...και άλλες παρόμοιες λέξεις ήρθαν τα τελευταία χρόνια να προστεθούν στην καθημερινή μας γλώσσα από την κυβέρνηση και κάτω απ' τις επιταγές της Τρόικας. Στόχος ήταν και παραμένει να περιγράψουν με λέξεις εύηχες τη νέα πραγματικότητα στις εργασιακές συνθήκες, πραγματικότητα που μόνο με τα πιο μαύρα χρώματα θα μπορούσε να περιγράψει κανείς... Οι λέξεις που πραγματικά την περιγράφουν: εργασιακός μεσαίωνας, ανεργία, εργαζόμενος σκυφτός, φτωχός, σύγχρονος δούλος μπροστά σε μια αυταρχική εξουσία, εργασιακή έρημος, ομηρία... και πολλές ακόμα.
22 Ιουλίου 2013: 2.122 καθηγητές της τεχνικής εκπαίδευσης τίθενται εν μια νυκτί σε καθεστώς διαθεσιμότητας
18 Σεπτεμβρίου 2013: 595 καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών βγαίνουν σε διαθεσιμότητα
Η λίστα συμπληρώνεται με σχολικούς φύλακες, γιατρούς του ΕΟΠΥΥ, διοικητικούς υπαλλήλους των Πανεπιστημίων, εργαζόμενους από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και από το σύνολο του Δημόσιου τομέα. Μετά τη βίαιη φτωχοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων, με το ενιαίο μισθολόγιο του 2011, ήρθε η διαθεσιμότητα με τελικό στόχο τις απολύσεις, καθώς η Τρόικα απαιτεί περίπου 11.400 απολύσεις μέχρι το τέλος του 2014 και έπεται συνέχεια...
Η κυβέρνηση κάτω από τις εντολές της Τρόικας ξεμπερδεύει μια κι έξω με εργασιακά δικαιώματα και κατακτήσεις δεκαετιών, πετάει χιλιάδες εργαζόμενους στη δεξαμενή των ανέργων, διαλύοντας παράλληλα υγεία, παιδεία και κάθε δομή κοινωνικής πρόνοιας και δημόσιας υπηρεσίας («Στο κράτος, θα παραμείνουν μόνο οι αναγκαίες και χρήσιμες για το κοινωνικό σύνολο δημόσιες υπηρεσίες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να επιτελέσουν ιδιωτικοί φορείς», Α. Μανιτάκης (!)).
Κι επειδή η κλασική λάσπη με την οποία προσπαθούν να στηρίξουν κάθε φορά την επίθεση που εξαπολύουν προς ένα κλάδο -παρουσιάζοντας στα ΜΜΕ επιλεκτικά περιπτώσεις διαφθοράς δημοσίων υπαλλήλων- δεν αρκεί για μια τέτοιου μεγέθους επίθεση, έρχεται η κακόφημη αξιολόγηση να ρίξει το βάρος της ευθύνης για αυτή τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων στις πλάτες των εργαζομένων. Μετά τις πειθαρχικές διώξεις και τη διάθεση σε αργία εκπαιδευτικών και άλλων δημοσίων υπαλλήλων για τη συνδικαλιστική τους δράση ή και με ανυπόστατες καταγγελίες περί «ανάρμοστης συμπεριφοράς δημοσίου υπαλλήλου» και «παράβασης καθήκοντος», έρχεται η αξιολόγηση να κάνει με μαζικούς όρους ένα «ξεκαθάρισμα» των δημοσίων υπαλλήλων, με τους όρους που γίνεται και στον ιδιωτικό τομέα που τόσο θέλει η άρχουσα τάξη να διατυμπανίζει ως παράδειγμα προς μίμηση. Και ποιοί είναι αυτοί οι όροι; Σίγουρα ο πιο καλός δεν είναι αυτός που έχει τα πιο πολλά πτυχία, αλλά αυτός που είναι πιο σκυφτός και υπάκουος, που κάνει αδιαμαρτύρητα τις πιο πολλές υπερωρίες, απλήρωτες βέβαια, που δεν κάνει απεργία, και γενικά αυτός που είναι διατεθειμένος να κάνει ό,τι του ζητηθεί απ' την εργοδοσία. Και φυσικά η μεγάλη δεξαμενή των ανέργων που αυξάνονται εκθετικά τα τελευταία χρόνια λειτουργεί σαν ένα μέσο πίεσης και προσαρμογής των εργαζομένων στις όποιες απαιτήσεις της εργοδοσίας. Σύμφωνα, μάλιστα, με διάταξη που συμπεριλαμβάνεται στο σχετικό νομοσχέδιο εισάγεται υποχρεωτική ποσόστωση που προβλέπει ότι με 9 έως 10 βαθμολογείται το 25%, με 7 έως 8 βαθμολογείται έως και το 60% , με 1 έως 6 αξιολογείται έως και το 15% των υπαλλήλων. Αυτό το τελευταίο 15% θα τροφοδοτεί και τη «δεξαμενή» των διαθεσιμοτήτων-απολύσεων απ' την οποία θα νομιμοποιείται ανά πάσα στιγμή η εκάστοτε κυβέρνηση να πετάει, με συνοπτικές διαδικασίες, εργαζόμενους στην ανεργία. Διαμορφώνεται, έτσι, ένα κλίμα ακραίου ανταγωνισμού και ενισχύεται το καθεστώς των πελατειακών σχέσεων, ενώ η αξιολόγηση θα συνδέεται και με βαθμό και μισθό.
