Όταν στις εκλογές του Μάη του 2012 οι νεοφασίστες συγκέντρωσαν 441.018 ψήφους (6,97%) και το ΛΑΟΣ 183.467 (2,9%) και 21 βουλευτές, πολλοί ήσαν εκείνοι που σφύριζαν αδιάφορα και πολλές αναλύσεις προέβλεπαν το γρήγορο εκλογικό ξεφούσκωμα των νεοφασιστών.Ένα μήνα αργότερα η ΧΑ παίρνει 425.990 ψήφους (6,92%), το ΛΑΟΣ 97.094 (1,58%) κι εκλέγει 18 βουλευτές. Με υψηλότερα ποσοστά σε αστικές περιοχές αλλά και εργατογειτονιές η περίπτωση της ΧΑ πρέπει ν' απασχολήσει την αριστερά και τους αγωνιστές.
Στο παρακάτω άρθρο υπογραμμίζουμε ορισμένες πλευρές από άποψη ιστορική και πολιτική του φασιστικού φαινομένου εστιάζοντας στον ιταλικό φασισμό, το γερμανικό ναζισμό και τη ΧΑ. Στο θέμα θα επανέλθουμε.
Όταν τελείωσε ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ο κόσμος και η Ευρώπη είχε αλλάξει. Ο σοσιαλισμός έχει εγκαθιδρυθεί στο 1/6 της παγκόσμιας γης και οι μπολσεβίκοι γράφουν ιστορία. Η Δύση σφαδάζει από τις αντιθέσεις της. Ο κόσμος μετεωρίζεται ανάμεσα στην επανάσταση και την αντεπανάσταση. Το κεφάλαιο και ο ιμπεριαλισμός προσφεύγουν στη λύση του φασισμού για να αλυσοδέσουν και να αφοπλίσουν τις μάζες. Για την ακρίβεια ονομάζουν το εγχείρημά τους εθνικοσοσιαλιστικό ενώ η σοσιαλιστική Ρωσία ανασυντάσσεται για να αντιμετωπίσει την ιμπεριαλιστική εισβολή.
Η περίοδος του μεσοπολέμου είναι ιστορική φάση που επωάζεται το αυγό του φιδιού –η ήττα των Σπαρτακιστών στη Γερμανία ανοίγει το δρόμο για τον Χίτλερ. Σ' όλη τη Δύση δημιουργούνται φασιστικά κινήματα που φουντώνουν μετά την καπιταλιστική κρίση του 1929-1932. Στην Ευρώπη το 1940 οι περισσότερες κυβερνήσεις είναι φασιστικές ή φίλα προσκείμενες στο φασισμό, δηλαδή σύμφωνα με τον ορισμό του Γ. Δημητρώφ, γραμματέα της Γ' Διεθνούς «.......Ο φασισμός δεν είναι μια μορφή διακυβέρνησης που τάχα «στέκεται πάνω κι από τις δυο τάξεις, το προλεταριάτο και την αστική τάξη», όπως για παράδειγμα ισχυρίστηκε ο Όττο Μπάουερ. Δεν είναι «τα εξεγερμένα μικροαστικά στρώματα που κατέλαβαν την αστική κρατική μηχανή», όπως δηλώνει ο Άγγλος σοσιαλιστής Μπραίηλσφορντ.... Όχι. Ο φασισμός δεν είναι μια εξουσία πάνω από τάξεις, ούτε και είναι η εξουσία των μικροαστικών στρωμάτων ή του κουρελοπρολεταριάτου ενάντια στο χρηματιστικό κεφάλαιο.
Ο φασισμός είναι η εξουσία του ίδιου του χρηματιστικού κεφαλαίου. Είναι η οργάνωση της τρομοκρατικής, βάρβαρης καταπίεσης της εργατικής τάξης και των επαναστατικών στοιχείων της αγροτιάς και της διανόησης. Στην εξωτερική πολιτική, ο φασισμός είναι σωβινισμός στην πιο βάρβαρη μορφή του, που καλλιεργεί ένα κτηνώδικο μίσος ενάντια στους άλλους λαούς....»
Ο ιταλικός φασισμός
Τα Fascidi di compattimento (το κόμμα του Μουσολίνι με έμβλημα τις Fasces, δέσμες γύρω από ένα διπλό πέλεκυ) ιδρύθηκε το 1919 και αμέσως χρηματοδοτήθηκε από την εταιρεία Pirelli καθώς και από εταιρεία πυρομαχικών, τη Fiat του Ανιέλι (ο Ανιέλι έγινε γερουσιαστής με τους φασίστες).
