Εισαγωγικά
Είναι γεγονός ότι τη χρονιά που διανύουμε κέντρο της εκπαιδευτικής πάλης έγιναν τα πανεπιστήμια και η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο νόμος-πλαίσιο της Διαμαντοπούλου, ακόμη πιο αντιδραστικός από τον νόμο-πλαίσιο της Γιαννάκου, αντισυνταγματικός, βαθιά ταξικός, ψηφίστηκε με εγκάρδια συνεννόηση του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΛΑΟΣ, της ΔΗ.ΣΥ. της Μπακογιάννη και παρολίγον και της ΔΗ.ΑΡ. του Κουβέλη, ο οποίος βασανίστηκε πολύ για να μη συμπράξει.
Η υπουργός Παιδείας παρουσίασε προσχέδιο του νόμου στις αρχές Ιουλίου και πριν τελειώσει ο Αύγουστος το νομικό κείμενο-τερατούργημα ψηφίστηκε. (Κατά τα άλλα, η Διαμαντοπούλου διατείνεται ότι η συζήτηση για τον νόμο πλαίσιο είχε διάρκεια ενός χρόνου.) Όμως η κοινοβουλευτική συναίνεση δεν βρήκε ανταπόκριση μέσα στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. Αντιθέτως. Από την αρχή του ακαδημαϊκού έτους ξεκίνησε ένας σημαντικός αγώνας ενάντια στον νόμο-πλαίσιο, ένας αγώνας που φέρει κάποια σημαντικά γνωρίσματα:
Α) Ξεδιπλώθηκε ΜΕΤΑ τη ψήφιση του νόμου, και παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών, οι αντιδράσεις από την πλευρά των φοιτητών ήταν μάλλον χλιαρές.
Β) Όλες ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ οι παρατάξεις που δραστηριοποιούνται στις σχολές παρουσιάστηκαν να διεκδικούν, έστω και διακηρυκτικά, απόσυρση του νόμου. Το ίδιο επέλεξε να πράξει και η ΠΑΣΠ, η πράσινη φοιτητική παράταξη, που θέλησε έτσι να σώσει τα προσχήματα και να διατηρηθεί σε ύπαρξη.
Γ) Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς και από τις προκηρύξεις που συντάχτηκαν ενάντια στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, ένα ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΔΙΚΙΑΣ εκφράζεται από την πλευρά της νεολαίας. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές εντάσσουν τον νόμο-πλαίσιο σε μια σειρά επιθέσεων που έχουν δεχτεί οι ίδιοι, αλλά και ολόκληρη η ελληνική κοινωνία, τα τελευταία έτη.
Δ) Παρενθετικά, αξίζει να αναφέρουμε μόνο τα εξής: οι δύο μεγαλύτερες σε ποσοστά παρατάξεις, δηλαδή η ΔΑΠ και η ΠΑΣΠ, ως προς το ύφος, τις κορώνες και τους χαρακτηρισμούς, μάς ξεπέρασαν βέβαια κατά πολύ, και συναγωνίστηκαν στις εκφράσεις και στους τόνους επάξια με τις διάφορες δυνάμεις στις σχολές που έχουν αναφορά στην αριστερά. Από τη μία πλευρά έγιναν φορείς και αναμεταδότες της γνήσιας αγανάκτησης των φοιτητών για τον προωθούμενο νόμο, από την άλλη προσπάθησαν να ελέγξουν την εκρηκτική κατάσταση και να την εκτονώσουν.
Σε κάθε περίπτωση, η ΔΑΠ και η ΠΑΣΠ είναι και εκείνες που, την κρίσιμη ώρα, με την βοήθεια των λεγόμενων «ανεξάρτητων», αλλά και του ΜΑΣ (των φοιτητών του ΚΚΕ) πούλησαν τον αγώνα και τις κινητοποιήσεις του φοιτητικού κινήματος.
Ο Νόμος-Πλαίσιο. 10 κύρια σημεία του
Αν θα μας ρωτούσε κανείς, ποια είναι τα κρίσιμα σημεία του νόμου που έβγαλαν το φοιτητικό κίνημα από τον λήθαργό του -και πέρα από τη γενικότερη κατάσταση- τι θα απαντούσαμε; Επιλέγουμε μια δεκάδα με τις σημαντικότερες, κατά την άποψή μας, αντιεκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις. Κατά τα άλλα, δεν υπάρχει κάποιο κομμάτι της λειτουργίας του πανεπιστημίου που να μη θίγεται από τον νόμο-πλαίσιο, στον έναν ή στον άλλο βαθμό. Μεταφέρουμε ακριβώς τις διατυπώσεις του νόμου.
