Όλα αυτά τα μνημονιακά χρόνια ο ελληνικός λαός έχει δεχτεί πολλά πλήγματα. Οι μισθοί συνεχώς μειώνονται, οι συντάξεις περικόπτονται, τα εργασιακά δικαιώματα, η δημόσια υγεία και παιδεία χτυπιούνται ανελέητα. Η ανεργία έχει εκτοξευθεί στα ύψη, εξαθλιωμένοι πολίτες «στοιβάζονται» έξω από τα ΚΕΠ για το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης και ο κατήφορος δείχνει να μην έχει τέλος. Μέσα σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση οι εργαζόμενοι δέχονται τα χτυπήματα το ένα πίσω απ’ τα’ άλλο, λες και πληρώνουν το τίμημα του «προνομίου» τους να δουλεύουν σε συνθήκες γαλέρας κι εργασιακού μεσαίωνα για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Μέσα στο κλίμα γενικευμένης επίθεσης εναντίον των εργασιακών δικαιωμάτων εντάσσονται και οι ενέργειες των τελευταίων κυβερνήσεων για κατάργηση ουσιαστικά της κυριακάτικης αργίας, ύστερα από πιέσεις των ξένων δανειστών τους (ακόμη ένα δείγμα της υποτελούς, ξενόδουλης πολιτικής που επιλέγουν να ακολουθούν) και με την απολύτως σύμφωνη γνώμη της ντόπιας ολιγαρχίας του πλούτου.
Η Κυριακάτικη αργία θεσμοθετήθηκε από την κυβέρνηση Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, που ψήφισε ειδικό νόμο, ο οποίος δημοσιεύθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 1909 και άρχισε να εφαρμόζεται την πρώτη Κυριακή του νέου χρόνου, στις 4 Ιανουαρίου 1910. Είχε ως διακηρυγμένο σκοπό της την ανάπαυση του εργατικού δυναμικού, και κατά την ημέρα αυτή θα ήταν πλέον εφικτή, σύμφωνα και με τα χριστιανικά πρότυπα της κοινωνίας, η συνάθροιση της ελληνικής οικογένειας. Βέβαια, πέρα και πρώτα από όλα, η κυριακάτικη αργία υπήρξε μία σημαντική εργασιακή κατάκτηση του λαού, η οποία μετράει πάνω από έναν αιώνα ζωής.
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στο σήμερα.
Το ΣτΕ, μέσα στα πλαίσια της υποτιθέμενης υπεράσπισης της συνταγματικής νομιμότητας, δημοσίευσε την απόφαση 100/2017 με την οποία ακυρώνεται εν μέρει ως αντισυνταγματικός ο νόμος 4177/2013, απόφαση του τότε υφυπουργού Ανάπτυξης Γιακουμάτου, με την οποία επιτρεπόταν η προαιρετική λειτουργία όλες τις Κυριακές του έτους στις ακόλουθες περιοχές: α) στην Περιφέρεια Αττικής, το ιστορικό κέντρο Αθηνών και τον Δήμο Ραφήνας - Πικερμίου, β) στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης και τη Χαλκιδική και γ) στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τα νησιά Ρόδος, Κως, Σύρος, Μύκονος και Σαντορίνη.
Ωστόσο η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ δεν επηρεάζει συνολικά όσα προβλέπει ο νόμος 4177/2013, και επιτρέπει τη λειτουργία όλων των καταστημάτων σε όλη τη χώρα οκτώ Κυριακές τον χρόνο και τη δυνατότητα λειτουργίας μικρότερων καταστημάτων, που δεν ανήκουν σε αλυσίδες, περισσότερες Κυριακές, με απόφαση του οικείου αντιπεριφερειάρχη. Ένα τετελεσμένο, στην ακρίβεια βούτυρο στο ψωμί των μεγάλων καταστημάτων κι εμπορικών αλυσίδων για περαιτέρω εκμετάλλευση των εργαζομένων και εκβιασμό απολύσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με το ωράριο εργασίας.
Το ΣτΕ, πρακτικώς, δεν επιτρέπει την εργασίες όλες τις Κυριακές του χρόνου, εμμέσως πλην σαφώς, ωστόσο, επιτρέπει την καταπάτηση της αργίας για πολλές, ίσως και τις περισσότερες, Κυριακές μέσα σ’ ένα ημερολογιακό έτος.
Όπως καταλαβαίνουμε, η καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων, έχει γνωρίσει την τιμητική της ήδη από τις κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ με δεσμεύσεις που αναλάμβαναν στο πλαίσιο της «εργαλειοθήκης Ι» του ΟΟΣΑ για κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, ενώ τώρα βρίσκονται στην αντιπολίτευση και ασκούν σκληρή κριτική στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που ασκεί ίδια και απαράλλαχτη πολιτική. Η τωρινή κυβέρνηση μάλιστα δέχεται πιέσεις από τους δανειστές για πλήρη απελευθέρωση της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων, πιέσεις που εντάθηκαν το τελευταίο διάστημα από την πλευρά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Εντύπωση τουλάχιστον προκαλεί επίσης, η εμφάνιση διαφόρων ομάδων που αποδοκιμάζουν την αγορά προϊόντων από τους καταναλωτές τις Κυριακές, ουσιαστικά μεταθέτοντας τις ευθύνες από εκείνους που νομοθετούν αντεργατικά και από τους μεγαλοεργοδότες, στον απλό καταναλωτή. Ποιος ο λόγος της μη καταδίκης πολιτικών αποφάσεων -όπως αυτή της κατάργησης της κυριακάτικης αργίας- οι οποίες εντάσσονται σε μια γενικότερη ξενόδουλη πολιτική επιβαλλόμενη από τα μεγάλα κέντρα αποφάσεων, και υλοποιούμενη από τους εγχώριους μεταφραστές των εντολών, και με το ντόπιο μεγάλο κεφάλαιο να τρίβει τα χέρια του από αντεργατική ικανοποίηση; Η επίθεση στους καταναλωτές το μόνο που κάνει είναι να δίνει άλλοθι στους πραγματικούς υπευθύνους, δηλαδή τις κυβερνήσεις και τα μνημόνια που μας επιβάλλουν.
Ας μη γελιόμαστε, η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνο κι ένα ακόμη πάτημα για περισσότερες καταπατήσεις των εργασιακών δικαιωμάτων.
Πραγματικά, το σύνθημα «μας κλέβουν κατακτήσεις ολόκληρου αιώνα» είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Το ίδιο επίκαιρο και αληθινό είναι και το σύνθημα που πρέπει να εμπεδωθεί, πρέπει να αποτελέσει κτήμα όλου του λαού: «Δεν θα σταματήσουν, αν δεν τους σταματήσουμε».
Κώστας Κ.
