Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πορεία», Τεύχος 50, που κυκλοφορεί
Ένα κράτος πρόνοιας, φροντίζει να δημιουργήσει τις κατάλληλες δομές, συνθήκες, προϋποθέσεις, προκειμένου να μπορέσει να διαχειριστεί τις ανάγκες, κρίσεις που μπορεί να προκύψουν. Όταν αυτό δε συμβαίνει, όπως είναι φυσικό γεννιούνται κάποια … κενά. Και όταν αυτά τα κενά καλούνται να τα καλύψουν οι μη αρμόδιοι (ο κόσμος), τότε προκύπτει ο εθελοντισμός.
Πολλές είναι οι φορές που έχει κληθεί ο κόσμος να αναλάβει διάφορους ρόλους. Το ρόλο του υπαλλήλου, του ξεναγού, του καθαριστή, του διασκεδαστή, του εκπαιδευτικού, ακόμα και του γιατρού. Βλέπουμε έτσι την κυβέρνηση σήμερα, να ζητάει από τον κόσμο να αντιμετωπίσει την πανδημία, καλύπτοντας τις ελλείψεις και τα λάθη του δημόσιου συστήματος υγείας, που η ίδια, αλλά και οι προηγούμενες, δημιούργησαν με την πολιτική που ακολούθησαν. Τη μνημονιακή πολιτική, την πολιτική της διάλυσης και υπονόμευσης της δημόσιας υγείας. Ενώ το ΕΣΥ βρίσκεται σε κατάσταση αποσύνθεσης, με ελλείψεις σε ΜΕΘ, νοσοκομεία, εξοπλισμό αλλά και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, οι οποίες και το καθιστούν αδύνατο να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει μια πανδημία, η κυβέρνηση επικαλείται για άλλη μια φορά τον εθελοντισμό για γίνει η δουλειά της, δωρεάν. Πατάει πάνω στο γνήσιο αίσθημα της αλληλεγγύης που διαθέτει ο λαός, προκειμένου να το εκμεταλλευτεί και να γλυτώσει όχι μόνο το κόστος, αλλά και την ανάληψη ευθυνών.
Η στάση της κυβέρνησης, είναι τουλάχιστον προκλητική. Δεν προχωρά σε προσλήψεις, αλλά καλεί τον κόσμο να γεμίσει τις θέσεις αυτές ως εθελοντής. Αφήνει τους ασθενείς να στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο γιατί δεν υπάρχουν ΜΕΘ και κρεβάτια. Δεν παρέχει μάσκες και καλεί το προσωπικό να τις ράψει στον ελεύθερό του χρόνο. Έχει το θράσος να μιλά για τους αξιοθαύμαστους χειρισμούς της για την αντιμετώπιση της πανδημίας, τη στιγμή που δεν παρέχει καν τον απαραίτητο εξοπλισμό στα νοσοκομεία για την αποφυγή της μετάδοσης, αλλά και προστασίας από τον ιό. Δίνει επίσημες οδηγίες για το πώς να αντιμετωπιστεί πιθανό κρούσμα σε περίπτωση που δεν υπάρχουν διαθέσιμα γάντια και μάσκες, μια περίπτωση που μάλλον, δε θα έπρεπε να υπάρχει, ούτε καν σαν ενδεχόμενο ή εικασία. Αδιαφορεί για την έλλειψη μηχανημάτων, αναγκαία για την υποστήριξη της ζωής των νοσηλευόμενων. Σα να μην έφταναν όλα αυτά, κρατάει και την υποκριτική στάση της «ατομικής ευθύνης» και πετάει με έναν ακόμη τρόπο το μπαλάκι στο λαό. Η κυβέρνηση καλλιεργεί νυχθημερόν το αίσθημα ευθύνης που φέρει ο κόσμος για να μη θυμηθεί κανείς την ευθύνη που φέρει η ιδία, να μην αναρωτηθεί κανείς για την κρατική ευθύνη, η οποία είναι και η μόνη υπεύθυνη για τη σημερινή κατάσταση.
Αυτήν τη στάση κρατάει και η ΚΝΕ κι όχι όπως θα ήταν αναμενόμενο μόνο η ΔΑΠ. Στάση όχι απίθανη βέβαια, καθώς μας έχει συνηθίσει σε τέτοιες παρόμοιες (π.χ. τα μέλη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, έθεταν τον εαυτό τους στις υπηρεσίες της πυροσβεστικής στις φωτιές στο Μάτι). Έρχεται λοιπόν η ΚΝΕ, να βάλει πλάτες σε αυτήν την προπαγάνδα και να στηρίξει την προσπάθεια νομιμοποίησης της κρατικής ανεπάρκειας. Έρχεται μαζί με την κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη να καλύψει όσα κενά φανέρωσε η πανδημία στο σύστημα υγείας και να βάλει στην άκρη αιτήματα για ένα δημόσιο, δωρεάν, στελεχωμένο και εξοπλισμένο σύστημα υγείας.
Ο εθελοντισμός όσες φορές έχει έρθει στο προσκήνιο, είναι για να κουκουλώσει το έλλειμμα που έχει προκαλέσει η κυβερνητική διαχείριση. Τον θυμάται πάντα η εκάστοτε κυβέρνηση για συγκαλύψει δικά της λάθη, για να μπορέσει να επιρρίψει τις δικές της ευθύνες στο λαό. Βρίσκει πάτημα στην αλληλεγγύη και στην παροχή βοήθειας, που ο λαός μας θέλει να προσφέρει και αποφεύγεται έτσι η αναπλήρωση των κενών από τους αρμόδιους, ιθύνοντες. Αποφεύγει να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για να αντιμετωπίσει τα σφάλματα, που έχει φροντίσει βέβαια για την ύπαρξή τους, ενώ βέβαια δεν τίθεται καν θέμα συζήτησης για τις ενέργειες που θα οδηγούσαν στην πρόληψη καταστάσεων. Αποφεύγει δηλαδή, να δημιουργήσει ένα κράτος πρόνοιας, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν κόντρα στην πολιτική της. Γι’ αυτό, ο λαός δε θα πρέπει να σηκώσει το βάρος ευθυνών που δεν του αναλογούν, ειδικά όταν όλο ντύνεται με τον αλτρουιστικό μανδύα του εθελοντισμού. Ο κόσμος θα είναι εκεί να προσφέρει απλόχερα τη βοήθειά του όταν πραγματικά χρειάζεται κι όχι όταν τον χρειάζονται για αποποίηση ευθυνών.
Αριάδνη Α., Ιατρική ΑΠΘ