Ο Μουσολίνι ακουμπά σε τρία βασικά ερείσματα στο ιταλικό κράτος: στο στρατό, στους τραπεζίτες και την εκκλησία. Τον Οκτώβρη του 1922 ο Μουσολίνι φτάνει στη Ρώμη επικεφαλής πορείας και διορίζεται πρωθυπουργός. Μετά την κατάληψη της κυβέρνησης οι φασίστες της Ιταλίας δημιουργούν δίπλα στη βουλή το «Μεγάλο Συμβούλιο» στο οποίο συμμετέχουν εκπρόσωποι της οικονομικής και κοινωνικής ζωής (Συνεργασία των τάξεων).
Το 1925 γίνεται μεγάλη εκκαθάριση σε κράτος και κόμμα για τον απόλυτο έλεγχο και η Ιταλία με τον στρατηγό Μπαντόλιο εισβάλλει στην αδύναμη Αιθιοπία.
Το 1926 ο συνδικαλισμός αντικαθίσταται από τις συντεχνίες και τον κορπορατισμό (ένωση εργατών και εργοδοτών).
Ο Μουσολίνι δηλώνει: «ο φασιστικός συνδικαλισμός είναι ένα ισχυρό μαζικό κίνημα πλήρως ελεγχόμενο από το φασισμό και την κυβέρνηση», ενώ απευθυνόμενος στον πρόεδρο των Ιταλών βιομηχάνων δηλώνει ότι «οι εργοδότες δεν έχουν να φοβούνται τίποτα από την εργατική διαιτησία».
Το 1928 άλλωστε είχαν ιδρυθεί 28 συντεχνίες και μειώθηκαν οι εργατικοί μισθοί.
Ταυτόχρονα οι Ιταλοί φασίστες δολοφονούν και εξορίζουν τους κομμουνιστές ενώ τάσσονται στο πλευρό του Χίτλερ, δημιουργώντας μαζί με την Ιαπωνία τον διαβόητο φασιστικό άξονα.
Τελικά ο ιταλικός φασισμός θα καταρρεύσει πριν το τέλος του Β' Παγκόσμιου πολέμου και ο Μουσολίνι θα εκτελεστεί.
Ο γερμανικός ναζισμός
Μετά την ήττα της Γερμανίας από την Αντάντ (Αγγλογάλλοι) στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο ένα κύμα ρεβανσισμού σαρώνει τη χώρα. Η επερχόμενη κρίση καταστρέφει μαζικά παραγωγικές δυνάμεις και το γερμανικό κεφάλαιο αναζητά «σιδερένιο χέρι» για να ανακόψει τις εργατικές διεκδικήσεις. Η λεγόμενη δημοκρατία της Βαϊμάρης (1919-1933) είναι ανίκανη ν' ανακόψει το φασιστικό ρεύμα. Οι ναζιστές οργανώνονται στο NSDAP (Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα). Το κεφάλαιο δείχνει ανοικτά τις προτιμήσεις του στον Χίτλερ με πολιτική και οικονομική στήριξη, ενώ το SPD (Σοσιαλδημοκράτες) προτιμούν τη σιωπή και τη συνεργασία με τους αστούς. Στο έδαφος της κρίσης τα κατεστραμμένα μικροαστικά στρώματα, τα λούμπεν στοιχεία, αγρότες και φυσικά μεγαλοαστοί στρέφονται προς τα δεξιά. Το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα των Λούξεμπουργκ-Λίμπνεχτ είναι αδύναμο παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του να ανακόψει την άνοδο των ναζιστών. (Οι Ναζιστές από 2,6% το 1928 φτάνουν στο 18,25%).Οι σχέσεις του Χίτλερ με το μεγάλο κεφάλαιο διευρύνονται στις εκλογές του 1932 και οι σοσιαλδημοκράτες (SPD) στηρίζουν τον Πρώσο αδύναμο πρόεδρο Χίντεμπουργκ που κερδίζει το 49,6% των ψήφων, ο Χίτλερ το 30,1% και ο Ταίλμαν του Κομμουνιστικού Κόμματος το 13.2%. Λίγο αργότερα οι ναζιστές αναδεικνύονται πρώτο κόμμα στο Ράιχσταγκ και τα τάγματα εφόδου (SA) νομιμοποιούνται από την κυβέρνηση. Τα SS και οι Χαλυβδόκρανοι γίνονται βοηθητικοί αστυνομικοί σχηματισμοί. Ένα χρόνο αργότερα οι αστοί του Χίντεμπουργκ, το μεγάλο κεφάλαιο και ο στρατός παραδίδουν την εξουσία στον Χίτλερ. Στη λεγόμενη «νύχτα των μεγάλων μαχαιριών» ο Χίτλερ ξεκαθαρίζει το κόμμα του από τα λούμπεν στοιχεία και εκατοντάδες μέλη των SS εκτελούνται. Ο δρόμος για την ανοικτή δικτατορία των πιο αντιδραστικών μορφών του κεφαλαίου είναι διάπλατος.
