3η Σεπτέμβρη
Πέρασαν κιόλας εννιά ολυμπιάδες από την 3η Σεπτέμβρη του 1974, τότε που ο Ανδρέας Γ. Παπανδρέου (Α. Γ. Π.), πατέρας του νυν πρωθυπουργού, Γιώργου Α. Παπανδρέου του αναγραμματισμένου (Γ. Α. Π.), ίδρυε, σε ημερομηνία με δυνατούς συμβολισμούς, το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα.
Καπηλευόμενος το φορτίο που κουβαλούσε η περίφημη 3η Σεπτέμβρη (του 1843), ημέρα κατά την οποία ο ελληνικός λαός απαίτησε Σύνταγμα και περιορισμό της βαυαροκρατίας στη χώρα, ο Ανδρέας Παπανδρέου χρωμάτισε την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ με την ιδέα ενός αγώνα κατά της ξενοκρατίας. Ας θυμηθούμε εξάλλου ότι το σύνθημά του τότε ήταν «η Ελλάδα στους Έλληνες».
Για εκείνον βέβαια που μπορεί, πολιτικά, να δει πέρα από τη μύτη του, ο αγώνας για εθνική ανεξαρτησία δεν δόθηκε ποτέ από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, ενώ, αντιθέτως, επισφραγίστηκε η υποτέλεια της χώρας σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους. Σήμερα, 36 χρόνια μετά την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ (το οποίο έμεινε στην εξουσία περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κόμμα) η διπλή «οικονομική» επιτήρηση και η κηδεμονία της χώρας είναι η αδιάψευστη πιστοποίηση της ουσίας της πολιτικής των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών.
Γενέθλια με άδωρα δώρα
Με υπόνοια σουρεαλισμού, το ΠΑΣΟΚ θα εορτάσει λοιπόν τα γενέθλιά του σε ..γήπεδο Τάε Κβο Ντο. Η κυβέρνηση του Μνημονίου και της εθνικής δυστυχίας θα περιορίσει τις πανηγυρικές εκδηλώσεις φοβούμενη την λαϊκή επίκριση αλλά και τον εσωκομματικό σχολιασμό ακόμη. Βέβαια κάποια στελέχη της κυβέρνησης έχουν το θράσος ή την ανάγκη να στηρίζουν τις πολιτικές επιλογές του κόμματός τους, ωστόσο γίνεται η προσπάθεια να μη συνδεθούν οι κατά γενική ομολογία κυνικές ενέργειες και δηλώσεις τους με τα πράσινα γενέθλια.
Διότι, ακόμα και οι ίδιοι οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, όταν πληροφορούνται λ.χ. τις (πρόσφατες) διατυπώσεις του υπουργού Εργασίας δύσκολο είναι να τις αποδεχτούν με χαμόγελο. Ο Ανδρέας Λοβέρδος αισθάνεται ήσυχη τη συνείδησή καθώς έχει κάνει το καθήκον του «..απέναντι στη χώρα και τους πολίτες...» ενώ πιστεύει ακράδαντα ότι «..όποιος κάνει το καθήκον του, αργά ή γρήγορα δικαιώνεται»· την ίδια ώρα ανερυθρίαστα γνωμοδοτεί: «Η Ελλάδα για να ξεπεράσει το μνημόνιο πρέπει να το εφαρμόσει με σαφή και απαρέγκλιτο τρόπο».
Η αλήθεια είναι ότι ορισμένες δουλειές, για να γίνουν, απαιτούν θράσος. Ο υπουργός Εργασίας (πιο αληθές θα ήταν το «υπουργός Εκτίναξης της Ανεργίας») όχι μόνο δεν απολογείται για την υποδούλωση της χώρας σε Ε.Ε. και Δ.Ν.Τ., αλλά βγαίνει και στην αντεπίθεση: «Όσοι επιδιώκουν τις εκρήξεις και τις υποδαυλίζουν άραγε δεν φοβούνται την πτώχευση; Κάποιοι δικαιολογημένα θυμώνουν, όσοι όμως υποδαυλίζουν το θυμό τους, αν η χώρα πτωχεύσει τι θα πουν; Όσοι επιχειρούν να δημιουργήσουν πολιτικές αντιθέσεις βάσει του μνημονίου, τι θα κάνουν αν η χώρα χρεοκοπήσει;» Πέρα από το γεγονός ότι μέσα σε τρεις προτάσεις ο υπουργός έχει ταυτολογήσει με τρεις διαφορετικούς τρόπους για τη χρεοκοπία της Ελλάδας, ενδιαφέρον είναι ότι στον λόγο του εμμέσως στοχοποιούνται ως ένοχοι για την κακή κατάσταση της χώρας εκείνοι που μιλούν πολιτικά ενάντια στο μνημόνιο και την εθνική υποτέλεια (!). Από την πλευρά του ο υπουργός πολύ καλά κάνει! Διότι αυτά ήταν, όλα κι όλα, τα δώρα του ΠΑΣΟΚ προς τους Έλληνες το τελευταίο 10μηνο: μνημόνιο και υποτέλεια. Όποιος αμφισβητεί την πολιτική προσφορά του ΠΑΣΟΚ, αμφισβητεί το ίδιο το ΠΑΣΟΚ.
