Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβερνητική εξουσία -τον Γενάρη 2015 και τον Σεπτέμβρη 2015- έφερε αναγκαστικά στην επιφάνεια όλα τα ερωτηματικά γύρω από αυτό το κόμμα. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αστικό ή μικροαστικό κόμμα;
Ήταν πάντα ή πέρασε από το δοκιμαστήριο των αστικών ιδεών; Μπορεί ν’ αλλάξει; Μετά την αποχώρηση της ΛΑΕ μετατοπίστηκε δεξιότερα; Και άλλα τόσα που οδηγούν τα μυαλά των αγωνιστών σε παραλυσία και τις προθέσεις ορισμένων επαναστατών της φράσης στη συμπόρευση με τις «πατημασιές» του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι σήμερα το κόμμα της ΛΑΕ.
Εμείς δεν αισθανόμαστε διόλου προδομένοι, όπως φωνάζουν ορισμένοι βλέποντας το μισθό και τη σύνταξη να κόβονται ή τα σπίτια τους να βγαίνουν στο σφυρί. Προδομένοι δε νοιώσαμε ούτε το 2010-11-12, όταν το ΠΑΣΟΚ του Γ. Α. Παπανδρέου έβαζε τη χώρα στην κόλαση των μνημονίων. Από πολιτική προβλεπτικότητα, πείρα δεκαετιών και ταξικά αντανακλαστικά είχαμε φροντίσει έγκαιρα να «θωρακίσουμε» τα μέλη και τους φίλους του Μ-Λ ΚΚΕ από τα μελλούμενα να επισυμβούν.
Αντίθετα, ορισμένες ακαδημαϊκές πολιτικές ομάδες (πχ ΑΡΑΣ-ΑΡΑΝ), άλλες τύπου ΚΟΕ ή ανένταχτοι έγιναν φτερό στον άνεμο και βορά του ΣΥΡΙΖΑ ή της ΛΑΕ.
Προφάσεις και επιχειρήματα ημέρας μπορεί να βρέθηκαν αρκετά. Ακόμα και οι δήμιοι βρίσκουν προφάσεις για τη δουλειά τους. Το θέμα όμως είναι αν αυτά τα «επιχειρήματα» είναι σιγουρεμένα αγκωνάρια ή στο όνομα ενός ευρύτερου ακροατηρίου το κίνημα και οι άνθρωποί του γυρίζουν σαν τη φτερωτή δώθε-κείθε.
Πάντοτε το παρδαλό επιχείρημα συγκινεί με τα χρώματά του. Χρήσιμο δεν είναι ούτε έχει υλικά αντοχής.
Τα κόμματα, λοιπόν, καθορίζονται από τις θέσεις τους, την ιστορία τους, την εμπλοκή τους στην ταξική πάλη, το πολιτικό δυναμικό και την ηγεσία τους, και την κοινωνική τους σύνθεση. Ποιο είναι το κύριο; Το ποιον υπηρετούν, δηλαδή η πράξη. Είναι ακριβώς η ταξική πάλη που βάζει τη σφραγίδα της στο ένα ή το άλλο κόμμα, όχι συγκαιρικά αλλά σε βάθος χρόνου.
Είπαμε σε ανθρώπους της ΛΑΕ ότι το μ-λ κίνημα έχει 50 χρόνια ανθεκτικής και ουσιαστικής πολιτικής παρουσίας. Αυτοί 50 ημέρες! ΄
Δεν είμαστε ευχαριστημένοι από την απήχηση των θέσεών μας μέσα στην κοινωνία. Αλλά δεν προτιθέμεθα να γίνουμε «αυλικοί» κανενός νεόκοπου, όπως και αν παρουσιάζεται. Όποια ρούχα και αν φοράει. Και θα επιθυμούσαμε η μικροαστική ανυπομονησία να μη γίνεται αρετή και πολιτική δικαιολογία.
Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ
Έχει μια ιδιαίτερη πολιτική σημασία «για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι» να υπενθυμίσουμε τη διαδρομή του ΣΥΡΙΖΑ και των πολιτικών προγόνων του ως την κυβέρνησή του.
Από τη δεκαετία του ’80, και κυρίως κάτω από το βάρος της ρώσικης γκορμπατσοφικής περεστρόικα, η ηγεσία του ΚΚΕ (Φλωράκης) και του λεγόμενου ΚΚΕ(εσωτερικού), αργότερα ΕΑΡ και ΑΚΟΑ με τους Λ. Κύρκο και Γ. Μπανιά, ερωτοτροπούσαν με την ιδέα της συγκυβέρνησης με τους αστούς πολιτικούς. Αυτό άλλωστε είχε γίνει με τα λεγόμενα ευρωκομμουνιστικά κόμματα (Γαλλία – Ιταλία), που σήμερα είναι στο «μην είδατε τον Παναγή».
