Με το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, έχουν φουντώσει στα πλαίσια της αριστεράς οι συζητήσεις και οι αντιπαραθέσεις για τα χαρακτηριστικά του πολέμου και για τη στάση του αντιπολεμικού-αντιιμπεριαλιστικού κινήματος.
Απέναντι στην κυρίαρχη αστική τοποθέτηση -όπως εκφράζεται από την κυβέρνηση του Μητσοτάκη, που στέκεται όπως λέει στην «σωστή πλευρά της ιστορίας» «στο πλευρό των ΗΠΑ όπου και όποτε χρειαστεί», πλάι στις φασιστικές δυνάμεις του Ζελένσκι- υποτίθεται στέκονται δυνάμεις και απόψεις που υποστηρίζουν στον ένα ή στον άλλο βαθμό την εισβολή της Ρωσίας, προσδίδοντας στη στάση τους -όπως ισχυρίζονται- αντιαμερικάνικο, αντινατοϊκό και αντιφασιστικό περιεχόμενο.
Οι αλλαγές στον κόσμο και ο πόλεμος στην Ουκρανία
Οι διάφορες δυνάμεις που τώρα στέκονται στο πλευρό της ρωσικής επέμβασης ή που, στην καλύτερη περίπτωση, αρνούνται να την καταδικάσουν, πιστεύοντας ότι έτσι αντιμετωπίζουν την αμερικανική επιθετικότητα, παρότι δεν είναι ομοιογενείς, έχουν ως κοινό παρονομαστή την άρνηση να εντάξουν τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία μέσα στο πλαίσιο των παγκόσμιων εξελίξεων που συντελούνται και διαμορφώνουν μια νέα κατάσταση.
Όμως η ανάγνωση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία οφείλει να πάρει υπόψη ότι το όραμα των ΗΠΑ για την παγκόσμια κυριαρχία τους -όπως το διατύπωναν αλαζονικά πριν 30 χρόνια, όταν τα ψευτοσοσιαλιστικά καθεστώτα κατέρρεαν το ένα μετά το άλλο σαν χάρτινοι πύργοι- δεν μπόρεσε να υλοποιηθεί. Οι αιματηροί και πολυδάπανοι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή, στο Ιράκ, στη Συρία, στο Αφγανιστάν και αλλού και η γενναία αντίσταση των λαών έδωσαν ισχυρά χτυπήματα στις επιδιώξεις των ΗΠΑ για την παγκόσμια ηγεμονία τους.
Ότι στο ίδιο διάστημα η Κίνα από μια ισχυρή καπιταλιστική χώρα της Ασίας μετατράπηκε σε παγκόσμια οικονομικο-πολιτική, ιμπεριαλιστική δύναμη που άμεσα απειλεί την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ, τροποποιώντας τον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης και οδηγώντας στη διαμόρφωση ενός νέου γεωπολιτικού χάρτη και ενός νέου ιμπεριαλιστικού συστήματος, «με πολλά αφεντικά». Υποχρεώνοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες να στρέψουν το μέτωπο της προσοχής τους ιδιαίτερα στον Ειρηνικό και στην ανάσχεση της Κίνας.
Και ότι στο ίδιο διάστημα η Ρωσία του Πούτιν ανασυντάχθηκε και, από τα ερείπια της Σοβιετικής Ένωσης του 1990 που βρέθηκε σε αποδρομή, η σημερινή Ρωσία είναι μια μεγάλη καπιταλιστική χώρα, ανασυγκροτημένη, που στο πρόσωπο της ηγεσίας Πούτιν ανακτά τις μεγαλοκρατικές της βλέψεις προς όφελος της ρωσικής πλουτοκρατίας και την επάνοδό της στην παγκόσμια σκηνή.
Αυτοί είναι ορισμένοι βασικότατοι παράγοντες, που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει και που ερμηνεύουν τη νέα φάση που σηματοδοτεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπου το πρελούδιο του πολέμου στάθηκε η απαίτηση της Ρωσίας να ικανοποιηθούν οι όροι που έθεσε στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ στις 7 Δεκεμβρίου του ’21 για μια «νέα συμφωνία αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης» όπου θα αποτυπώνεται ακριβώς αυτή η νέα κατάσταση στον κόσμο και στην Ευρώπη.