1 Κατάργηση του Ασύλου.
«Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία»
Με αυτή τη λιτή φράση, που προστέθηκε στο τελικό σχέδιο νόμου (στο προσχέδιο δεν υπήρχε), υπό τους επαίνους του ΛΑΟΣ, που υπερθεμάτιζε, και της ΝΔ, που το είχε θέσει μάλιστα και ως όρο συναίνεσής της, η Διαμαντοπούλου έδωσε νομικό τέλος στον θεσμό. Ας σημειώσουμε εδώ ότι ήδη από το 1897 το πανεπιστημιακό άσυλο αποτελούσε κομμάτι του «εθιμικού δικαίου» της χώρας, αν και επισήμως θεσπίστηκε το 1982. Πρόκειται για ένα σημαντικό χτύπημα όχι μόνο στα φοιτητικά κεκτημένα, αλλά στα ευρύτερα κοινωνικά δημοκρατικά δικαιώματα.
2 Εισαγωγή σε διαδικασίες κατάργησης ολόκληρων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων
«Η συγχώνευση, κατάτμηση ή κατάργηση ΑΕΙ, καθώς και η ίδρυση, συγχώνευση, κατάτμηση ή κατάργηση σχολών πρέπει να είναι σύμφωνες με τις ανάγκες και δυνατότητες της εθνικής οικονομίας..»
Η τελευταία φράση του άρθρου λύνει τα χέρια στο κράτος να προχωρήσει σε κατάργηση τμημάτων ή και σχολών ολόκληρων, εν λευκώ. Θεωρητικά θα μπορούσε να θεμελιωθεί εδώ η συνολική κατάργηση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ας σημειωθεί ότι με ένα σωρό νόμους και προεδρικά διατάγματα, κατά τα τελευταία έτη, έχει ενισχυθεί καταφανώς η ιδιωτική μεταλυκειακή παρ-εκπαίδευση, με χορήγηση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας για τα λεγόμενα κολέγια, και με αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων στους διπλωματούχους τους, ισότιμων με εκείνα των αποφοίτων των ΑΕΙ και ΤΕΙ.
3 Χρηματοδότηση και παροχές υπό προϋποθέσεις
«Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία όλων των προγραμμάτων σπουδών είναι η πιστοποίησή τους σύμφωνα με τις διαδικασίες και τα κριτήρια της ΑΔΙΠ (σ.σ. ΑΔΙΠ = Αρχή ΔΙασφάλισης Ποιότητας, δηλαδή φορέας αξιολόγησης). Για τη χρηματοδότησή τους από το Δημόσιο απαιτείται να έχουν συμπεριληφθεί στις συμφωνίες προγραμματικού σχεδιασμού.»
Η Διαμαντοπούλου φώναζε ότι η Πολιτεία θα τιμήσει την υποχρέωσή της να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας, αλλά ..ξέχασε να αναφέρει ότι τα κονδύλια θα χορηγούνται υπό προϋποθέσεις.
Ας δούμε και μια παραλλαγή της τακτικής αυτής του υπουργείου Παιδείας:
«Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν τη δωρεάν σίτιση και στέγαση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψήφιων διδακτόρων, με βάση την ατομική και οικογενειακή οικονομική τους κατάσταση και την εντοπιότητά τους, καθώς και την έδρα του ιδρύματος και τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν σε αυτό.»
Επισήμως δεν καταργήθηκε ποτέ η δωρεάν σίτιση και στέγαση. Ωστόσο, οι όροι για την εξασφάλιση των δύο αυτών στοιχειωδών παροχών μπορούν πλέον να καλυφθούν τόσο δύσκολα, ώστε στην πράξη οι δωρεάν σιτιζόμενοι και στεγαζόμενοι περιορίζονται δραματικά. Αυτό ήδη το είδαμε να συντελείται. Η Διαμαντοπούλου δεν χρειάστηκε να νομοθετήσει συγκεκριμένα για κάτι που θα μπορούσε να το πετύχει με έμμεσους τρόπους.
4 «Αυστηροποίηση» των όρων παρακολούθησης μαθημάτων, ουσιαστικά επίταση των ταξικών φραγμών, και απόπειρα ανάσχεσης των αγωνιστικών κινητοποιήσεων φοιτητών και σπουδαστών
α) «Αν για οποιονδήποτε λόγο ο αριθμός εβδομάδων διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα μάθημα είναι μικρότερος από τις δέκα τρεις, το μάθημα θεωρείται ότι δεν διδάχθηκε και δεν εξετάζεται, τυχόν εξέτασή του είναι άκυρη, και ο βαθμός δεν υπολογίζεται για την απονομή του τίτλου σπουδών.»