Οι ναζιστές συνεργάζονται ανοικτά με τους μεγαλοεργοδότες, παγώνουν τους μισθούς, διώκουν κομμουνιστές, Εβραίους, εμφανίζεται κρατικά πλέον το δόγμα της Άριας φυλής, το κράτος φασιστικοποιείται πλήρως.
Ο γερμανικός εθνικισμός-μιλιταρισμός έχοντας πάντα στο στόχαστρο την κόκκινη ΕΣΣΔ «καταπίνει» τις γειτονικές χώρες με την ανοχή των δυτικών (Αγγλογάλλοι).
Η συμφωνία του Μονάχου (1939) είναι μια τρανή απόδειξη ότι όλο το δυτικό ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο ήθελε να στρέψει τον Χίτλερ προς τ' ανατολικά και την ΕΣΣΔ.
Τα επόμενα γεγονότα είναι γνωστά και η ιστορία μίλησε αλλιώς.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Η χώρα μας γνώρισε τρεις φορές τις «φασιστικές ξιφολόγχες» και τις αντίστοιχες διώξεις –όχι τυχαία- των αριστερών.
Την 4η Αυγούστου 1936 με το φασιστικό καθεστώς Μεταξά, το 1944 με την ωμή επέμβαση των Αγγλοαμερικανών και το 1967 με την επτάχρονη δικτατορία. Υπάρχει μία βαθειά εμπειρία ιστορικού χαρακτήρα η οποία πρέπει ν' αξιοποιηθεί απέναντι στον ένοχο αγνωστικισμό που λέει «δεν γνωρίζω». Όταν στο Δίστομο και στα Καλάβρυτα υπάρχει έστω κι ένας που ψηφίζει νοσταλγούς των SS και του Χίτλερ υπάρχει πρόβλημα. Στο κίνημα κυρίως.
Η εκλογική εκτόξευση των νεοφασιστών της ΧΑ πρέπει να μας προβληματίσει. Η απάντηση δεν είναι «στρατιωτικοτεχνική» όπως κραυγάζουν ορισμένοι αντιγράφοντας τον ευρωπαϊκό αριστερισμό και αναρχισμό, αλλά πολιτική. Δηλαδή απομονώνοντας το φασισμό μέσα στο λαό, όπου εργάζεται και ζει η εργατική τάξη, οι εργαζόμενοι, τα παιδιά τους.
Ας δούμε ορισμένα στοιχεία γύρω από την ντόπια νεοφασιστική εκδοχή.
Το 1980 εμφανίζεται το έντυπο Χρυσή Αυγή, με λίγες σελίδες και χιτλερικά σήματα όπως η σβάστικα στο εξώφυλλο.
«είμαστε ναζιστές ... είμαστε παγανιστές... είμαστε αναρχικοί... είμαστε εξτρεμιστές» (Χρ.Αυγή τεύχος 5, Μάης 1981) και με διακηρυγμένη την πρόθεση να παραμείνει κλειστή ιδεολογική ομάδα. Από το 1983 όμως μέσα από αλλεπάλληλες μεταμορφώσεις η ΧΑ προσπαθεί να ανοιχτεί στον κόσμο διατηρώντας όλα τα φασιστικά χαρακτηριστικά της. Το 1984 ο Ν. Μιχαλολιάκος διορίζεται από τον δικτάτορα Παπαδόπουλο αρχηγός της νεολαίας της ΕΠΕΝ (Εθνική Πολιτική Ένωσις). Ο Χρ. Παππάς (έγκλειστος στον Κορυδαλλό) είναι γιος του Ηλ. Παππά, συμβούλου του Γ. Παπαδόπουλου. Ο Μιχαλολιάκος συγκρούεται με την ΕΠΕΝ κατηγορώντας την για «χλιαρότητα» και προσανατολίζεται στον αμιγή εθνικισμό, οργανώνει τη ΧΑ ως στρατιωτική δομή (Φαλαγγίτες, Λοχίτες, Πυρηνάρχες, Ομαδάρχες, Φαλαγγάρχη) και διατηρεί για τον εαυτό του την «Αρχή του Αρχηγού», δηλαδή Furer prinzip (Φύρερ).
