Μέσα στις συνθήκες πανδημίας και μάλιστα στο χειρότερο σημείο της από την στιγμή που ξέσπασε, η κυβέρνηση και ο υπουργός απασχόλησης Κωστής Χατζηδάκης έρχεται να ξεριζώσει τη βασική εργατική κατάκτηση που για πάνω από έναν αιώνα, στο μυαλό της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου κόσμου αποτελεί κεκτημένο. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες και με νέο δεδομένο την εκτόξευση της τηλεργασίας (από 4,7% στο 27% στην Ελλάδα) η εργασιακή ζούγκλα θα απολέσει για χιλιάδες εργαζόμενους μια νέα πραγματικότητα. Η «ευελιξία» και τα «πλεονεκτήματα» της εργασίας από το σπίτι μεταφράστηκαν σε πλήρη εργοδοτική ασυδοσία με ωράρια λάστιχο, απλήρωτες υπερωρίες, καταπάτηση των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής των εργαζομένων.
Αυτή την «ευελιξία» τρέχει να νομιμοποιήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όχι μόνο για την τηλεργαζόμενους, αλλά για όλο τον εργαζόμενο κόσμο. Σύμφωνα με τις δηλώσεις τους, το εργατικό ωράριο, οι υπερωρίες, η κυριακάτικη αργία, το δικαίωμα στην απεργία, οι συλλογικές συμβάσεις και η λειτουργία των σωματίων μπαίνουν στο στόχαστρο του νέου νόμου, η ψήφιση του οποίου θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη τομή στη εργατική νομοθεσία από το 1982.
Κατάργηση 8ώρου μέσω ατομικών συμβάσεων εργασίας.
Το οχτάωρο λοιπόν θα αποτελεί παρελθόν για τους κλάδους που παρουσιάζουν εποχικότητα. Οι εργοδότες σε δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, οι μεταφορές και άλλες υπηρεσίες θα μπορούν να απασχολούν τους εργαζόμενούς τους μέχρι 10 ώρες την ημέρα για ένα ολόκληρο εξάμηνο με αντίστοιχη μείωση τον υπόλοιπο χρόνο. Αυτή η διάταξη αν και έχει ψηφιστεί από το 2011, στην πραγματικότητα έχει μείνει ανενεργή αφού απαιτούσε να υπάρχει σύμφωνη γνώμη του αντίστοιχου σωματείου. Πλέον αυτό δεν θα απαιτείται και το πρόβλημα της εργοδοσίας θα έρθουν να λύσουν οι ατομικές συμβάσεις εργασίας. Κάθε εργαζόμενος δηλαδή μόνος του θα έρχεται σε διαπραγμάτευση με τον εργοδότη για το καθορισμό του ωραρίου του.
Απλήρωτες υπερωρίες και κατάργηση της Κυριακάτικης Αργίας
Εργασία και τα σαββατοκύριακα θα προβλέπεται για τους εργαζομένους που εργάζονται 5ήμερο σε μία σειρά κλάδους όπως της πληροφορικής, των Data Centers, των Logistics και της βιομηχανίας, ένα μεγάλο αριθμό υπηρεσιών και κλάδων της ελληνικής οικονομίας. Αυτό φυσικά θα συμπαρασύρει και άλλους κλάδους, όπως του εμπορίου, αφού τις Κυριακές πίσω από τις κλειστές βιτρίνες θα δουλεύουν οι εργαζόμενοι για την ανατροφοδοσία των καταστημάτων. Αυτές οι αλλαγές θα σημάνουν φτηνή εργασία για τους εργοδότες και επιπλέον επιβάρυνση των εργαζομένων. Όποτε το έχουν ανάγκη θα υποχρεώνουν τους εργαζομένους να δουλεύουν μέχρι και 7 συνεχόμενες μέρες, ενώ θα μπορεί να ανταλλάσσεται με ρεπό, χωρίς την έξτρα αμοιβή των προσαυξήσεων (25% το Σάββατο και 75% την Κυριακή).
Περισσότερες υπερωρίες σε όλους τους κλάδους
Περισσότερες ώρες υπερωριών θα έχουν να αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι τόσο στις υπηρεσίες όσο και στη βιομηχανία. Πρόθεσή τους είναι να αυξήσουν τις υπερωρίες που επιτρέπονται μέχρι τώρα σε ένα έτος, από 96 στη βιομηχανία και 120 στις υπόλοιπες υπηρεσίες, σε 150 ώρες σε όλους του χώρους δουλειάς.
Χτύπημα στην απεργία και περαιτέρω παρέμβαση στα σωματεία
Ταυτόχρονα με τις παραπάνω αλλαγές επιχειρείται η συνέχιση των παρεμβάσεων στον τρόπο λειτουργίας των σωματείων. Μετά τους περιορισμούς που είχε θέσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την προκήρυξη απεργίας από τα πρωτοβάθμια σωματεία και το Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, επόμενος στόχος της κυβέρνησης είναι να καταρτίσει μητρώα μελών των σωματείων με στόχο την πραγματοποίηση ηλεκτρονικών εκλογών. Τόσο για τη εκλογή των οργάνων όσο και για την διεξαγωγή γενικών συνελεύσεων αλλά και για κάθε άλλη απόφαση, θα απαιτείται να γίνεται με ηλεκτρονικό τρόπο, με μοναδικό σκοπό τη χειραγώγηση και την περαιτέρω αποδυνάμωσή τους. Επίσης θα υποχρεώνει τα σωματεία και τα συνδικάτα να ορίζουν μεγάλο αριθμό προσωπικού ασφαλείας τις ημέρες απεργίας. Ενδεικτικά αναφέρουν ότι στις συγκοινωνίες θα πρέπει τις ημέρες απεργίας να λειτουργούν το 1/3 των συρμών.
Η πλήρης ελαστικοποίηση του εργάσιμου χρόνου και οι απλήρωτες υπερωρίες είτε με τα συνεχόμενα 10ώρα είτε με δουλειά τα σαββατοκύριακα αποτελούν για τις εργοδοτικές ενώσεις πολυπόθητους διακηρυγμένους στόχους για τουλάχιστον 3 δεκαετίες. Όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις με διάφορους νόμους προσπάθησαν να τους ικανοποιήσουν. Τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη έρχεται να λύσει πλήρως τα χέρια των εργοδοτών δίνοντας τους το ελεύθερο να ορίζουν τον εργάσιμο χρόνο με μοναδικό κριτήριο την αύξηση της κερδοφορίας τους. Στο δίλημμα που θα επιχειρήσει να βάλει στην κοινωνία η κυβέρνηση «Πρόοδος ή καθήλωση», για την εργατική τάξη και τον εργαζόμενο λαό θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι επιχειρούν να γυρίσουν την ιστορία 150 χρόνια πίσω. Πρέπει να είναι επίσης ξεκάθαρο ότι η επιμονή τους στο χτύπημα των συνδικαλιστικών ελευθεριών και της λειτουργία των συνδικάτων καθώς και η προσπάθεια επέκτασης και επιβολής της τηλεργασίας, δείχνουν και τον φόβο τους για τις συλλογικές διεκδικήσεις και τους μαζικούς αγώνες. Αυτός είναι και ο μοναδικός δρόμος μέσω του οποίου θα μπορέσει ο εργαζόμενος κόσμος να απαντήσει και να αποκρούσει την μεγάλη αυτή επίθεση.
Λεωνίδας Σ.
Αναδημοσίευση από το νέο τεύχος του Περιοδικού Πορεία που μόλις κυκλοφόρησε.