«Η Ουκρανία είναι μόνο μέρος του ευρύτερου ζητήματος των εγγυήσεων ασφαλείας για τη Ρωσία», δήλωνε ο Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Πούτιν, στις 15 Φεβρουαρίου. Οι απαιτήσεις της Ρωσίας αφορούν την αποτύπωση των νέων συσχετισμών σε έναν κόσμο «πολυπολικό», όπου θα μοιραστεί ξανά από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, και οι Ρώσοι ηγεμόνες θέτουν τη χώρα τους πάνω και όχι δίπλα ή κάτω από το τραπέζι μιας τέτοιας μοιρασιάς.
Η Ρωσία επιδιώκει να επανέλθει στο διεθνές προσκήνιο με όρους ιμπεριαλιστικής δύναμης, αξιοποιεί τη νέα κατάσταση, αξιοποιεί τα τεράστια ενεργειακά αποθέματά της και τις δυνατότητες που διαθέτει, την στρατιωτική και πυρηνική της δύναμη και διαμορφώνει προϋποθέσεις ιμπεριαλιστικής ανάμιξης, όπως στο Καζακστάν πριν από λίγους μήνες με στρατιωτική παρουσία και δράση ή όπως στη Συρία και τη Μέση Ανατολή προηγούμενα. Και επιδιώκει να διαμορφώσει ένα νέο μπλοκ δυνάμεων αμφισβήτησης της αμερικάνικης ηγεμονίας και νέους όρους στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική σκηνή, για την εκμετάλλευση και καταλήστευση των λαών της γης.
Τα δικαιώματα των ρωσόφωνων …
Τα δικαιώματα των ρωσόφωνων πληθυσμών της Ουκρανίας και ο «αντιφασισμός» δεν είναι παρά προσχήματα που αξιοποιεί ο Ρωσικός σωβινισμός για να υλοποιήσει τους σχεδιασμούς του, στο εσωτερικό και διεθνώς. Τα δικαιώματα των ρωσόφωνων πληθυσμών θα ικανοποιούνται μόνο στο βαθμό που οι ρωσόφωνοι θα μετατρέπονται σε υποστηρικτές των σχεδίων της Μόσχας και θα καταπατούνται βάναυσα όταν και όπου επιζητούν την ανεξαρτησία τους από κάθε λογής προστάτες, κηδεμόνες και αφέντες.
Ο οποιοσδήποτε συμβιβασμός γίνει στην Ουκρανία, υπό αυτές τις συνθήκες, δεν θα έχει στο κέντρο του τα συμφέροντα και τα δικαιώματα του ουκρανικού λαού και των εθνικών μειονοτήτων του, αλλά τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, πρωτίστως των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Και η επέκταση του πολέμου ακόμη και η γενίκευσή του -που καθόλου δεν πρέπει να αποκλείεται- επίσης αφορά τις ευρύτερες επιδιώξεις και το γενικότερο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό. Και σε ένα τέτοιο μεγαλύτερο κάδρο εξελίξεων, τα όποια δικαιώματα των μειονοτήτων ακόμη πιο καθαρά χάνονται, ξεκαθαρίζοντας ότι απλώς αποτελούν εργαλεία που χρησιμοποιούν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για τους δικούς τους επιθετικούς σκοπούς.
Και εν τέλει, στη χώρα μας, οι θιασώτες της ρωσικής εισβολής τι άλλο κάνουν παρά να πριμοδοτούν ανοιχτά και να αναπαράγουν το ιδεολογικό επιμύθιο του ιμπεριαλισμού για την ανάγκη κηδεμονίας των λαών και για την αδυναμία τους να ζουν χωρίς προστασία.