Αυτά που γράφουν για τον Αρχηγό είναι μνημεία αρλουμπολογίας.
«Ο εθνικοσοσιαλιστής Αρχηγός δεν ίσταται μέσα στο λαό, είναι ο ίδιος ο λαός.... είναι η Γονιμοποιός Αρχή που μέσα από την Άνοιξη των Ανθών γεννά τους καρπούς της νέας πολιτικής συγκομιδής»
Το 1992 μέσα στον εθνικιστικό πυρετό για το όνομα της Μακεδονίας η ΧΑ «ανεβάζει» τους τόνους γύρω από το ζήτημα Μακεδονία – φυλή. Δεν υπάρχει το μεταναστευτικό. Στις 10/12/1992 στο μεγάλο εθνικιστικό συλλαλητήριο μέλη της Χ.Α. εισβάλλουν σε μπαρ-στέκια- κατειλημμένα σπίτια και χτυπούν αδιακρίτως. Άρβυλα, πέτσινα σακάκια, ξυρισμένα κεφάλια, ρόπαλα, μαυρισμένα πρόσωπα, μαχαίρια, ελληνικές σημαίες. Η αμφίεση πάει μαζί με τις «ιδέες». Σ' αυτόν το δρόμο δε διστάζουν να μεταμφιέζονται π.χ. από αρχαιοελληνιστές σε φανατικούς χριστιανούς.
Ενώ για το Β' Παγκόσμιο πόλεμο λένε πως «είμαστε οι γιοι αυτών που ηττήθηκαν». Έχει ενδιαφέρον η αποτύπωση κριτικής από ένα πρώην μέλος της Χ.Α: «Ο Μιχαλιολιάκος αιωρείται μεταξύ Βασιλείας, Παγανισμού, Ορθοδοξίας, Αρχαιολατρείας, Δαιμονολαγνείας, Επταετίας και Γ. Παπαδόπουλου, Βουδισμού, Παλαιοημερολογιτισμού, Αγαμίας, Αντιφεμινισμού, 4ης Αυγούστου, Αστυνομοκρατίας, Παρα-καπιταλισμού και ατελείωτων συγχυσμένων καταστάσεων».
Αλλά μετά το 2000 η Χ.Α δεν είναι πλέον μια κλειστή ιδεολογική ομάδα. Με πάνω από 300 επιθέσεις σε μετανάστες και Έλληνες και με αποκορύφωμα την εν ψυχρώ δολοφονία του Π. Φύσσα στο Πέραμα αποτελεί εγκληματικό μακρύ χέρι του κράτους.
Παρότι πιέζει από τα ακροδεξιά τη Ν.Δ «καταπίνοντας» την ελαφρά ταξιαρχία του Καρατζαφέρη, αναδείχνεται και με το 7% σε εφιάλτη για τη χώρα, τους ξένους, τους ντόπιους. Ακόμα και αν οι ομογάλακτοί τους Ευρωπαίοι (όπως είναι το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν στη Γαλλία) ανατριχιάζουν από τους υμνωδούς του Χίτλερ, οι τρεις ευρωβουλευτές της Χ.Α δεν είναι ευκαταφρόνητο νούμερο.
Σε πολλές περιοχές της Αττικής οι μπράβοι της Χ.Α πουλάνε προστασία στα μαγαζιά, φτιάχνουν θύλακες και ο μύθος της γιαγιάς στο ΑΤΜ που προβλήθηκε από το φασίστα Θ. Αναστασιάδη και το Πρώτο Θέμα είναι τροφή για ανόητους.
Ο φασισμός σήμερα
Ο εγκλεισμός πολλών βουλευτών της Χ.Α στη φυλακή σημαίνει απλώς ότι το αστικό σύστημα έκλεισε τα μαντρόσκυλά του στην αυλή. Όταν βρεθεί στην ανάγκη θα τα ξαμολύσει όπως είδαμε στην ιστορική διαδρομή Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Χιλή, Τουρκία, Πακιστάν, Ινδονησία, ο κατάλογος είναι μακρύς. Ταυτόχρονα τα ΜΜΕ στο όνομα της αμεροληψίας και της αλίευσης του παράδοξου μέρα- παραμέρα ασχολούνται με τους νεοφασίστες έστω και σαν αρνητική διαφήμιση.