ο «άνθρωπός μας»
Οι Γερμανοί πάντα ήταν παρόντες (ή, έστω, παρατηρητές) στα μεγάλα γεγονότα και πολιτικές εξελίξεις της χώρας μας. «Την 3ην Σεπτεμβρίου (ενν. 1843)» γράφει ο Αλέξανδρος Σούτσος, «ευρέθησαν περιστοιχίζοντες τον Θρόνον οι μονοσύλλαβοι Γκραφ, Σπιτς, Χετς, Χιτς..».
Σήμερα, Γερμανοί και λοιποί εταίροι προτιμούν να παρακολουθούν τα γεγονότα από μακριά, γνωρίζοντας ότι, όπως πάντα, έχουν έναν δικό τους άνθρωπο στα πράγματα της Ελλάδας. Οι Financial Times Deutschland λοιπόν, σε άρθρο τους υπό τον τίτλο «ο άνθρωπός μας στην Αθήνα», με αγαστή ειλικρίνεια παραδέχονται καταρχήν ότι «ο γόνος της δυναστείας Παπανδρέου και σοσιαλιστής απαιτεί από το λαό του το σκληρότερο δυνατό πρόγραμμα λιτότητας που γνώρισε ποτέ η Ευρώπη».
Η αλήθεια είναι ότι η αρθογράφος, Ines Zöttl, έχει πρόθεση να συγχαρεί τον Γ. Παπανδρέου για τις πολιτικές του, και μάλιστα θεωρεί ότι η Άνγκελα Μέρκελ έχει πολλά να διδαχθεί από τον Έλληνα πρωθυπουργό που «διαθέτει το πνεύμα του αρχαίου Έλληνα ήρωα». Σε κάθε περίπτωση όμως, τα σχόλιά της αφήνουν περιθώρια για πολλαπλές ερμηνείες: «Αν οι Έλληνες αντέξουν», γράφει η Zöttl «θα προκύψει μια άλλη χώρα». Αυτό είναι βέβαιο.
Ο Γ. Παπανδρέου αποδεικνύεται ότι λαμβάνει τις καταλληλότερες αποφάσεις, προς όφελος της Ευρώπης και των Γερμανών όμως, όχι προς όφελος ..της Ελλάδας: «Δεν έσωσε την Ευρώπη το γιγαντιαίο πακέτο βοήθειας, αλλά η απόφαση της Αθήνας να πάρει τα χρήματα. Γιατί σε σύγκριση με την τωρινή θεραπεία λιτότητας, η κρατική χρεοκοπία θα ήταν ο πιο άνετος δρόμος για τους Έλληνες. Σχεδόν το 80% των δανείων έρχονται από το εξωτερικό. Έτσι, σε περίπτωση αναδιάρθρωσης του χρέους, οι ίδιοι οι Έλληνες θα τη γλίτωναν συγκριτικά ανενόχλητοι!» Το άρθρο, από μια στιγμή κι έπειτα, «γυρίζει μπούμερανγκ» στον εγκωμιαζόμενο Παπανδρέου: «Με το πακέτο βοήθειας η Ε.Ε. εξαγόρασε λίγο χρόνο για τους Έλληνες και κυρίως για την ίδια. Ο Παπανδρέου τηρεί πιστά τη συμφωνία. (…) Γιατί ένα πράγμα είναι σαφές: Αυτός είναι ο άνθρωπός μας, εκεί στην Αθήνα. Δεύτερη ευκαιρία δεν θα υπάρξει.»
Το ευχάριστο για τον Έλληνα (τρόπος του λέγειν) πρωθυπουργό είναι ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, οι πολιτικές ενέργειές του δεν έχουν προκαλέσει τις αντίστοιχες κοινωνικές αντιδράσεις.
Λίγες μέρες πριν την 3η Σεπτεμβρίου 1843, γράφει ο Δημήτρης Φωτιάδης, η εφημερίδα Μόρνιγκ Ποστ δημοσίευσε «μιαν ανταπόκριση από την Αθήνα, που όχι μονάχα παρουσίαζε αναπόφευκτη την επανάσταση, παρά έλεγε κιόλας πως “οι Έλληνες επιθυμούσαν τόσο να βάλουν τέλος στη βαυαρική δυναστεία, που είταν αποφασισμένοι να μη δεχτούν Σύνταγμα στα χέρια του Όθωνα”».