Ο ολοκληρωτικός κατήφορος έχει ως σημαντικό στάδιο το 1989-90 με τις συγκυβερνήσεις Τζαννετάκη – Ζολώτα. Τότε ο ενιαίος Συνασπισμός (Φλωράκης - Κύρκος) συγκυβέρνησε με όλο το φάσμα των αστικών πυλώνων (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ), βρίσκοντας και πάλι διάφορα επιχειρήματα όπως το «σκάνδαλο Κοσκωτά».
Στο τέλος αυτής της διαδρομής παραμόνευε ο Κ. Μητσοτάκης, που πήρε το 1990 την κυβέρνηση. Το 1993, και αφού ο Ενιαίος Συνασπισμός διασπάστηκε, το ακραία αναθεωρητικό ρεύμα του Συνασπισμού που απέμεινε παίρνει στις εκλογές 2,94% (με τη Μ. Δαμανάκη∙ αλήθεια τι απέγινε αυτή;) και μένει εκτός Βουλής. Την ηγεσία του Συνασπισμού (της αριστεράς και της προόδου) αναλαμβάνει ο -προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ- Ν. Κωνσταντόπουλος. Σημειώνουμε για την ιστορία ότι το «δεξί του χέρι», Στ. Πιτσιόρλας, είναι σήμερα πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, διότι η εξουσία τιμάει τους υποτακτικούς της.
Μέχρι το τέλος της δεκαετίας ο Συνασπισμός φυτοζωεί, ενώ ο Σημιτικός εκσυγχρονισμός (εκλογές 1996 και 2000) τού κλέβει βασικές ιδέες.
Το κόμμα του Συνασπισμού βρέθηκε στους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας από το ΝΑΤΟ ( Μάρτης 1999) στο πλευρό των ιμπεριαλιστών. Θυμίζουμε πως κάθε «σοβαρή» τροτσκιστική ομάδα, οι Πράσινοι του Κον Μπεντίτ, ο εσμός των υποταγμένων διανοουμένων και οι Γάλλοι ακαδημαϊκοί (κυρίως) είχαν φρυάξει για τον Μιλόσεβιτς και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ενώ είχαν καταπιεί τη γλώσσα τους για τη Νέα Τάξη Πραγμάτων που επέβαλε με φωτιά και σίδερο το ΝΑΤΟ.
Ο Συνασπισμός λουφάζει κανονικά, μπαίνει στη Βουλή το 2000 οριακά και το 2001 ιδρύεται ο λεγόμενος «Χώρος Διαλόγου και Κοινής Δράσης». Πρόκειται για ένα κουφάρι που στέγασε το ΣΥΝ, την ΑΚΟΑ (Γ. Μπανιάς), την ΚΕΔΑ (Θεωνάς - Κωστόπουλος), τους Ενεργούς Πολίτες (Μ. Γλέζος), το ΣΕΚ (ως παρατηρητή), τη ΔΕΑ (διάσπαση του ΣΕΚ), το Ξεκίνημα, το Δίκτυο (Ν. Γιαννόπουλος-Γ. Αλμπάνης), την ΚΟΕ (Ρ. Ρινάλντι – Ν. Γαλάνης) και τα υπολείμματα του ΔΗΚΚΙ (Μαντάς).
Ο Χώρος Διαλόγου κλπ δοκιμάζεται σοβαρά από δύο γεγονότα. Το 2001 η κυβέρνηση Σημίτη κατεβάζει με τον Γιαννίτση το περίφημο Ασφαλιστικό, όπου εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται στο δρόμο. Το δεύτερο είναι το τρομοκρατικό χτύπημα της Αλ Κάιντα στους δίδυμους πύργους (11/9/2001), με αφορμή το οποίο οι ΗΠΑ εισβάλλουν, σφάζουν και μακελεύουν το Αφγανιστάν και ο Χώρος γίνεται κομμάτια και θρύψαλα. Ανασυγκροτεί τα αποκαΐδια του με αφορμή τη «Γένοβα 2003» και τη συγκρότηση του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ (για τη σύνοδο του G7). Η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση και το Ελλ. Κοιν. Φόρουμ δίνουν μια πολιτική ανάσα στον Χώρο και έτσι το φθινόπωρο του 2003 εμφανίζεται η Ιδρυτική Διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ.
Για την Ιστορία γράφουμε πως την παρουσίασαν οι Στ. Πιτσιόρλας (Συνασπισμός), Γ. Μπανιάς (ΑΚΟΑ), Ν. Γαλάνης (ΚΟΕ), Α. Νταβανέλος (ΔΕΑ), Γ. Θεωνάς (ΚΕΔΑ), Τ. Χριστοδουλοπούλου (Δίκτυο), Μ. Γλέζος (Ενεργοί Πολίτες).