Το άρθρο αυτό χρησιμοποιήθηκε πάρα πολύ την περίοδο που παρήλθε, ως απειλή ενάντια στους καταληψίες φοιτητές. Εκείνοι που κινητοποιούνται, θα πρέπει να πληρώνουν το τίμημα, όπως ξεκάθαρα διατύπωσε πολλές φορές η Διαμαντοπούλου, και να χάνουν το εξάμηνό τους.
β) «Ο φοιτητής εγγράφεται στη σχολή στην αρχή κάθε εξαμήνου σε ημερομηνίες που ορίζονται από την κοσμητεία και δηλώνει τα μαθήματα που επιλέγει. Αν δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, διαγράφεται αυτοδικαίως από τη σχολή.»
Και το άρθρο αυτό χρησιμοποιήθηκε ως εκβιασμός. Να τονιστεί ότι, ρητώς, δεν αναγνωρίζονται ελαφρυντικά ή εξαιρέσεις στην «αυτοδίκαιη» οριστική διαγραφή φοιτητών.
γ) «Αν ο φοιτητής αποτύχει περισσότερες από τρεις φορές σε ένα μάθημα, με απόφαση του κοσμήτορα εξετάζεται, ύστερα από αίτησή του, από τριμελή επιτροπή καθηγητών της σχολής, οι οποίοι έχουν το ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο και ορίζονται από τον κοσμήτορα. Από την επιτροπή εξαιρείται ο υπεύθυνος της εξέτασης διδάσκων. Σε περίπτωση αποτυχίας, ο φοιτητής θα συνεχίσει ή όχι τη φοίτησή του σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον Οργανισμό του ιδρύματος, που περιλαμβάνουν και τον μέγιστο αριθμό επαναλήψεων της εξέτασης σε ένα μάθημα.»
Ανοίγει το παραθυράκι για επιπλέον διαγραφές φοιτητών, αυτή τη φορά εκείνων που εξετάστηκαν ορισμένες φορές σε ένα μάθημα, αλλά δεν μπόρεσαν να το περάσουν. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές θα έχουν πλέον συγκεκριμένο αριθμό ευκαιριών για να επιτύχουν, διαφορετικά θα πρέπει να χαιρετήσουν το τμήμα τους.
δ) (σχετικά με τους «ενεργούς φοιτητές») «Η διάρκεια φοίτησης δεν έχει υπερβεί τη διάρκεια των εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του τίτλου σπουδών σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών, προσαυξημένη κατά τέσσερα εξάμηνα»
Αυτό είναι το περίφημο «ν+2». Είχε επιχειρήσει να το ενεργοποιήσει και η Γιαννάκου, η υπουργός Παιδείας της ΝΔ, αλλά απέτυχε. Εδώ εκδιώκονται μαζικά από το πανεπιστήμιο οι φοιτητές που δεν θα μπορέσουν να πάρουν πτυχίο μέσα σε αυστηρά οριοθετημένο χρονικό περιθώριο.
Να πούμε κι ένα αστείο:
Το υπουργείο δίνει προσαυξημένο χρονικό ορίζοντα φοίτησης σε φοιτητές που θα μπορέσουν να προσκομίσουν αποδείξεις (ένσημα με λίγα λόγια) ότι εργάζονται:
«Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται τουλάχιστον 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές μερικής φοίτησης, ύστερα από αίτησή τους που εγκρίνεται από την κοσμητεία της σχολής.»
Την ώρα που η ανεργία και η ανασφάλιστη εργασία γιγαντώνονται, η Διαμαντοπούλου ζητά τα ..ένσημα, για να επιτρέψει στους φοιτητές μια (μικρή) χρονική παράταση για να λάβουν το πτυχίο τους.
5 Επιβολή διδάκτρων
«Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ορίζεται το ύψος της οικονομικής συμμετοχής για τη φοίτηση στα κανονικά εξάμηνα σπουδών των αλλοδαπών φοιτητών που προέρχονται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν έχουν εισαχθεί με το εκάστοτε ισχύον σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων για τους Έλληνες.»
