Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πορεία», Τεύχος 50, που κυκλοφορεί
Ο θάνατος του Ιμπραήμ Γκιοκτσέκ αποτελεί την τελευταία σελίδα του αγώνα των Grup Yorum (Γκρουπ Γιορούμ), των λαϊκών και προοδευτικών δυνάμεων των γειτόνων μας στην Τουρκία. Ο συγκεκριμένος πέθανε ως διαμαρτυρόμενος μέσα από μια απεργία πείνας μέχρι θανάτου, διάρκειας 323 ημερών, που έληξε στις 5 Μαΐου φέτος, οπότε και του έγινε εισαγωγή σε εντατική. Απεβίωσε 2 ημέρες αργότερα, στις 7 του μήνα.
Υπενθυμίζουμε στους αναγνώστες ότι το Γκρουπ Γιορούμ είναι ένα τουρκικό συγκρότημα που, σε αντίθεση με τα περισσότερα στην εποχή μας, προς τιμήν του, επέλεξε να γράφει στίχο με πολιτικοκοινωνικό περιεχόμενο. Ουδόλως ισχυριζόμαστε ότι οι άλλες θεματολογίες περισσεύουν, αλλά μάλλον είναι αναντίστοιχη των συνθηκών που ζόυμε παγκοσμίως, η πληθώρα από ερωτικούς και αισθηματικούς στίχους, τα τραγούδια χωρίς περιεχόμενο και η ευτελής μουσική. Το συγκρότημα έχει μία θεματολογία κυρίως δημοκρατική στο ύφος, κάτι που εξυπηρετεί δύο σκοπούς: ο πρώτος είναι η απήχηση σε ευρύ κοινό. Ο δεύτερος είναι η διαμαρτυρία για την διαχρονική έλλειψη (είναι ενεργοί από το 1985) δημοκρατίας στην Τουρκία. Αυτή η έλλειψη μπορεί να έχει εντατικοποιηθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, δεν αποτελεί όμως καθόλου νέο φαινόμενο για την Τουρκία. Το αντίθετο μάλιστα. Πάντα το συγκρότημα παρενοχλούνταν συχνά, όμως από το 2016 και μετά, η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο. Το αντιδραστικό καθεστώς της Τουρκίας, κάτω από την κυριαρχία του Ερντογάν, εχει οδηγήσει στην εξής κατάσταση: μιλάμε πια για πάνω από 30 συλλήψεις, 11 φυλακίσεις, 6 επικηρύξεις με αμοιβή 300.000 λίρες (περίπου 40.000 ευρώ) το κεφάλι και 2 άτομα τα οποία έγιναν πολιτικοί πρόσφυγες. Σε αυτή τη συνθήκη, μέλη του Γκρουπ Γιορούμ ξεκίνησαν απεργία πείνας.
Ο Ι. Γκιοκτσέκ ήταν 40 ετών και ήταν μπασίστας στο Γκρουπ Γιορούμ. Φυλακίστηκε στην φυλακή Σιλίβρι, που έχει βραβείο ως μία από τις μεγαλύτερες φυλακές της Ευρώπης, μιας και βρίσκεται στο ευρωπαϊκό κομμάτι της Τουρκίας. Άλλη μία νίκη στη φαρέτρα της τουρκικής κυβέρνησης για την οποία μπορεί να υπερηφανευθεί, αγαπημένο σπορ των αντιδραστικών να χτίζουν φυλακές οι οποίες να καταλήγουν στο τέλος να βρίθουν πολιτικών κρατουμένων. Η κηδεία του οδήγησε σε επεισόδια με την αστυνομία και σε κλοπή της σωρού του από την αστυνομία, που κορυφώθηκε με προσαγωγή του πατέρα του...
Να σημειωθεί ότι δεν επιτράπηκε καν επισκεπτήριο στην σύζυγο του Γκιοκτσέκ όταν αυτός εισήλθε στην εντατική. Η σύζυγός παραμένει και η ίδια στην φυλακή. Πρόκειται για τον 3ο θάνατο από αυτή την απεργία πείνας. Ο πρώτος άνθρωπος που τον έφτασε σε αυτό το έσχατο σημείο το τουρκικό καθεστώς είναι η Χελίν Μπολέκ, η οποία απεβίωσε σε ηλικία 28 ετών, ύστερα από 288 ημέρες απεργίας πείνας, στις 3 Απριλίου του 2020. Ήταν τραγουδίστρια στο συγκρότημα και κούρδικης καταγωγής.
