα στη γενική επίθεση σε βάρος οικονομικών και κοινωνικών κατακτήσεων δεκαετιών, πιστεύουν, ποιος θα συγκινηθεί για μια μικρή καταπάτηση του φοιτητικού ασύλου;
Η ΝΔ, στο πνεύμα της αγαστής συνεργασίας που προαναφέραμε, επικροτεί την υλοποίηση των δικών της (αντι-)εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, και ο Σαμαράς με ανακούφιση δηλώνει ότι επιτέλους «στο ΕΜΠ εφαρμόστηκε ο νόμος». Πάντως υπάρχει περιθώριο για επιδείνωση της κατάστασης με επιβολή ..«νομιμότητας», καθότι ο νόμος-πλαίσιο αναγνωρίζει το δικαίωμα της αστυνομίας για «αυτεπάγγελτη» (δηλαδή, ακόμη και χωρίς την έγκριση των πρυτανικών αρχών) επέμβαση σε χώρους που προστατεύονται από το πανεπιστημιακό άσυλο, εφόσον κρίνεται ότι σε αυτούς τελούνται κακουργηματικές πράξεις. Μοναδική προϋπόθεση για την επέμβαση της δημόσιας αρχής είναι η εισαγγελική εντολή.
Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, το άσυλο βάλλεται στοχευμένα σε δύο πλευρές του:
Πρώτον, περιορίζεται η χωρική έκτασή του· η ασφάλεια κάνει προσαγωγές ακριβώς έξω από τα κτήρια, όπου, σύμφωνα με τη Διαμαντοπούλου, δεν υφίσταται άσυλο (ενώ υπάρχει η πρόθεση να μειωθούν ακόμη περισσότερο οι χώροι που καλύπτονται από άσυλο, ακόμη και εντός των κτηρίων).
Δεύτερον, μετατίθεται η απόφαση για την άρση του σε ολιγομελείς διοικήσεις πανεπιστημίων, (ενώ υπάρχει η πρόθεση σταδιακά να αντικατασταθούν κι αυτές από τις εισαγγελικές αρχές).
Στην, αν μη τι άλλο, μεθοδευμένη επιχείρηση κατάλυσης του ασύλου, μοναδική ουσιαστική απάντηση αποτελεί η υπομονετική εργασία για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος.