Το καθεστώς της σταθερής και μόνιμης εργασίας που κατακτήθηκε στο δημόσιο τομέα και που θέλουν μετά από έναν αιώνα περίπου να ανατρέψουν, δεν είναι δείγμα σήψης και παρακμής, όπως θέλουν να το προβάλλουν οι ίδιοι εκείνοι που καλλιέργησαν τα ρουσφέτια και τις πελατειακές σχέσεις και τώρα τα επικαλούνται σαν απόδειξη για την ανάγκη «εξυγιάνσης» του Δημοσίου. Είναι το μόνο εργασιακό καθεστώς που επιτρέπει στον εργαζόμενο να βελτιώνεται στη δουλειά του και να χτίσει τη ζωή του σε ένα μέρος, μακριά από την απειλή της απόλυσης ή της αναγκαστικής (ή «δυσμενούς», όπως λεγόταν στο παρελθόν) μετάθεσης στα πλαίσια της επονομαζόμενης κινητικότητας! Ενδεικτική της προσπάθειας να θεωρηθεί δεδομένο και φυσιολογικό το αντίθετο είναι και η δήλωση του Κυρ. Μητσοτάκη ότι «οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να ξεχάσουν οριστικά το πώς ζούσαν και εργάζονταν μέχρι σήμερα».
Παράδειγμα, κινητικότητας και ευελιξίας αποτελεί ο θεσμός του ωρομίσθιου και αναπληρωτή που έχει καθιερωθεί εδώ και χρόνια στην εκπαίδευση. Πρόκειται για «φτηνούς και ευέλικτους» εκπαιδευτικούς που αλωνίζουν για χρόνια την Ελλάδα απ' άκρη σ' άκρη, δουλεύοντας για λίγους μήνες κάθε χρόνο· παίρνουν ψίχουλα για μισθό και αδυνατώντας να ριζώσουν κάπου, προσπαθούν να βγάλουν τα προς το ζην κάτω από αντίξοες συνθήκες, και να μαζέψουν μόρια ελπίζοντας σε κάτι καλύτερο για το μέλλον. Είναι αυτοί που στη μεγάλη πλειοψηφία τους δεν προσλήφθηκαν ξανά την τελευταία χρονιά, ανεβάζοντας -μαζί με ένα σωρό άλλους συμβασιούχους σε φορείς του Δημοσίου που δεν επαναπροσλήφθηκαν μετά τη λήξη της σύμβασής τους- τον αριθμό των απολυμένων και δίνουν σάρκα και οστά στο μοντέλο εργαζόμενου που θέλει η κυβέρνηση να καθιερώσει σε όλον τον Δημόσιο τομέα.
Επιπλέον, η καθιέρωση τέτοιου είδους εργασιακών σχέσεων σε συνδυασμό με τις καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολείων, νοσοκομείων και ολόκληρων φορέων του Δημοσίου -ο πρόσφατος νόμος για την πρωτοβάθμια Υγεία οδηγεί στη συρρίκνωση και στο κλείσιμο υγειονομικών μονάδων του ΕΟΠΥΥ και στη διαθεσιμότητα 8.500 γιατρών, υγειονομικών και διοικητικών υπαλλήλων, ενώ 1.676 νέες συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολείων προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2014- εντείνει την περαιτέρω απαξίωση, και τελικά διάλυση, της υγείας, παιδείας και δημόσιων υπηρεσιών. Παραδίδονται, έτσι, τα κοινωνικά αυτά αγαθά βορά στα χέρια των ιδιωτών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και κοινωνικών αγαθών, που μετατρέπονται πια σε εμπόρευμα με μοναδικό στόχο την κερδοφορία του κεφαλαίου.
Έρχονται, λοιπόν, με περισσή υποκρισία οι ιθύνοντες της κυβέρνησης-εντολοδόχοι της Ε.Ε. που διαλύουν υγεία, παιδεία και ό,τι έχει απομείνει από το κοινωνικό κράτος, να μιλήσουν για αξιολόγηση και εξυγίανση!!
Μπροστά σ' αυτές τις εξελίξεις οι κυρίαρχες συνδικαλιστικές ηγεσίες ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ παραμένουν για μια φορά ακόμη άπραγες, προχωρώντας στην κήρυξη απεργιών για προσχηματικούς μόνο λόγους και αρνούμενες να οργανώσουν μια πραγματική αντίσταση των εργαζομένων στην ολοένα εντεινόμενη επίθεση που δέχονται. Η επίθεση, όμως, είναι ολομέτωπη και ο τρόπος να αποκρουστεί ένας: οι εργαζόμενοι να υψώσουν το ανάστημά τους και να αγωνιστούν ενάντια στην αξιολόγηση και γενικότερα την κυβερνητική πολιτική που επιβάλλει τον εργασιακό μεσαίωνα, καταπαντώντας δικαιώματα και κατακτήσεις δεκαετιών.
Σοφία Σ.
Αναδημοσίευση από το τεύχος 38 του Περιοδικού Πορεία που κυκλοφορεί!
