Οδεύοντας στο κλείσιμο της τουριστικής σεζόν, και όσο οι τουριστικοί πράκτορες, ξενοδόχοι, εφοπλιστές και λοιποί παράγοντες του κλάδου μετρούν τα κέρδη τους, έρχεται το Υπουργείο Πολιτισμού και το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΟΔΑΠ), να τους δείξει «πώς παίζεται το παιχνίδι»…
Έτσι, λοιπόν, το Υπουργείο Πολιτισμού συνεχίζει να δοκιμάζει στον δημοφιλέστερο αρχαιολογικό χώρο της χώρας όλα τα μοντέλα σωστής και αποτελεσματικής εμπορευματοποίησης: αφού τσιμέντωσε ένα μεγάλο μέρος για να χωράνε όλο και περισσότεροι, αφού παραχώρησε το αναψυκτήριο (όπως σε όλους τους χώρους) στην αλυσίδα ταχυ-εστίασης «Γρηγόρης μικρογεύματα», αφού μεγιστοποίησε τους αριθμούς των επισκεπτών (μέχρι 21.000 άτομα την ημέρα!), αφού επιμένει να αφήνει όσο το δυνατό ανοιχτό τον χώρο σε ακραίες συνθήκες καύσωνα ή βροχής (βλ. Daniel), όταν οι υπόλοιποι αρχαιολογικοί χώροι ανακοινώνουν τουλάχιστον δύο μέρες πριν το κλείσιμό τους, τώρα αποφάσισε να στραφεί εναντίον όσων δεν αποφέρουν χρήμα!
Συγκεκριμένα, ο ΟΔΑΠ, που διαχειρίζεται τους πολιτιστικούς πόρους της χώρας και έχοντας ως στρατηγικό σκοπό την «αύξηση των οικονομικών πόρων που προέρχονται από τις επισκέψεις στους αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους, μνημεία και μουσεία, την παροχή υπηρεσιών προς τους επισκέπτες και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας», έλαβε την απόφαση να αποκλείσει ουσιαστικά την μαθητική κοινότητα από το μνημείο! Ο τρόπος είναι απλός: χωρίς να υπάρξει επίσημη ανακοίνωση, το Γραφείο Υποστήριξης Επισκέψεων στέλνει πλέον απαντητικό μήνυμα σε όσους εκπαιδευτικούς προσπαθούν να προγραμματίσουν μια πρωινή επίσκεψη στην Ακρόπολη για τους μαθητές τους ότι «Η έκδοση των εισιτηρίων θα μπορεί να γίνει με ολοκληρωμένο αίτημά σας μετά την 1η Νοεμβρίου που ανοίγει η χειμερινή περίοδος επισκέψεων του αρχαιολογικού χώρου, οπότε και θα μπορούμε να ελέγχουμε διαθεσιμότητα και να προχωρήσουμε στην έκδοση των εισιτηρίων» και συνεχίζει «οι ζώνες ελεύθερης εισόδου που μπορείτε να επιλέξετε για την εκδρομή σας είναι 11:00-12:00 και 12:00-13:00». Με λίγα λόγια, για να μπορέσει ένα σχολείο να επισκεφθεί την Ακρόπολη, το νωρίτερο που μπορεί να το κάνει είναι στις 11:00, ενώ θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει την επίσκεψη (διάρκειας τουλάχιστον 1,5 ώρας) και την επιστροφή του (με όλες τις σχετικές καθυστερήσεις ενός γκρουπ και της κυκλοφοριακής συμφόρησης στους δρόμους της πόλης) μέχρι τις 13:15 το αργότερο, που ολοκληρώνεται το ωρολόγιο πρόγραμμα! Κι ενώ τα μαθηματικά δεν βγαίνουν σε καμία περίπτωση, οι εκπαιδευτικοί εγκαταλείπουν την προσπάθεια και στρέφονται σε χώρους με λιγότερους περιορισμούς, ενώ ο ΟΔΑΠ απαντά ότι η απόφαση πάρθηκε «λόγω μεγάλου συνωστισμού πριν τις 11:00 και επειδή η επίσκεψη στην Ακρόπολη εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης επίσκεψης, π.χ. μονοήμερης», πράγμα που δεν ισχύει, αφού ο μεγαλύτερος όγκος των μαθητών προέρχεται από σχολεία της Αττικής και δεν τίθεται ζήτημα μονοήμερης εκδρομής.
Σ’ αυτό το σημείο να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Ιούλιο ο ΟΔΑΠ, σε συνάντηση που είχε με τους τουριστικούς πράκτορες για την εφαρμογή των ζωνών επίσκεψης στην Ακρόπολη και τα πλαφόν επισκεπτών σε κάθε ζώνη, παρουσία της Εφόρου Αρχαιοτήτων Αθηνών, της Υπουργού Πολιτισμού αλλά και της ιδιωτικής εταιρίας που επεξεργάστηκε τα στοιχεία της επισκεψιμότητας του χώρου, είχε δηλώσει ότι για τα σχολεία θα προβλέπεται μια ποσόστωση της τάξεως του 15% κατά τη χειμερινή περίοδο (όχι από Απρίλιο μέχρι Οκτώβριο!) σε όλες τις ζώνες. Αυτό, τελικά, πήγε περίπατο και στην πράξη αποφασίζουν να το αναιρέσουν για να δώσουν προτεραιότητα στους b2b (επισκέπτες από κρουαζιέρες, ταξιδιωτικά γραφεία κτλ.), ακόμα και τον χειμώνα! Είναι προφανής η απόφαση το μνημείο να μην είναι προσβάσιμο σε συγκεκριμένα κοινά, αυτά που οικονομικά δεν αποφέρουν.
Αυτή η απόφαση, ωστόσο, έρχεται σε πλήρη αρμονία με όλες τις προηγούμενες αποφάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και με όσες αναμένεται να πάρει στο εγγύς μέλλον: στην ίδια συνάντηση, η Υπουργός έκανε λόγο για αύξηση της τιμής των εισιτηρίων ανάλογα με την ζώνη επίσκεψης (όσο πιο νωρίς το πρωί τόσο πιο ακριβό, οι υπόλοιποι ας ιδρώσουν), αλλά και για άνοιγμα του χώρου σε βραδινές ώρες για μικρό αριθμό επισκεπτών (περίπου 300) με πολύ υψηλό αντίτιμο! Αποφάσεις στο όνομα του μεγαλύτερου κέρδους και όχι της προστασίας του μνημείου, του επισκέπτη, του εργαζόμενου. Και φυσικό ούτε λόγος για απρόσκοπτη πρόσβαση στον Πολιτισμό, εκτός αν είσαι από τους «εκλεκτούς» που ενισχύουν το ταμείο…
Ιωάννα Ζ.
Από το νέο τεύχος του περιοδικού Πορεία που κυκλοφορεί