Με το άρθρο αυτό ανοίγει ένα ιστορικό «παραθυράκι» για την επιβολή διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η «οικονομική συμμετοχή» των αλλοδαπών φοιτητών γίνεται η Κερκόπορτα για την άλωση του δωρεάν χαρακτήρα του ελληνικού πανεπιστημίου, με υπόνοια μάλιστα ρατσιστικής αντίληψης.
6 Ενίσχυση του επιχειρηματικού χαρακτήρα του πανεπιστημίου
«Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου του ιδρύματος, μπορεί να συνιστάται σε κάθε Α.Ε.Ι. νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου (ν.π.ι.δ.) με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας, για την αξιοποίηση και διαχείριση του συνόλου ή μέρους των πόρων..»
Δεν εννοούμε ότι τα τριτοβάθμια ιδρύματα γίνονται κυριολεκτικά επιχειρήσεις, ούτε ότι οι φοιτητές θα χτυπάνε κάρτα. Εδώ το ελληνικό κράτος κλείνει όλες τις επιχειρήσεις που υπάρχουν στη χώρα· πολύ δύσκολο θα ήταν μονομιάς να γεμίσει την επικράτεια με πανεπιστήμια-εταιρείες.
Όμως οι προβλεπόμενες δυνατότητες στα ΑΕΙ και ΤΕΙ να πουλήσουν προγράμματα, προϊόντα έρευνας, υπηρεσίες και τεχνογνωσία/ να προχωρήσουν μάλιστα μέχρι και σε παραγωγή μικρής κλίμακας/ να συστήσουν βιβλιοπωλεία, εκδοτικούς οίκους ή παραπλήσιους οργανισμούς/ να εμπορευτούν πρωτίστως το κύρος και την αξιοπιστία τους, αποτελούν σημαντικότατη και ξεκάθαρη ενίσχυση του επιχειρηματικού τους χαρακτήρα, και της κακώς νοούμενης εξάρτησής τους με τις λεγόμενες «αγορές».
Η Πολιτεία, σε κάθε περίπτωση, υπό την διατυπωμένη εύηχα πρόθεσή της για την «οικονομική αυτοτέλεια των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων», δέχεται ανοικτά πλέον τους χορηγούς στις Σχολές:
«Είναι δυνατή, με απόφαση του πρύτανη, η οποία εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της κοσμητείας και εγκρίνεται από το Συμβούλιο με τη σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου του ιδρύματος, η ίδρυση και λειτουργία σε σχολή επώνυμης έδρας διδασκαλίας και έρευνας σε συγκεκριμένη γνωστική περιοχή.»
7 Κατακερματισμός του πτυχίου με επίσημη εισαγωγή των πιστωτικών μονάδων
«Σύμφωνα με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων της Ανώτατης Εκπαίδευσης, κάθε πρόγραμμα σπουδών περιέχει επίσης τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα προσόντα που αποκτώνται από το σύνολο του προγράμματος σπουδών, καθώς και από κάθε επιμέρους μάθημα ή εκπαιδευτική δραστηριότητα ή πρακτική άσκηση που περιλαμβάνεται σε αυτό, τις πιστωτικές μονάδες σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Φ.5/89656/Β3/13-8-2007 απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β΄1466), καθώς και το επίπεδο των προσόντων σε αντιστοίχησή του με εκείνα του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Δια Βίου Μάθησης και του Πλαισίου Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης.»
Με τις σκοτεινές αυτές διατυπώσεις, πρακτικά ενεργοποιείται το «Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων». Σύμφωνα με την υπουργό Δια Βίου Μάθησης, το Ε.Π.Π. κατατάσσει στα προσόντα όλα τα πιστοποιημένα πτυχία, τα διπλώματα και τους τίτλους σπουδών που προέρχονται «τόσο από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα όσο και από μαθησιακές δραστηριότητες που εντάσσονται στη μη τυπική και άτυπη μάθηση».
Αναγνωρίζονται λοιπόν και πριμοδοτούνται, με δυο λόγια, οι πάσης φύσεως καταρτίσεις και σεμινάρια, μέσα και έξω απ' το πανεπιστήμιο, οι δεντροφυτεύσεις, οι δραστηριότητες στα πλαίσια μιας ΜΗ.Κ.Ο., αρκεί «η άτυπη αυτή μάθηση» να πιστοποιείται με κάποιον «επίσημο» τρόπο. Εδώ ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για «παζάρια» ανάμεσα σε εκείνους που πιστοποιούν την τυπική και άτυπη μάθηση, και σ' εκείνους που, υποτίθεται, την προσφέρουν. Πεδίο δόξης -και οικονομικής επένδυσης- λαμπρό για τους διοργανωτές διαλέξεων και τους συντονιστές ιδιωτικών σεμιναρίων. Οι φοιτητές μπαίνουν επισήμως στο κυνήγι «πιστωτικών μονάδων», με την ελπίδα κάποιας θέσης στην αγορά εργασίας, ενώ φέρουν οι ίδιοι την ευθύνη της ανεργίας τους, επειδή δεν αξιώθηκαν να συγκεντρώσουν όλες τις πιστωτικές μονάδες που θα μπορούσαν.