Λίγες μέρες πριν την 3η Σεπτεμβρίου 2010, το Γερμανικό περιοδικό Spiegel δημοσιεύει άρθρο του με τίτλο «Πρώτα κατάθλιψη, έπειτα έκρηξη» στο οποίο παρατηρείται ότι «στην ελληνική κοινωνία αναβράζει ένα μείγμα φόβου, έλλειψης προοπτικής και οργής» καθώς και ότι «η κατάσταση βράζει, όπως μέσα σε μια χύτρα ταχύτητας, και κάποια στιγμή θα εκραγεί». Όμως οι ιστορικές αναλογίες σταματούν κάπου εδώ, και δεν προχωρούν παραπέρα. Προς το παρόν.
«ο τέταρτος δρόμος»
Αν κάποιος θα είχε τη δυνατότητα να βρει τον χαμένο δρόμο προς τον σοσιαλισμό, αυτός δεν θα έπρεπε να είναι άλλος από τον Πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και ταυτόχρονα Πρόεδρο του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, δηλαδή τον Γιώργο Α. Παπανδρέου. Εκείνος, αφού είδε ότι διαδοχικά ο 1ος, 2ος και 3ος δρόμος απέτυχαν, σκέφτηκε ότι πρέπει «να βάλουμε την αγορά και το κράτος στην υπηρεσία του πολίτη». (Είναι να διερωτάσαι, πώς δεν το είχε σκεφτεί κανείς μέχρι τώρα!) Κάπου εκεί, υποτίθεται, είχε αποτύχει η τελευταία συνταγή προς τον σοσιαλισμό, ο 3ο δρόμος.
Όμως, για να είμαστε ακριβείς, ο 3ος δρόμος δεν απέτυχε για όλους.
Ο Τόνι Μπλερ, πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, πρώην επικεφαλής του κόμματος των Εργατικών, και πρώην θιασώτης του περίφημου «τρίτου δρόμου», ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες την ίδρυση επενδυτικής τράπεζας («Tony Blair Associates») η οποία θα προσφέρει τις υπηρεσίες της αποκλειστικά σε εύρωστους οικονομικά επενδυτές. Μάλιστα η τράπεζά του πρώην πρωθυπουργού έχει εξουσιοδότηση να παρέχει υπηρεσίες σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών παραδείσων του Λουξεμβούργου, του Λιχτενστάιν και του Γιβραλτάρ. Ο Μπλερ, μετά από επιτυχή καριέρα στην J.P. Μorgan, με περιουσία που σήμερα ξεπερνάει τα 24 εκατομμύρια ευρώ, μ’ αυτά και μ’ αυτά αρνείται πεισματικά να αποκηρύξει τον τρίτο δρόμο.
Μένοντας στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε., ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, πρώην καγκελάριος της Γερμανίας και επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, από το πόστο υψηλόβαθμου στελέχους της ρωσικής «Γκάζπρομ», εταιρείας παραγωγής φυσικού αερίου, λόγω απολαβών, δυσκολεύεται κι αυτός να απαρνηθεί τον τρίτο δρόμο.
Το ίδιο και ο Γιόσκα Φίσερ, επικεφαλής του Κόμματος των Πρασίνων στη Γερμανία, ο οποίος επίσης μπλέχτηκε με το φυσικό αέριο, από τη θέση υψηλόβαθμου συμβούλου στην κοινοπραξία που θα κατασκευάσει τον αγωγό «Ναμπούκο» (ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη).
Και να μην ξεχάσουμε τον Γάλλο Ντομινίκ Στρος Καν, ο οποίος, από την ηγεσία του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος βρέθηκε στην ηγεσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου!
Σε περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τον 4ο δρόμο αναμένεται να υπεισέλθει ο Γ. Παπανδρέου με αφορμή τα γενέθλια του ΠΑΣΟΚ και τον εορτασμό της 3ης Σεπτέμβρη. Η ομιλία του στο εορταστικό 3ήμερο (3-4-5 Σεπτέμβρη) θα μπορούσε κάλλιστα να έχει τον τίτλο «36 χρόνια υποτέλειας», αλλά, αντί αυτού, κρίθηκε προτιμότερο να γίνει μια θεωρητική προσέγγιση για τις νέες οδούς αναζήτησης του σοσιαλισμού. Η συνέχεια, σε γήπεδο Τάε Κβο Ντο.