Τον Μάρτη του 2004 ο Συνασπισμός ξανακατεβαίνει αυτόνομα (τον στηρίζει διακριτικά η ΚΟΕ), παίρνει 3,26% και λίγο αργότερα, τον Ιούνη 2004, στις εκλογές 4,16% (αντί για το 5,25% του 1999).
Στο 4ο Συνέδριο του Συνασπισμού (10/12/2004) τα ηνία της ηγεσίας στο κόμμα αναλαμβάνει ο Α. Αλαβάνος. Η ουσιαστικά παράλληλη πορεία του ΣΥΡΙΖΑ με αυτήν του Συνασπισμού δεν είναι χωρίς τριβές και αλληλομαχαιρώματα.
Έτσι στις εκλογές για την περιφέρεια Αττικής (2006) ο Συνασπισμός στηρίζει και κατεβάζει τον Γ. Πανούση και το 2010 πάλι για την περιφέρεια τον Αλ. Μητρόπουλο, οξύνοντας την κόντρα με όλο το δυναμικό που «έφτιαξε» τον ΣΥΡΙΖΑ και το οποίο απέχει επιδεικτικά και στηρίζει το λεγόμενο Μέτωπο Αντίστασης και Ανατροπής. Έτσι στις εκλογές του 2009 (όπου θριαμβεύει το τίποτα του Γ. Α. Παπανδρέου) ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει 315.000 ψήφους και 4,16%, ενώ Πρόεδρός του εκλέγεται, με υπόδειξη του Αλ. Αλαβάνου, ο Αλ. Τσίπρας.
Θυμίζουμε τ’ αποτελέσματα των αστικών κομμάτων στις εκλογές του 2009: ΠΑΣΟΚ 43,92%, ΝΔ 33,47%, ΚΚΕ 7,54%, ΣΥΡΙΖΑ 4,6% και ΛΑΟΣ 5,63%.
Όταν ο ΓΑΠ μάς βάζει στον αστερισμό της φρίκης του μνημονίου, ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχνεται σε θεαματικό κήρυκα όλων των λαϊκών και μικροαστικών διαμαρτυριών. Από τις «πλατείες» και τα διόδια, ως το «δεν πληρώνω» και την εκπαίδευση, ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα γίνεται χώρος υποδοχής του καταρρέοντος ΠΑΣΟΚ. Τα κόμματα του μνημονίου στην κυβέρνηση Παπαδήμα, όπως το ΠΑΣΟΚ, το ΛΑΟΣ και η αποχωρήσασα ΔΗΜΑΡ εξαφανίζονται.
Στις εκλογές του 2012 τ’ αποτελέσματα ήσαν: ΝΔ 29,6% (Σαμαράς), ΣΥΡΙΖΑ 26,8% (Τσίπρας), ΠΑΣΟΚ 12,3% (Γ. Παπανδρέου – Βενιζέλος), ΑΝΕΛ 7,5%, Χρ. Αυγή 6,92%, ΔΗΜΑΡ 6,25% και ΚΚΕ 4,5%.
Από δω και ύστερα ο ΣΥΡΙΖΑ, με το σύνθημα «ΣΥΡΙΖΑ παντού», αλιεύει ανθρώπους, οργή και αγανάκτηση από ό,τι κινείται.
Η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και η μαζική μετακόμιση ΠΑΣΟΚων στον ΣΥΡΙΖΑ, του δίνει τον αέρα της νίκης με την πρωτιά στις Ευρωεκλογές (2014) και το Γενάρη του 2015 (ΣΥΡΙΖΑ 36,34% - ΝΔ 27,8%) στην ταυτόχρονη πορεία απόλυτης προσαρμογής στις απαιτήσεις και ανάγκες ξένου και ντόπιου κεφαλαίου.
Ήταν ζήτημα χρόνου ο «αντικαθεστωτικός» ΣΥΡΙΖΑ νε μεταβληθεί σε κύριο πυλώνα της επίθεσης στα λαϊκά στρώματα. Η απόϊδεολογικοποίησή του, η αποκομμουνιστικοποίηση των συνιστωσών του, οι εκκαθαρίσεις στελεχών και η αλλαγή προγράμματος, μ’ άλλα λόγια το πέρασμα από τη «ριζοσπαστική αριστερά» στην κυβερνώσα «αριστερά» είναι απότοκο μιας διαδρομής που ήταν σε προδιαγεγραμμένη πορεία.
Για να δικαιωθεί αυτό που λέγαμε «ο ρεβιζιονισμός στην εξουσία είναι ή αστική τάξη στην εξουσία» και ότι η «ριζοσπαστική αριστερά» είναι για την αστική τάξη άκακο αρνί, γρανάζι της μηχανής της. Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από τις «πλατείες» στο γ’ μνημόνιο ήταν το χρονικό μιας προαναγγελθείσης υπηρεσίας.