Το έδαφος της κρίσης λιπαίνει τα κηρύγματα του φασισμού και τα εκτεταμένα μικροαστικά στρώματα που αργοπεθαίνουν τροφοδοτούν τους οπαδούς του Χίτλερ και τη φασιστική λουμπεναρία με έμψυχο υλικό.
Ένα, διόλου ευκαταφρόνητο, τμήμα των εργοδοτών κλείνει το μάτι στη Χ.Α που θέλει «ντόπιους εργάτες» με 18 ευρώ ενώ η ατζέντα του μεταναστευτικού τροφοδοτεί τη λεγόμενη ασφάλεια των πόλεων με τις ιδέες «περισσότερη αστυνομία».
Θάταν παράλειψή μας να μη σημειώσουμε τις «επιτυχίες» του λεγόμενου αντικαπιταλισμού και αντιεθνικισμού που χάρισαν τα μεγέθη «πατρίδα» και «ιστορία» στον πολεμοκάπηλο φασιστοεθνικισμό.
Αν οι νοσταλγοί των στρατοπέδων και της γερμανικής μπότας εκστασιάζονται με την «κρυπτεία» των Αρχαίων Σπαρτιατών (φάση ενηλικίωσης των εφήβων που αφήνονται αβοήθητοι για να σφάξουν είλωτες - δούλους), οι αντικαπιταλιστές έχουν πετάξει την ιστορία του λαού μας στα αζήτητα, θαυμάζουν τα λατινοαμερικάνικα κινήματα και μισούν το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ. Αν η αριστερά υποχωρεί σε περιόδους κρίσης εμφανίζονται οι οπαδοί του Γκέμπελς και η εργατική τάξη πληρώνει το τίμημα.
Σε γενικότερο πλαίσιο πρέπει να σημειώσουμε :
α) την αναβίωση φασιστικών – αντικομμουνιστικών ιδεών σε όλη την Ευρώπη και την καλλιέργεια σοβινιστικών πρακτικών
β) οι αντιθέσεις μέσα στην ΕΕ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και οι τριγμοί στο ευρώ – ΟΝΕ δημιουργούν το λεγόμενο ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα το οποίο εκφράζουν δυναμικότερα οι νεοφασίστες. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρόσφατο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έδειξε ακροδεξιά μεταστροφή του κοινωνικού σώματος.
γ) το μεταναστευτικό κύμα, ως αποτέλεσμα των πολέμων και επεμβάσεων των ιμπεριαλιστών της εκτεταμένης φτωχοποίησης και εκμετάλλευσης στις χώρες του γ' κόσμου δημιουργεί συνθήκες ανασφάλειας που σε συνδυασμό με την κρίση αυξάνουν το ακροατήριο στις νεοφασιστικές πρακτικές.
Το α΄ και β΄κύμα μεταναστών (αρχές 20ου αιώνα, δεκαετία 1950-1960) αφομοιώθηκε αναγκαστικά από τις κοινωνίες της Δύσης.
Ο μετανάστης – παρότι δεν έλειψαν τα ρατσιστικά κηρύγματα – ήταν απόλυτα αναγκαίος στην κερδοφορία του κεφαλαίου.
Το γ' κύμα που προήλθε από την καπιταλιστική παλινόρθωση και πολέμους των ιμπεριαλιστών «σκοντάφτει» στην κρίση.
Ο νεοφασισμός που επαγγέλλεται την καθαρότητα της λευκής φυλής καραδοκεί. Όσο οι οικονομικοί μετανάστες δεν βρίσκονται στα συνδικάτα, στις δομές της κοινωνίας και δεν παλεύουν ενιαία με τους ντόπιους εργάτες θα χρησιμοποιούνται ως «αποδιοπομπαίοι τράγοι».
Οι κομμουνιστές και οι αριστεροί, οι δημοκράτες αντιφασίστες έχουν ένα επίπονο έργο.
Να αποδομήσουν τη φασιστική προπαγάνδα και όχι «να κυνηγούν τους φασίστες σε κάθε γειτονιά».
Να δουλέψουν πολιτικά και όχι «ακτιβιστικά».
Να βρεθούν πραγματικά κοντά στα προβλήματα του κόσμου.
