Πληθώρα αξιόλογων επανεκδόσεων τούτο το καλοκαίρι, κοντά στις χειμωνιάτικες που μας απασχόλησαν αλλά και κάποιες ακόμα
Από τις κλασικές, ξεχωρίζουμε κατ’ αρχήν το Ριφιφί (1954), το ατμοσφαιρικό νουάρ του κυνηγημένου από το μακαρθισμό Ζυλ Ντασέν, που σκιαγραφεί τον παρισινό υπόκοσμο της δεκαετίας του ’50, με την (βουβή) 30λεπτη σεκάνς του ριφιφί - όρος που επικράτησε μετά την επιτυχία της ταινίας και χρησιμοποιείται ως σήμερα.
Σε παρισινό περιβάλλον τοποθετεί και τη Νανά του ο πρωτοπόρος του γαλλικού Νέου Κύματος Ζαν-Λυκ Γκοντάρ στο Ζούσε τη Ζωή της (1962), για ν’ αφηγηθεί εντελώς αντισυμβατικά μια κατά τα άλλα μάλλον τυπική ιστορία εκπόρνευσης. Αντίστοιχο είναι το θέμα και στην Ωραία της Ημέρας (1966) του Λουίς Μπουνιουέλ, μόνο που η ψυχρή Σεβερίν (Κατρίν Ντενέβ), δεν εκπορνεύεται από ανάγκη αλλά από ανία: ο Μπουνιουέλ απομυθοποιεί με ανελέητο, δηκτικό βλέμμα τα ερωτικά ήθη και πάθη των Γάλλων αστών.
Της ίδιας περιόδου με το Ριφιφί και το Ταξίδι στην Ιταλία (1954), το δράμα με το οποίο ο Ρομπέρτο Ροσελίνι επαναπροσεγγίζει τη σχέση αστού – φυσικού/παραδοσιακού περιβάλλοντος, επιδρώντας καταλυτικά στην εξέλιξη του ευρωπαϊκού κινηματογράφου – τόσο θεματικά όσο και υφολογικά.
Μένουμε στην Ιταλία για το εμβληματικό – και αρκετά μεταγενέστερο Θεώρημα (1968), τη ριζοσπαστική αλληγορία με την οποία ο Παζολίνι καταδικάζει την αστική τάξη και την (σαθρή) ηθική της.
Και δύο κωμωδίες, αμφότερες βρετανικές – των Monty Python: Το αδελφάτο των ιπποτών της ελεεινής Τραπέζης (1975), μια ντελιριακή/σατιρική εκδοχή της εκστρατείας του Αρθούρου και των ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης για την εύρεση του Άγιου Δισκοπότηρου, και το Ένας Προφήτης μα τι Προφήτης (1979), μια ευρηματικά βλάσφημη αποδόμηση των “ιερών” μύθων γύρω από τη ζωή του Ναζωραίου.
Μια δανέζικη: Η γιορτή της Μπαμπέτ (1987) του Γκάμπριελ Άξελ. Η δραματική έκβαση της Γαλλικής Κομμούνας, υποχρεώνει τη Γαλλίδα – και άφταστη μαγείρισσα - Μπαμπέτ ν’ αναζητήσει καταφύγιο σ’ ένα μικρό δανέζικο ψαροχώρι. Τα άτεγκτα προτεσταντικά ήθη ηττώνται κατά κράτος από τη γενναιόδωρη ανθρωπιά, και την ίδια εν τέλει την ουσία της ανθρώπινης φύσης.
Μια αμερικάνικη: Ο Νονός (1972) του Φ. Φ. Κόπολα: η αριστουργηματική προβολή της εξέλιξης της μεταπολεμικής καπιταλιστικής Αμερικής, ως ιστορία μιας τυπικής νεοϋορκέζικης μαφιόζικης οικογένειας. Ο Κόπολα ταράζει λιμνάζοντα ύδατα, εκθέτοντας με μοναδική τόλμη κι ευφυΐα αθέατες – και συντριπτικές παραμέτρους του “αμερικανικού θαύματος”.
Και μία ανατολικογερμανική: Ερνστ Τέλμαν, ο ηγέτης της τάξης του (1955) του Κουρτ Μέτζιγκ. Η επική κινηματογραφική μεταφορά της πάλης του ατρόμητου Γερμανού κομμουνιστή ηγέτη για τη συγκρότηση ενιαίου λαϊκού μετώπου ενάντια στους εθνικοσοσιαλιστές, η στάση και η δράση του λαϊκού παράγοντα, ο προβοκατόρικος εμπρησμός του Ράιχσταγκ από τους ναζί, η σύλληψή του, τα χρόνια της φυλάκισης και της απομόνωσής του, κι η βάναυση δολοφονία του στα 1944.
Από τις πρόσφατες, εκτός από τον καθηλωτικό Γιο του Σαούλ (2015) του Ούγγρου Λάζλο Νέμες, δύο εξαιρετικές ρώσικες, κοινής θεματικής: Λεβιάθαν (2014) του Αντρέι Σβιάνγκιντσεφ, κι ο Ηλίθιος (2014) του Γιούρι Μπίκοφ. Η δίχως όρια διαφθορά του αστικού κράτους στην καπιταλιστική Ρωσία του σήμερα, και το αδιέξοδο της ατομικής/μονοπρόσωπης αντίστασης.
Δύο γαλλικές: Ο Νόμος της Αγοράς (2015) του Στεφάν Μπριζέ: ένα θαρραλέο όσο και διαυγές σχόλιο για τη λειτουργία των σύγχρονων εργασιακών (βλ. παραγωγικών) σχέσεων, και DHEEPAN. Ο άνθρωπος χωρίς πατρίδα (2015) του Ζακ Οντιάρ: πολλαπλές όψεις της μετανάστευσης και της προσφυγιάς στη σημερινή Γαλλία.
Τέλος, δύο ισπανόφωνες: Η συγκινητική Ελιά (2016) της ισπανίδας Ισιάρ Μπογαΐν, σε σενάριο του Πωλ Λάβερτι, μόνιμου συνεργάτη του Κεν Λόουτς και συντρόφου της Μπογαΐν: η ταυτότητα ως συνείδηση ρίζας, παράδοσης, αλλά και απτής πραγματικότητας. Κι ένα χιλιάνικο ντοκυμαντέρ: το Μαργαριταρένιο Κουμπί (2015) του Πατρίσιο Γκουσμάν. Από τους πρωτόγονους ιθαγενείς της Παταγονίας στους Βρετανούς αποικιοκράτες και στη χούντα του Πινοσέτ – μια σαγηνευτική (και άκρως πολιτική) αφήγηση για την ιστορία των χιλιανών υδάτων.
Θέμις