Μέσα στις σχολές ανοίγουν οι Σχολές Δια Βίου Μάθησης και τα Κέντρα Αριστείας, θυμίζοντας στους φοιτητές ότι οι αγωνίες τους για επαγγελματική αποκατάσταση δεν έχουν ημερομηνία λήξης, ότι το πτυχίο αποτελεί ένα παρωχημένο πιστοποιητικό γνώσης που δεν μπορεί να διασφαλίζει μια θέση εργασίας, ότι για μια ζωή θα πρέπει να καταρτίζονται και να συλλέγουν αποσπασματικές γνώσεις, ότι το δικαίωμα στην εργασία το έχουν όλοι μεν, πρωτίστως οι «άριστοι» δε.
8 Κατάτμηση των σπουδών σε τρεις κύκλους, κατά τα πρότυπα της συνθήκης της Μπολόνιας, και πτυχία που χορηγούνται έπειτα από 3ετή φοίτηση.
α) «Ο πρώτος κύκλος σπουδών συνίσταται στην παρακολούθηση ενός προγράμματος σπουδών, περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστο σε 180 πιστωτικές μονάδες και ολοκληρώνεται με την απονομή τίτλου σπουδών.
Κάθε ακαδημαϊκό έτος περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε 60 πιστωτικές μονάδες.»
β) «Για προγράμματα σπουδών Πανεπιστημίων πενταετούς ή υπερπενταετούς διάρκειας, με εισήγηση της συνέλευσης του τμήματος προς την κοσμητεία, σύμφωνη γνώμη της κοσμητείας και απόφαση της Συγκλήτου είναι δυνατή η μετατροπή τους σε ισοδύναμα προγράμματα σπουδών πρώτου και δεύτερου κύκλου, χωρίς να είναι απαραίτητη η χορήγηση τίτλου σπουδών πρώτου κύκλου. Όλοι οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου σπουδών εγγράφονται αυτομάτως στον δεύτερο κύκλο σπουδών, για τον οποίο δεν επιτρέπεται η επιβολή διδάκτρων. Με την επιτυχή περάτωση του δεύτερου κύκλου σπουδών απονέμεται τίτλος σπουδών δεύτερου κύκλου.»
Η Διαμαντοπούλου δίνει «μπόνους» στις σχολές 5ετούς φοίτησης ένα ..μάστερ (εκεί που έδινε απλώς πτυχίο, και χωρίς να έχει υπάρξει κάποια αλλαγή στα προγράμματα σπουδών) προκειμένου να ενισχύσει ένα γενικό μοντέλο που προβλέπει: μπάτσελορ 3 χρόνια, μάστερ επιπλέον 2, και διδακτορικό επιπλέον 3.
Η αγάπη της υπουργού για τα ξένα μοντέλα σπουδών με όσα αυτά συνεπάγονται, όσο και η πολυδιαφημισμένη «διεθνοποίηση» των σπουδών, υπέρ της οποίας, για τόσες φορές, με όραμα, μίλησε και ο ίδιος ο Παπανδρέου, έφεραν ήδη κάποιους από τους πρώτους καρπούς τους: με ημερομηνία 8/10/2011 ανακοινώνεται από το Υπουργείο Παιδείας η έγκριση για το τρέχον έτος του «κοινού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών των Τμημάτων Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας (ΔΕΤ) και Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με τη Σχολή Ευρωπαϊκού Πολιτισμού και Γλωσσών του Πανεπιστημίου Kent με τίτλο «Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς», μεταπτυχιακό πρόγραμμα το οποίο θα παραδοθεί αποκλειστικά στην Αγγλική γλώσσα. Διαχείριση της Πολιτισμικής μας Κληρονομιάς, στα ..Αγγλικά. Μόνο μια σουρεαλιστής υπουργός θα μπορούσε να εμπνευστεί κάτι τέτοιο. Παρενθετικά μόνο να θυμίσουμε εδώ ότι η Διαμαντοπούλου ήταν η πολιτικός εκείνη που είχε ζητήσει την καθιέρωση της Αγγλικής ως επίσημης γλώσσας του ελληνικού κράτους.