Φυσικά στο φόντο υπάρχει και ο θάνατος του Μουσταφά Κιοτσάκ, επίσης 28 ετών, ο οποίος κατηγορήθηκε για πώληση όπλων σε τρομοκράτες ύστερα από την μαρτυρία 2 αστυνομικών πληροφοριοδοτών, εκ των οποίων μάλιστα ο ένας δήλωσε, αφότου έφυγε από την Τουρκία, ότι εξαναγκάστηκε να μαρτυρήσει ψευδώς. Η δική του απεργία πείνας, επίσης μέχρι θανάτου, είχε στόχο το να γίνει δίκαιη δίκη για την υπόθεση του. Επίσης στο φόντο υπάρχει και το γεγονός ότι το κράτος της Τουρκίας θεωρεί ότι έχει το δικαίωμα, κατά τη διάρκεια τέτοιων απεργιών, να προσπαθεί με διάφορους βίαιους τρόπους να εξαναγκάσει όσους απεργούν σε κατανάλωση φαγητού. Έχουν ακουστεί από βασανισμοί ως και αναγκαστική τροφοδοσία -μια «ιατρική» διαδικασία, αρκετά εμετική στη βιαιότητά της- που θεωρείται κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Οφείλουμε να επιμείνουμε ότι παρά τις όποιες λογικές ενστάσεις για μια απεργία πείνας ως τον θάνατο, μέθοδος με εντονότερη αναφορά στον συμβολισμό παρά στην επίτευξη αποτελεσμάτων, η ηθική αυτουργία πλανάται πάνω από την συγκεκριμένη, αλλά και τις προηγούμενες, κυβερνήσεις της Τουρκίας.
Ένας σημαντικός αριθμός μελών του Γκρουπ Γιορούμ ξεκίνησαν πέρυσι απεργία πείνας, αιτούμενοι και να σταματήσουν οι άθλιες συνθήκες κράτησης γενικώς στην Τουρκία και οι ίδιοι να απελευθερωθούν, και να αποκτήσουν την ελευθερία να ξανακάνουν συναυλίες. Όπως ισχυρίζονται, και αυτό δείχνουν μέχρι στιγμής τα πράγματα, δεν έχουν κάνει κάτι που να μπορεί να στοιχειοθετηθεί ως παράνομο. Τουλάχιστον όχι σε μία αστική δημοκρατία, όπου έχουν κατοχυρωθεί κάποια ελάχιστα δικαιώματα. Ένα τμήμα των απεργών δήλωσε ότι απεργεί ανεπιστρεπτί και συνέχισε να απεργεί ακόμη και όταν, για λόγους υγείας και για να μην φθείρεται η εικόνα του καθεστώτος, όσοι είχαν ανάγκη νοσοκομειακής περίθαλψης, αποφυλακίζονταν.
Κρατώντας κατά νου ότι η υποστήριξη στους δίκαιους αγώνες των γειτόνων μας είναι εκ μέρους μας ο καλύτερος και αγωνιστικότερος τρόπος να κρατήσουμε αναμμένη την δάδα του αντιϊμπεριαλιστικού διεθνισμού, να δείξουμε έμπρακτα ότι υπάρχουν αυτιά που ακούνε από την άλλη πλευρά του Αιγαίου. Οφείλουμε να δείξουμε αλληλεγγύη στους αγώνες και στις διαμαρτυρίες τους. Να καταγγείλουμε την υποκρισία της ΕΕ, που έχει χαρακτηρίσει όλες τις πολιτικές οργανώσεις που είναι φιλικά διακείμενες απέναντι στο συγκρότημα, άοπλες και μη, ως τρομοκρατικές, για να κάνει το χατίρι σε όλες τις ιδιαίτερα αντιδραστικές, ακροδεξιές κυβερνήσεις, που διαδέχονται η μία την άλλη στην Τουρκία.
Άλκης Κ.