… και ο «αντιφασισμός» του Πούτιν
Ο λεγόμενος αντιφασισμός του Πούτιν, για τον οποίο γίνεται πολύς λόγος, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η δημαγωγική αξιοποίηση των ριζωμένων αντιφασιστικών αισθημάτων που υπάρχουν και στο ρωσικό λαό και στους λαούς της περιοχής αλλά και διεθνώς. Ο Πούτιν και η ρωσική ηγεσία δε διστάζει να αξιοποιήσει δημαγωγικά και τα σφυροδρέπανα και το σοβιετικό παρελθόν, καθώς μάλιστα έχει στο πλάι του και το μεγαλύτερο κόμμα με κομμουνιστική αναφορά, το ρεβιζιονιστικό ΚΚΡΟ, κόμμα ανοιχτής συνεργασίας με την αστική τάξη της Ρωσίας.
Ταυτόχρονα ωστόσο, ο Πούτιν -όπως έκανε και στο πολεμικό του διάγγελμα- επιτίθεται με σφοδρότητα στο Λένιν και στο Στάλιν, στους μπολσεβίκους και στην επαναστατική Σοβιετική Ένωση, παραδίδοντας στη Δύση μαθήματα -όπως λέει- «πραγματικής αποκομμουνιστικοποίησης», βρισκόμενος σε στενές σχέσεις με την ακροδεξιά Λεπέν, τον Σαλβίνι και άλλες ακροδεξιές και νεοφασιστικές δυνάμεις της Ευρώπης, ενισχύοντας στη χώρα του το μεγαλορώσικο, τσαρικό εθνικισμό και το μιλιταρισμό.
Μυωπικά στεκόμενες διάφορες οργανώσεις στη χώρα μας, του φιλορωσικού τόξου, πανηγυρίζουν για την εξόντωση των φασιστικών δυνάμεων στην ανατολική Ουκρανία.
Όμως, ακόμη και πέρα από τους πραγματικούς σκοπούς του Πούτιν να δει κανείς, αναρωτιέται -αντικειμενικά- η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία χτυπάει όντως και υπονομεύει τις φασιστικές δυνάμεις; Ή αντίθετα τους προσφέρει την δυνατότητα να φορέσουν τη μάσκα του πατριώτη; Να περιβληθούν με το φωτοστέφανο του «ήρωα της αντίστασης» στον ξένο εισβολέα; Να εξαπλώσουν τη δηλητηριώδη τους προπαγάνδα στα μάτια του ουκρανικού λαού; Τις χτυπάει ή τις εξωραΐζει; Τις χτυπάει ή τις δυναμώνει; Προφανώς το δεύτερο.
Παρόμοια είναι και τα υποτιθέμενα χτυπήματα του Πούτιν απέναντι στο ΝΑΤΟ, για τα οποία και και πάλι κραυγάζουν κάποιοι στο τόπο μας. Το «εγκεφαλικά νεκρό ΝΑΤΟ», όπως το αποκαλούσε πριν λίγο καιρό ο Μακρόν, διαπιστώνοντας το χάσμα και τις αντιθέσεις μεταξύ των δυτικών δυνάμεων, μετά τον πόλεμο επανασυσπειρώνεται, διευρύνοντας τη γεωγραφική και στρατιωτική του παρουσία και δύναμη.
Ο πραγματικός αγώνας του ουκρανικού λαού είναι ο αγώνας για την εθνική του ανεξαρτησία
Οι μόνες δυνάμεις που μπορούν να συσπειρώσουν τον ουκρανικό λαό σε ένα μέτωπο, για τα δημοκρατικά δικαιώματα και για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας, για την αναγνώριση των μειονοτήτων και την εθνική ισονομία, είναι οι αριστερές, αντιφασιστικές και πατριωτικές δυνάμεις, με πυρήνα τούς κομμουνιστές που πρέπει να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για την απαλλαγή της Ουκρανίας από κάθε ξένο στρατό, έξω από κάθε ζώνη επιρροής, ξένη προστασία και ζυγό κατοχής.
Ένας τέτοιος αγώνας στρέφεται απέναντι στις ξενοκίνητες μαριονέτες όπως είναι ο Ζελένσκι και οι εθνικιστικές, ακροδεξιές και φασιστικές δυνάμεις που συγκεντρώνει γύρω του, που μετατρέπουν τον ουκρανικό λαό σε όργανο των αμερικάνικων και νατοϊκών συμφερόντων, οδηγώντας την Ουκρανία στον όλεθρο και την καταστροφή. Και στρέφεται, απέναντι στους Ρώσους που εισέβαλαν ένοπλα στη χώρα τους, τη βομβαρδίζουν και την καταστρέφουν, διαλύουν τις υποδομές, οδηγώντας το λαό στην προσφυγιά και τη χώρα στο διαμελισμό της, όπως έπραξε ο δυτικός ιμπεριαλισμός σε μια σειρά χώρες προηγούμενα, υψώνοντας υποκριτικά το πρόσχημα της αυτοδιάθεσης των λαών.