9 Για την ηγεσία των ιδρυμάτων, και την ανάδειξη οργάνων σε αυτά.
«Τα εννέα ή επτά μέλη του δεκαπενταμελούς ή του ενδεκαμελούς συμβουλίου, αντίστοιχα, είναι εσωτερικά μέλη του ιδρύματος και, ειδικότερα, οκτώ ή έξι μέλη, αντίστοιχα, είναι καθηγητές πρώτης βαθμίδας ή αναπληρωτές καθηγητές και ένα μέλος είναι εκπρόσωπος των φοιτητών του ιδρύματος. Τα υπόλοιπα έξι ή τέσσερα μέλη, αντίστοιχα, είναι εξωτερικά.»
Η αλλαγή στον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημίων έχει φυσικά το ειδικό βάρος της, ωστόσο η μεταρρύθμιση αυτή τονίστηκε ίσως υπέρμετρα από τους πανεπιστημιακούς, σε βάρος όλων των άλλων επίσης συνθλιπτικών αλλαγών. Υπερτονίστηκε και από τις παρατάξεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ, σε συνδυασμό με τον τρόπο ανάδειξης των εκπροσώπων των φοιτητών, ο οποίος αποτελεί μια διαδικασία που ουσιαστικά καταργεί τις φοιτητικές παρατάξεις:
«Όπου στον παρόντα νόμο προβλέπεται εκπροσώπηση των φοιτητών οποιουδήποτε κύκλου σπουδών σε συλλογικά όργανα του ιδρύματος, οι εκπρόσωποι των φοιτητών εκλέγονται από ενιαίο ψηφοδέλτιο με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία.»
ΔΑΠ και ΠΑΣΠ ψήφισαν (ή ανέχτηκαν) τις κινητοποιήσεις (στο βαθμό και στη διάρκεια βέβαια που όλοι παρατηρήσαμε) διότι αισθάνθηκαν να χάνουν σημαντικό κομμάτι της κυριαρχίας τους ως παρατάξεις. Όμως παράλληλα, επέτρεψαν με τη στάση τους αυτή, να λανθάνει το μήνυμα προς τους φοιτητές και σπουδαστές ότι οι υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις της Διαμαντοπούλου είναι, συγκριτικά, ήσσονος σημασία.
10 Καθηγητές και λοιπό προσωπικό
Κλείνουμε με το εξής: μια σειρά αλλαγών, πάντα προς το δυσμενέστερο, περιμένει τους καθηγητές, το διδακτικό, επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό των πανεπιστημίων. Για τους όρους εκλογής, ύπαρξης, παραμονής, μέχρι και για τις άδειές τους, αφιερώνονται πολλές σελίδες στον νέο νόμο. Θα μπορούσε η υπουργός παιδείας να είχε κάνει λοιπόν ένα ακόμη καλύτερο ρεκόρ ως προς τον περιορισμένο αριθμό σελίδων του νομοθετήματος, αριθμό για τον οποίο και καυχήθηκε: «Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, ο νόμος που συζητούμε είναι 140 σελίδες μόνο! Οι καταργούμενες διατάξεις είναι 970 σελίδες!»
Αυτό είναι ίσως το μόνο για το οποίο μπορεί να καυχηθεί η Διαμαντοπούλου, αν και είναι πρωτάκουστο να κρίνει κανείς έναν νόμο, όπως κάνουν κάποιοι έμποροι βιβλίων στην τηλεόραση, με βάση των αριθμών σελίδων που περιέχονται.
Η Διαμαντοπούλου εκβίασε με διαγραφές φοιτητών, εκφόβισε με απώλεια εξαμήνου και εξεταστικής, άσκησε πιέσεις στις διοικήσεις και τους καθηγητές με απειλές για παύση χρηματοδότησης των ιδρυμάτων, αν δεν εφαρμοστεί ο νόμος της.
Στην πραγματικότητα, το μόνο για το οποίο θα μπορούσε να καυχιέται, είναι το πώς κατόρθωσε μετά από όλα αυτά, η ίδια αλλά και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, να βρίσκονται ακόμη στις θέσεις τους, χωρίς να έχει γεννηθεί η αντίστοιχη των περιστάσεων κοινωνική αντίδραση. Ελπίζουμε πολύ σύντομα να αφαιρεθεί και το τελευταίο της αυτό καύχημα.