Αν οι κομμουνιστές και η εργατική τάξη της Ουκρανίας οδηγηθούν σε παρόμοια συμπεράσματα και αντιλήψεις με τους εδώ υποστηρικτές της ρωσικής επέμβασης, όχι μόνο δε θα μπορέσουν να συσπειρώσουν τον ουκρανικό λαό σε αγώνα ενάντια σε κάθε ξένη κυριαρχία για την κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας, αλλά θα μετατραπούν σε συνεργάτες των Ρώσων εισβολέων και θα στιγματιστούν με το στίγμα της εθνοπροδοσίας, αφήνοντας όλο το έδαφος στον εθνικισμό, το φασισμό και την ακροδεξιά να υψώσει τα λάβαρα της «υπεράσπισης της χώρας» και να δημαγωγεί πατριωτικά προς τον ουκρανικό λαό.
Αν οι αριστερές δυνάμεις και το κομμουνιστικό κίνημα όφειλαν τα προηγούμενα χρόνια να καταγγείλουν και να παλέψουν απέναντι στις επεμβάσεις και τους πολέμους που πυροδότησε ο δυτικός ιμπεριαλισμός σε μια σειρά χώρες και να ξεσκεπάσουν την ιμπεριαλιστική προπαγάνδα που ύψωνε υποκριτικά τη σημαία της εθνικής αυτοδιάθεσης και της καταπίεσης αυτών των λαών, τότε οφείλουν και τώρα να ξεσκεπάσουν την προπαγάνδα όχι μόνο της Δύσης, που αξιοποιεί τον ουκρανικό λαό για τα σχέδια της, αλλά και της Ρωσίας, που αξιοποιεί τις μειονότητες για τους σοβινιστικούς της σκοπούς.
Αν οι αριστερές δυνάμεις και το κομμουνιστικό κίνημα οφείλουν να καταγγείλουν και να παλέψουν απέναντι στις επεμβάσεις, τα πραξικοπήματα και τους πολέμους που πυροδοτεί ο δυτικός ιμπεριαλισμός σε μια σειρά χώρες, κουρελιάζοντας κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και προσφεύγοντας στην τυχοδιωκτική πολεμική βία, το ίδιο οφείλουν να καταδικάσουν την εισβολή της Ρωσίας σε μια άλλη, γειτονική χώρα, να καταδικάσουν την καταπάτηση του διεθνούς δικαίου, την κλιμάκωση της βίας, των στρατιωτικών εξοπλισμών και του πολέμου, τους πυρηνικούς εκβιασμούς και την απειλή ενός γενικευμένου πολέμου που έρχεται ακόμη πιο κοντά.
Στη χώρα μας όρος και προϋπόθεση για να μπορέσει να αναπτυχθεί αντιπολεμικό και αντιιμπεριαλιστικό κίνημα αποτελεί η απερίφραστη καταδίκη κάθε ξένης επέμβασης στην Ουκρανία και η υποστήριξη του αγώνα του ουκρανικού λαού για την εθνική του ανεξαρτησία. Ένας τέτοιος αγώνας αντανακλά στους πόθους όλων των λαών που μάχονται για την ανεξαρτησία τους και ένας τέτοιος αγώνας εκφράζει αποφασιστικά και τον αναγκαίο αγώνα του λαού μας ενάντια στο πνεύμα και τη γραμμή της εθελοδουλίας και της ξενοδουλίας, ενάντια σε κάθε συμμετοχή της χώρας μας στον ουκρανικό πόλεμο, ενάντια στις ξένες βάσεις και την περιστολή της εθνικής κυριαρχίας, ενάντια στην ξένη εξάρτηση και υποτέλεια.
